ԵՏՄ-ին Բաքվի հնարավոր անդամակցության մասին հայտարարությունը. Սպառնալի՞ք թե զգուշացում

ԵՏՄ-ին Բաքվի հնարավոր անդամակցության մասին հայտարարությունը. Սպառնալի՞ք թե զգուշացում

Հավանաբար, մի օր Ադրբեջանը կփորձի օգտագործել ԵՏՄ-ն որպես ղարաբաղյան խնդրի «լուծման» գործիք

Տարածաշրջանի հարցերով զբաղվող փորձագետների քննարկումների առարկա է դարձել, ինչպես նաև ենթադրությունների և կանխատեսումների առիթ տվել մի քանի օր առաջ հնչած Ադրբեջանի ԱԳ նախարար Էլմար Մամեդյարվի հայտարարությունը ԵՏՄ-ին հնարավոր անդամակցության մասին:

PanARMENIAN.Net - Անկեղծ ասած, այսպիսի հայտարարություն առաջին անգամը չէ, որ հնչում է. ԵՏՄ հիմնումից ի վեր Ադրբեջանի հնարավոր անդամակցության հարցը պարբերաբար արծարծվել է, թեև խոսքից այն կողմ չի անցել: Առավել ևս, որ Ադրբեջանում էլ այդ միավորմանն անդամակցելու մասին կարծիքները հաճախ հակադիր են:

Տնտեսական առումով, ինչպես նշում են ադրբեջանցի փորձագետներից ոմանք, Միությանն անդամակցելն այնքան էլ շահավետ չէ: Մասնավորապես, ասում են Բաքվում, դա վերաբերում է էներգետիկ ոլորտին. Ադրբեջանի արտահանման առյուծի բաժինը նավթն ու գազն են, իսկ անդամակցելով ԵՏՄ-ին Ադրբեջանը չի կարողանա ինքնուրույն տնօրինել իր ռեսուրսները: Նա ստիպված կլինի ադրբեջանական էներգառեսուրսներ ներկրողներին և գնային քաղաքականությունը համաձայնեցնել Միության մակարդակով: Ավելին, 2014-ի դրությամբ ԱՊՀ երկրներին բաժին է ընկնում Ադրբեջանի արտաքին առևտրի շրջանառության միայն 10 տոկոսը: Բնականաբար, միանալաով ԵՏՄ-ին այդ պատկերը կփոխվի և հազիվ թե Բաքվի համար բարենպաստ ուղղությամբ:

Հիմնականում իրավիճակին տիրապետող մարդիկ համակարծիք են, որ հիմնական հարցը, որը կարող է դրդել Ադրբեջանին միանալ ԵՏՄ-ին` Լեռնային Ղարաբաղի հարցն է:

Բացի այդ, Ադրբեջանի պաշտոնյաները ևս որպես ԵՏՄ-ին անդամակցելու հիմնական պայման առաջ են քաշում ղարաբաղյան կարգավորումը, բնականաբար, Ադրբեջանի պատկերացումներով և Բաքվի համար շահավետ պայմաններով:

Հավանաբար, մի օր Ադրբեջանը կփորձի օգտագործել ԵՏՄ-ն որպես ղարաբաղյան խնդրի «լուծման գործիք» և այսօր զգուշացնում է այդ մասին:

Այդպես, կարխիք կա, որ անդամակցումը ԵՏՄ-ին կարող է հանգեցնել հակամարտության խաղաղ կարգավորման բանակցությունների տապալմանը, քանի որ, ըստ այդ տեսակետի, Ադրբեջանը կանդամակցի ԵՏՄ-ին միայն Ղարաբաղի հետ, որը դե յուրե համարվում է նրա տարածքը, և Հայաստանը ստիպված կլինի վավերացնել համաձայնագիրը` ճանաչելով Ադրբեջանի «տարածքային ամբողջականությունը» Ղարաբաղի հետ միասին:

Մեկ այլ վարկածով, Բաքուն կարող է համաձայնվել անդամակցել ԵՏՄ-ին, եթե փոխարենը Ռուսաստանը խոստանա ադրբեջանական կողմին հանձնել հենց ադրբեջանցիներից ազատագրված 7 շրջանները: Սակայն, այս տարբերակն այնքան էլ իրատեսական չէ, քանի որ այս դեպքում Մոսկվան կփչացնի հարաբերությունները Հայաստանի հետ, որը նրա միակ ռազմավարական դաշնակիցն է Հարավային Կովկասում: Հաշվի առնելով ռուսական դիվանագիտական ավանդույթները` հավասարակշռության գոնե ինչ-որ պատրանք ստեղծել կողմերի միջև, նման կտրուկ քայլերի Մոսկվան չի դիմի, գոնե առաջիկայում:

Մամեդյարովի հայտարարությունը հնչեց այն բանից հետո, երբ Թուրքիայի էկոնոմիկայի նախարար Նիհաթ Զեյբեքջին առաջարկեց ակտիվացնել գործակցությունը ԵՏՄ հետ, որին անդամակցում է նաև Հայաստանը: Թեև, պարզ չէ, թե ինչպես է Թուրքիան մտադիր համագործակցել ԵՏՄ շրջանակում Հայաստանի հետ, որի հետ Անկարան չունի դիվանագիտական հարաբերություններ:

Չի բացառվում, որ ԵՏՄ-ին անդամակցելու մասին Բաքվի հայտարարությունը Հայաստանին «վախեցնելու» փորձ է, հատկապես ղարաբաղյան հակամարտության շուրջ վերջին զարգացումների ֆոնին, երբ Ադրբեջանը միտումնավոր սրելով իրավիճակը և անցնելով բոլոր թույլատրելի սահմանները, սկսեց դիրքերը հանձնել: Այսպես ասած, ուշադրությունը շեղելու փորձ`ոչ այնքան հաջող:

Այնուամենայնիվ, ինչպես հայտարարեց ՀՀ ԱԳ նախարար Էդվարդ Նալբանդյանը, ԵՏՄ-ին Ադրբեջանի հնարավոր անդամակցության հարցը չի քննարկվում: «Այժմ ԵՏՄ-ին Ադրբեջանի հնարավոր անդամակցության հարցը չի քննարկվում: Հայաստանն ԵՏՄ անդամ է և յուրաքանչյուր երկիր իր դիրքորոշումն ունենալու իրավունք ունի, իսկ նման որոշումները կայացվում են փոխզիջումային հիմքով»,-ասել է Նալբանդյանը:

Հետևաբար, կարելի է ենթադրել, որ ադրբեջանցիների հայտարարություններն այս անգամ էլ կմնան զուտ հայտարարություն և այդպես կլինի առնվազն 5-10 տարի:

Մյուս կողմից, նույնիսկ ինչ-ինչ ակտիվ գործողությունների դեպքում, գոյություն ունի վետոյի իրավունք, որից կարող է օգտվել ՀՀ-ն որպես ԵՏՄ անդամ:

Մարինա Անանիկյան/PanARMENIAN.Net
 Ամենաընթերցվողը բաժնում
 Ուշադրության կենտրոնում
Հրկիզել են Ֆրեզնոյի՝ 1885–ից գործող հայկական գերեզմանատունը․ Արդեն 6–րդ անգամ

Հրկիզել են Ֆրեզնոյի՝ 1885–ից գործող հայկական գերեզմանատունը․ Արդեն 6–րդ անգամ Այս գերեզմանատանն են ամփոփված այնպիսի նշանավոր հայերի մարմինները, ինչպիսինք են Վիլյամ Սարոյանն ու Սողոմոն Թեհլերյանը

 Բաժնի այլ նյութերը
Ադրբեջանի անզուսպ ոգևորությունը «Հայաստանը և Իրանը Ադրբեջանի տարածք են»
Էլ չենք տեսնի Արցախում Պատմամշակութային վայրեր, որոնք անցնում են Ադրբեջանի հսկողության տակ
Ընթերցասերները՝ հանուն Ղարաբաղի Ինչպես են Մոսկվայի հայերը վաճառում իրենց գրքերը՝ օգնելու արցախցիներին
---