Amnesty International. ՀՀ ոստիկանությունը 2016-ի հուլիսին անհամաչափ ուժ է կիրառել խաղաղ ցուցարարների դեմ

Amnesty International. ՀՀ ոստիկանությունը 2016-ի հուլիսին անհամաչափ ուժ է կիրառել խաղաղ ցուցարարների դեմ

PanARMENIAN.Net - 2016-ի հուլիսին հայաստանյան ոստիկանությունը անհամաչափ ուժ է կիրառել հիմնականում խաղաղ բնույթ կրող ցույցերը ցրելու նպատակով: Այսպես է ասված միջազգային ամենահեղինակավոր իրավապաշտպան կառույցներից մեկի` Amnesty International-ի աշխարհում մարդու իրավունքների պաշտպանության վիճակին նվիրված տարեկան զեկույցում:

«Հուլիսյան իրադարձությունների ընթացքում հարյուրավոր մարդիկ են կամայական ձերբակալել: Շրջանառվող տեղեկությունների համաձայն, բերման ենթարկվելու և ձերբակալության ընթացքում շատերը վիրավորվել էին, ծեծի ենթարկվել կամ այլ տեսակի դաժան վերաբերմունքի արժանացել», - նշում են իրավապաշտպանները, հաղորդում է «Ազատություն» ռադիոկայանը:

Զեկույցում հեղինակները նաև նշում են. «Տարին աչքի ընկավ քաղաքական և տնտեսական անկայունությամբ, ինչպես նաև անվտանգությանն առնչվող մտահոգությունների աճով: Դրանց պատճառը Ադրբեջանից անջատված և Հայաստանի աջակցությունը վայելող Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ լայնածավալ ռազմական հակամարտությունն էր, որը սկիզբ առավ ապրիլին»:

Որպես 2016-ի կարևորագույն հայաստանյան իրադարձություն նրանք հիշատակում են նաև նախկին վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանի հրաժարականն ու Կարեն Կարապետյանի նշանակումը վարչապետի պաշտոնում:

Փետրվարի 22-ին հրապարակված զեկույցի համաձայն` Հայաստանին առնչվող գլուխը հիմնականում նվիրված է անցած տարվա հուլիսյան իրադարձություններին և դրանց զուգահեռ ծավալված բողոքի գործողություններին, ցուցարարների և ոստիկանության միջև բախումներին, այդ ընթացքում արձանագրված մարդու իրավունքների խախտումներին:

Amnesty International-ի հրապարակած փաստաթղթում առավել շատ են ոստիկանության կողմից ցուցարարների հանդեպ անհամաչափ ուժ կիրառելու մասին պնդումները:

«Հուլիսի 20-ին ոստիկանությունն արգելեց ցուցարարներին սննդամթերք փոխանցել ոստիկանական ստորաբաժանման տարածքում դիրքավորված խմբի անդամներին: Ի պատասխան՝ ցուցարարներից ոմանք սկսեցին հրել ոստիկաններին, նրանց ուղղությամբ քարեր և ջրի շշեր նետել: Ոստիկանությունն ի պատասխան առանց տարբերակման արցունքաբեր գազ և ձայնալուսային նռնակներ կիրառեց` վիրավորելով խաղաղ ցուցարարներից և պատահական անցորդներից շատերին: Ականատեսներից մի քանիսի պնդմամբ ոստիկանները հետապնդում էին փախչող ցուցարարներին և ձերբակալությունից առաջ նրանց ծեծի ենթարկում: Այդ օրը 136 մարդ ձերբակալվեց, տասնյակ մարդիկ վիրավորվեցին», - նշում են զեկույցի հեղինակները:

Նույնքան մանրամասնորեն Amnesty International-ի փորձագետները անդրադառնում են հուլիսի 29-ին տեղի ունեցած իրադարձություններին` հատուկ ընդգծելով․ «Այդ օրը Սարի թաղում` գրավված ստորաբաժանման հարևանությամբ, ոստիկանությունը անհամաչափ ուժ կիրառեց խաղաղ ցուցարարների նկատմամբ: Ոստիկանությունը հավաքվածներից պահանջեց ցրվել, քիչ անց առանց տարբերակման արցունքաբեր գազ և ձայնալուսային նռնակներ կիրառեց ցուցարարների հանդեպ` վիրավորելով տասնյակ ցուցարարների և լրագրողներից մի քանիսին: Սրան էլ հաջորդեց ոստիկանական շղթան հատած, մահակներով զինված մի խումբ տղամարդկանց դարանակալ հարձակումը ցուցարարների և լրագրողների վրա»:

Ընդհանուր առմամբ, ըստ զեկույցի հեղինակների, հուլիսի 29-ի իրադարձությունների ընթացքում 60 մարդ վիրավորվել ու տեղափոխվել հիվանդանոց:

«Սարի թաղում տեղի ունեցած իրադարձություններին հաջորդած շաբաթներին ոստիկանության հինգ աշխատակիցների լիազորությունները` «անհամաչափ ուժ կիրառելու համար» դադարեցվեցին: Երևանի ոստիկանության ղեկավարը հեռացվեց պաշտոնից, ևս 13 ոստիկան, այդ թվում բարձրաստիճան սպաներ, նկատողություն ստացան` «լրագրողների և ցուցարարների դեմ հարձակումները կանխելու գործում թերանալու համար», - նշում են Amnesty International-ի մասնագետները:

Զեկույցի հեղինակների պնդմամբ, հուլիսի 17-ին պարեկապահակային ծառայության գնդի գրավմանը հաջորդած շրջանում մոտ 200 մարդ` հիմնականում ընդդիմության աջակիցներ և քաղաքացիական ակտիվիստներ, ենթարկվել են կամայական ձերբակալությունների` երբեմն ընդհուպ մինչև 12 ժամ պահվելով ոստիկանության բաժանմունքներում:

Հուլիսյան իրադարձություններից բացի զեկույցում հիշատակված են նաև քաղաքացիական ակտիվիստ Վարդգես Գասպարիի շուրջ ծավալված իրադարձությունները` մասնավորաբար 2016-ի փետրվարին նրա նկատմամբ «Նուբարաշեն» քրեակատարողական հիմնարկում բռնություն կիրառելու փաստը:

Էրեբունու ՊՊԾ գունդը գրաված «Սասա ծռեր» խմբի աջակիցները հուլիսի 29-ին հերթական հանրահավաքն անցկացրեցին Ազատության հրապարակում: Հանրահավաքից հետո նրանք երթով շարժվել են դեպի Խորենացի փողոց, որտեղ գտնվում է ՊՊԾ գունդը, սակայն կեսից ցուցարարների մի մասը թեքվել է դեպի Սարի թաղ՝ հավաքվելով այնտեղ: Ոստիկանությունը ցրել է ցույցերը՝ հատուկ միջոցների կիրառմամբ, ծեծվել են բազմաթիվ քաղաքացիներ, լրագրողներ: Տասնյակ մարդիկ հոսպիտալացվել են:

 Ուշագրավ
Որպես օրինակ մատնանշում են 2023–ի սեպտեմբերի 19-ին Երևանում կազմակերպված բողոքի ակցիայի իրադարձությունները
Հանդիպումը տեղի կունենա, եթե Հայաստանը ևս տա իր համաձայնությունը
Այս գերեզմանատանն են ամփոփված այնպիսի նշանավոր հայերի մարմինները, ինչպիսինք են Վիլյամ Սարոյանն ու Սողոմոն Թեհլերյանը
«Կշարունակենք այն վնասի հատուցման ուղիների քննարկումը, որը հասցնում է այդ աննախադեպ ճնշումը»,–ասել է նա
---