«Խենթ Մաքսը». Բենզինով, ժանգ ու մետաղով լի արնաշաղախ գործողություն

PanARMENIAN.Net - Լավ ռեժիսորի լավագույն կանոնն է` «որքան մեծանում ես, այնքան վատն են դառնում քո ֆիլմերը»: Այն իրավացի է գրեթե բոլոր հայտնի ռեժիսորների համար: Տարիքի հետ ռեժիսորն ավելի եսակենտրոն է դառնում` կինո նկարահանելով «իր համար» և մոռանալով հանդիսատեսի մասին: Սակայն, կան բացառություններ, որոնք թեև միայն հաստատում են կանոնը, սակայն դա լավագույնն է, ինչ կարող է նվիրել աշխարհին կինեմատոգրաֆի մարդը: 70-ամյա Ջորջ Միլլերի ֆիլմը 100 տոկոսով հանդիսատեսի համար է նկարահանված, այն հարգանքի տուրք է հանդիսատեսին, սիրո խոստովանություն կինեմատոգրաֆին և բոլոր նրանց, ով սիրում է իսկական կինոն:

Մի քանի խոսք սյուժեի մասին: Իրադարձությունները տեղի են ունենում նույն հորինված աշխարհում, որտեղ Մել Գիբսոնի հերոսը 1979-ից սկսած 3 ֆիլմ շարունակ պայքարում էր կատաղած ավազակախմբերի դեմ: Վրեժխնդիր լինելով կնոջ և որդու մահվան համար` Մաքս Ռոկոտանսկին լքեց «Հիմնական ուժային պարեկության» շարքերն ու հեռացավ խուլ ու ամայի վայրեր, որտեղ թափառում էր միայնակ, քանի դեռ աշխարհը դանդաղ անկում էր ապրում էներգետիկ ճգնաժամի և համաշխարհային պատերազմի հետևանքով: «Հատուկ հետապնդող» մեքենայից բացի ոչինչ չունենալով` Մաքսը պետք է կարողանա վերապրել հետապոկալիպտիկ ամայության մեջ և պայքարի դաժան, անողոք զինվորների դեմ, որոնք բնակեցնում են այն:

Վերադառնալով իր կյանքի գլխավոր կինոհերոսին 30-ամյա դադարից հետո` Ջորջ Միլլերը առանձնապես չի կենտրոնանում սյուժեի վայրիվերումների վրա, թեև նախկինի պես կարողանում է պատմությունը հիանալի պատմել: Սա այն կինոն չէ, որից կարելի է խորիմաստ, անսպասելի ու բազմաշերտ լուծումներ ակնկալել ու հիանալ լավ մշակված կերպարներով, սրամիտ երկխոսություններով ու շարադրանքի կտրուկ շրջադարձերով: Ամեն ինչ շատ հստակ է ու պարզ, սակայն անցյալի կինեմատոգրաֆին այս հիանալի հղումը ոչ թե թերություն է, այլ այս հետապոկալիպտիկի հսկայական արժանիքը:

Միլլերը վերարտադրում է խենթ Մասքի աշխարհը զրոյից: Շատ մանրակրկիտ ու խնամքով է ուրվագծվում մռայլ մեռնող աշխարհը, որտեղ տեղ չի մնացել մարդկայինի համար, որտեղ քաոսն է միակ օրենքը, իսկ խենթությունը` միակ արժանիքը: Տեսանելի է ուշադրությունն ամենաանշան մանրուքների հանդեպ, որոնք չեն վխտում տեսախցիկի առջև (ինչպես հիմա նորաձև է), այլ օրգանական կապ ունեն ամբողջ կինոկտավի հետ, որպես «Խենք Մաքսի» լիարժեք գործող անձիք, ինչը ֆիլմը դարձնում է իր ժանրի մեջ եզակի: Ոչ մի վայրկյան քեզ չի լքում հորինված աշխարհի այդ պատկերի իրատեսության զգացողությունը` ամբողջ ֆիլմի ընթացքում զգում ես, ինչպես է ատամներիդ տակ ճռճռում ավազը, աչքերդ ինքնաբերաբար կկոցվում են արևի աներևակայելի վառ լույսից, իսկ ականջներումդ դեռ լսվում է թմբուկների անվերջ տրոփյունն ու շարժիչների ոռնոցը:

70-ամյա ռեժիսորը, ինչպես վիրտուոզ մի նկարիչ, ամեն մանրուք իր տեղը կդնի և կսկսի խելահեղություններ անել բառիս ամենալավ իմաստով: Ջորջ Միլլերին, հավանաբար, հաջողվել է գտնել կինոնկարահանման միանգամայն նոր ձև և վիզուալ էֆեկտներ ստեղծել, քանի որ ուղղակի աներևակայելի «էքշընը», բենզինով, ժանգ ու մետաղով լի ու արնաշաղախ, փոթորկալից գործողությունը ստիպում է հանդիսատեսին սեղմել աթոռի բռնակներն և ճչալ հիացմունքից: Միլլերին հաջողվել է օգտագործել եռաչափ կինոյի ամբողջ ներուժը` հանդիսատեսը ոչ թե ուղղակի նայում է գազանացած աշխարհի անսանձ ու դաժան առօրյային` նա իր մասշտաբով ու գեղեցկությամբ աներևակայելի այդ իրադարձությունների լիարժեք մասնակիցն է: «Դա այն է, ինչ տեղի կունենա մեզ հետ, եթե քաղաքակրթությունը մեռնի: Ավելի ճշգրիտ հնարավոր չէ պատկերել»,-անընդհատ կրկնում ես մտովի:

Առանձին պետք է նշել դերասանական հիանալի կազմը: Թոմ Հարդին (Մաքս) և Շարլիզ Տերոնը (Ֆյուրիոզա) ստեղծում են խորը, իրենց աշխարհն արտացոլող կերպարներ` կենդանի մարդկանց, որոնց ուզում ես կարեկցել և որոնց դրդապատճառները միանգամայն հասկանալի են: Երիտասարդ դերասան Նիկոլաս Հոլթը Նաքսի կերպարում այնպիսի խաղ է ցուցադրում, որ նրա մասնակցությամբ բոլոր դրվագներն արժանի են ներառվելու դերասանական վարպետության դասագրքերում` «Ինչպես պետք է խաղալ խենթությունը» գլխում:

Երեք տասնամյակ անց լեգենդար ռեժիսորը կարողացավ նոր կյանք հաղորդել իր ստեղծածին: Համարձակ կարելի է ասել, որ «Խենթ Մաքսը. Ցասման ճանապարհ» ֆիլմը 2015-ի իր ժանրի մեջ լավագույնն է: Եվ լավագույններից մեկը որպես եզակի, դիտարժան բլոկբաստեր: Իսկ պաշտամունքայինի վերածվելը միայն ժամանակի հարց է: Գլխավորը` սա այն ֆիլմերից է, որն անհրաժեշտ է դիտել միայն և միայն մեծ էկրանին, քանի որ սպասելով մինչ այն կհայտնվի տարբեր կրիչների վրա, դուք կզրկեք ձեզ մեծ հաճույքից: Գնահատեք և սիրեք լավ կինոն: