Բաքուն շոկի մեջ է. Բրիտանիայի դեսպանը հայտարարել է Ղարաբաղում հանրաքվեի անհրաժեշտության մասին Շոտլանդիայի օրինակով

Բաքուն շոկի մեջ է. Բրիտանիայի դեսպանը հայտարարել է Ղարաբաղում հանրաքվեի անհրաժեշտության մասին Շոտլանդիայի օրինակով

PanARMENIAN.Net - Ադրբեջանում Մեծ Բրիտանիայի դեսպան Իրֆան Սիդդիգը, ելույթ ունենալով Խազար համալսարանում «Մեծ Բրիտանիայի ու Հյուսիսային Իռլանդիայի քաղաքականությունն ու քաղաքական մշակույթը» զեկույցով, զուգահեռներ է անցկացրել ղարաբաղյան հակամարտության ու Մեծ Բրիտանիայի կազմից Շոտլանդիայի դուրս գալու մտադրության միջև:

«Այն, ինչ կատարվում է Բրիտանիայում, նույնպես հետաքրքիր է: Շոտլանդիայի որոշ բնակիչներ չեն ցանկանում մնալ Մեծ Բրիտանիայի կազմում: Պատերազմ սանձազերծելու փոխարեն, մենք հանրաքվե կանցկացնենք: Լեռնային Ղարաբաղի ապագա կարգավիճակի որոշման հարցում ևս ելքը պետք է հանրաքվեն լինի: Դա տրամաբանական փոխզիջում է կարգավիճակը որոշելու համար: Գոյություն ունի հակամարտություն, մեկը ուզում է մնալ Ադրբեջանի կազմում, մյուսը՝ չի ուզում: Մեր պարագայում էլ նույն իրավիճակն է: Ոմանք ուզում են մնալ Մեծ Բրիտանիայի կազմում, ոմանք՝ ոչ: Տեսնենք, թե ինչ կլինի հետագայում»,-ասել է Սիդդիգը՝ «տարակուսանք» առաջացնելով ադրբեջանական հասարակության շրջանում:

Ինչպես գրում է ադրբեջանական Haqqin.az-ը, մեջբերելով բրիտանացի դիվանագետին, «Շոտլանդիայի ու Ղարաբաղի միջև զուգահեռներ անցկացնող դեսպանի դիրքորոշումն այնքան էլ կոռկետ չէ: Մի՞թե դեսպանը չի հասկանում, որ հանրաքվեի արդյունքները միատարր Ղարաբաղում, որտեղից բռնագաղթվել է ադրբեջանական բանկչությունը, հեշտությամբ կարելի է կանխատեսել: Մի՞թե դեսպանի նման խելացի մարդը տարբերություն չի տեսնում երկու որակապես տարբեր խնդիրների միջև»:

Շոտլանդիան անկախություն կստանա 2016 թվականի մարտի 24-ին, եթե շոտլանդացիների մեծամասնությունը 2014 թվականի սեպտեմբերի 18-ին կայանալիք անկախության հանրաքվեում կողմ արտահայտվի Մեծ Բրիտանիայից անջատվելուն: 2013 թ. նոյեմբերի 26-ին տեղի կառավարությունը Էդինբուրգում ներկայացրեց «սպիտակ գիրքը»: Այդպես է կոչվում Միացյալ Թագավորության այդ հատվածին անկախությունը վերադարձնելու մասին փաստաթուղթը: «Դա հիմնարար մի փաստաթուղթ է, որը բացահայտում է անկախության տնտեսական, սոցիալական ու դեմոկրատական գործընթացները: Այնտեղ շարադրված են Շոտլանդիայի ուժեղ ֆինանսական կողմերն ու մանրամասն նկարագրված է անկախացման գործընթացը»,-հայտարարել է Շոտլանդիայի առաջին նախարարի տեղակալ Նիկոլա Սթարջոնը:

«Սպիտակ գրքի» հետ մեծ հույսեր են կապվում: «Դա անկախացման ձեռնարկ է, որը նման տիպի փաստաթղթերից ամենամանրամասնն ու ընկալելին կլինի երբևէ հրապարակվածների շարքում: Այն կարող է օգտակար լինել ոչ միայն Շոտլանդիայի, այլ ցանկացած անկախ երկրի համար», ասել է Սթարջոնը:

Մարտի 24-ը որպես Շոտլանդիայի անկախացման հնարավոր օր պատահաբար չի ընտրվել: 1603 թվականին այդ օրը կնքվեց «Թագերի դաշինքը», որը միավորեց Անգլիան ու Շոտլանդիան արքայատոհմային դաշինքով, որի շրջանակում երկու թագավորություններն անկախ մնացին մոտ 100 տարի:

Ինչ վերաբերում է հանրաքվեի օրվան, ապա այն ընտրվել էր դեռևս մարտին: Այն ժամանակ հասարակական կարծիքի հարցման արդյունքները ցույց տվեցին, որ Շոտլանդիայի անկախացման օգտին է հանդես գալիս բնակչության ընդամենը 30 տոկոսը, իսկ մոտ 50 տոկոսը համաձայն է, որ ստատուս քվոն պահպանվի: Թե ինչ փոփոխություններ են եղել վերջին շրջանում, հայտնի չէ:

Հղումներ թեմայով.
Ղարաբաղա-ադրբեջանական հակամարտությունը

Ղարաբաղա-ադրբեջանական հակամարտությունը սկսվեց 1988 թվականին: Ի պատասխան Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզի (ԼՂԻՄ) բնակչության 80% կազմող հայերի խաղաղ պահանջներին, Ադրբեջանը ագրեսիա ծավալեց խաղաղ բնակչության դեմ: 1991-1994թթ. ազգային-ազատագրական պատերազմի արդյունքում հռչակվեց Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը: ԼՂՀ պաշտպանության բանակը նաեւ ԼՂՀ շուրջ անվտանգության գոտի ստեղծեց, որը 7 շրջաններ է ներառում: 1994թ. մայիսի 11-ին հրադադարի մասին համաձայնություն ձեռք բերվեց (Բիշկեկյան արձանագրություն): Ներկայումս հակամարտության կարգավորմամբ զբաղվում են ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահները` Ֆրանսիան, ԱՄՆ-ն եւ Ռուսաստանը:

Արցախի Հանրապետություն

1923թ., հաշվի չառնելով Լեռնային Ղարաբաղի բնակչության կարծիքը, ՌԿԿ(բ) Կովկասի բյուրոյի որոշմամբ Ադրբեջանական ԽՍՀ կազմում ստեղծվեց Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզ:

65 տարի անց, Լեռնային Ղարաբաղում ժողովրդական շարժում սկսվեց Հայաստանի հետ վերամիավորվելու նպատակով, ինչը հավանության չարժանացավ ԽՍՀՄ իշխանությունների կողմից: 1991թ. սեպտեմբերի 2-ին ԼՂԻՄ եւ Շահումյանի շրջանի Ժողովրդական պատգամավորների խորհրդի համատեղ նիստում ԽՍՀՄ կազմում հռչակվեց Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը ԼՂԻՄ-ի եւ Շահումյանի շրջանի սահմաններում, որոնց բնակչությունը հիմնականում հայեր էին: 1991թ. դեկտեմբերի 10-ին անցկացվեց ԼՂՀ անկախության հանրաքվեն: 1991թ. դեկտեմբերի 28-ին անցկացվեցին խորհրդարանական ընտրություններ, որոնց արդյունքում կազմավորվեց առաջին կառավարությունը:

1991 թվականի աշնանն Ադրբեջանում սկսվեցին ռազմական գործողություններ, որոնց ընթացքում նրան հաջողվեց վերահսկողություն սահմանել Շահումյանի շրջանում եւ բռնազավթել ԼՂՀ Մարդակերտի, Հադրութի եւ Մարտունու շրջանների մեծ մասը: 1993թ. կեսից պատասխան ռազմական գործողությունների արդյունքում, ԼՂՀ-ն վերականգնեց վերահսկողությունը գրեթե իր ողջ տարածքում: 1994թ. հրադադարի մասին համաձայնագրի ստորագրումից հետո ԼՂՀ վերահսկողության տակ են շարունակում մնալ նաեւ Քելբաջարի, Լաչինի, Կուբաթլիի, Ջեբրաիլի, Զանգելանի շրջաններն եւ Աղդամի ու Ֆիզուլիի շրջանների մի մասը (անվտանգության գոտի): Հետագայում, ԼՂՀ Սահմանադրության 142 հոդվածում նշված է, որ մինչ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության պետական տարածքի ամբոջականության վերականգնումը եւ սահմանների հստակեցումը, հանրային իշխանությունն իրականացվում է այն տարածքում, որը փաստացի գտնվում է Արցախի Հանրապետության իրավասության տակ:

 Ուշագրավ
Այս գերեզմանատանն են ամփոփված այնպիսի նշանավոր հայերի մարմինները, ինչպիսինք են Վիլյամ Սարոյանն ու Սողոմոն Թեհլերյանը
«Կշարունակենք այն վնասի հատուցման ուղիների քննարկումը, որը հասցնում է այդ աննախադեպ ճնշումը»,–ասել է նա
ՀՀ և Ադրբեջանի միջև խաղաղ բանակցություններին և կարգավորմանը վերաբերող հարցերը չեն քննարկվելու
«Այն անպայման կցուցադրվի, սակայն պարզ չէ, թե երբ»,–ասել է Սեիդովը
---