Ամերիկայի Հայ դատի ներկայացուցիչները հանդիպել են ԵԱՀԿ ՄԽ ամերիկացի համանախագահին

Ամերիկայի Հայ դատի ներկայացուցիչները հանդիպել են ԵԱՀԿ ՄԽ ամերիկացի համանախագահին

PanARMENIAN.Net - Ամերիկայի Հայ դատի (ANCA) գրասենյակի արևմտյան բաժնի ներկայացուցիչները հանդիպել են ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ամերիկացի համանախագահ Ջեյմս Ուորլիքի հետ` Լեռնային Ղարաբաղի ապագայի առնչությամբ իրենց տեսակետներն ու ակնկալիքները փոխանակելու համար, գրում է Asbarez-ը: Հանդիպմանը հայ-ամերիկյան կազմակերպության ղեկավարները մի քանի կարևոր հարց են բարձրացրել և հնչեցրել հայ համայնքի միաձայն դիրքորոշումն առ այն, որ ԼՂ խնդրի արդարացի լուծումը Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության անկախության միջազգային լիարժեք ճանաչումն է:

Խնդրի ընդգրկուն և արդարացի լուծմանը հասնելու գործում Հայ դատի ներկայացույիչները կարևորել են բանակցություններին Արցախի մասնակցության հարցը: Քննարկվել է Բաքվի կողմից ագրեսիվ հռետորաբանության հարցը, ինչպես նաև այն, որ ԱՄՆ-ն շարունակում է լռել` թույլ տալով Ադրբեջանի իշխանություններին սպառնալիքներ հնչեցնել Արցախի և Հայաստանի հասցեին:

Շեշտվել է, որ ԱՄՆ-ն պարտավոր է բարոյական հստակությամբ խոսել հարցի վերաբերյալ և Ադրբեջանի բացահայտ ագրեսիայի հարցում չեզոք դիրքորոշում ընդունելու փոխարեն աջակցել ժողովուրդների ինքնորոշման իրավունքին:

Իր հերթին դեսպան Ուորլիքն աջակցությունն է հայտնել Մինսկի խմբի` «Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության ազնիվ միջնորդի» հովանու ներքո ընթացող բանակցություններին և խոստացել գտնել տարածաշրջանում խաղաղության և բարգավաճման հաստատման հարցում համապարփակ լուծում:

ANCA-ի արևմտյան բաժնի ներկայացուցիչների հետ հանդիպումից հետո, դեսպանը այլ երիտասարդական կազմակերպությունների, այդ թվում նաև` Հայկական երիտասարդական ֆեդերացիայի արևմտյան բաժնի և ՀՅԴ «Շանթ» ուսանողական ասոցիացիայի ներկայացուցիչների հետ հանդիպման է մեկնել: Այնուհետև Ուորլիքն ընդունելություն է կազմակերպել Հայկական մշակութային հիմնադրամի գլխավոր գրասենյակում:

Ջեյմս Ուորլիքն այցելել է նաև Ռոզա և Ալեքսա Փիլիբոսների անվան հայկական դպրոց, որտեղ հյուրընկալել է 4-րդ և 6-րդ դասարանցիներին, ապա մասնակցել 8-րդ, 10-րդ և 12-րդ դասարանցիների մասնակցությամբ ընդհանուր հավաքին: Հանդիպումների շարքն ավարտվել Հայ առաքելական եկեղեցու Ամերիկայի Արևմտյան թեմ այցելությամբ: Արքեպիսկոպոս Մուշեղ Մարտիրոսյանի հետ քննարկել են մշակութային ժառանգության պահպանման և եկեղեցիների ու գերեզմանոցների ավերման վերաբերյալ հարցեր:

Ապրիլի 11-ին ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ամերիկացի համանախագահ Ջեյմս Ուորլիքը հայտարարեց, որ մտահոգված է շարունակվող բռնությամբ հայկական ու ադրբեջանական զորքերի շփման գծում: Հակամարտության կողմերը պետք է ուշադրություն դարձնեն բռնության նվազեցմանն ու փոխեն հռետորաբանությունը բարելավելու համար բանակցային գործընթացը, ասել էր նա:

Ըստ նրա, «մահվան և վիրավորումների վերջին դեպքերը ցույց են տալիս, որ դա վտանգավոր հակամարտություն է, որտեղ հաղթողներ չկան»: Ուորլիքը նշել է, որ ԵԱՀԿ-ն ու դրա ինստիտուտները սատարում են խաղաղ կարգավորմանը նպաստելուն ուղղված համանախագահների ջանքերին: Ըստ նրա, տարածաշրջանում կատարվող իրադարձությունները ևս մեկ անգամ ցույց տվեցին, թե որքան կարևոր է այդ աշխատանքը: Կողմերը պետք է օգտվեն պահից խաղաղ կարգավորման ուղղությամբ վճռական քայլեր ձեռնարկելու համար: Դրանք կարող են կապված լինել վստահության միջոցների ստեղծման, ժողովրդական դիվանագիտության, ուժի կիրառումից վերջնականապես հրաժարվելու հետ:

Ինչպես ասել է Ուորլիքը, համանախագահները պատրաստ են ցանկացած օգնություն ցուցաբերել: «Ես և մյուս համանախագահներն ամբոջ ուշադրությունն ուղղել ենք ՄԱԿ Կանոնադրության, Հելսինկիի եզրափակիչ ակտի, վերջին 5 տարիներին նախագահների հայտարարությունների տարրերի հիման վրա հակամարտության արդար ու կայուն կարգավորման հարցում կողմերի աջակցությանը: Մեր չեզոքությունը չափազանց կարևոր է այդ գործընթացի համար»,- ասել է Ուորլիքը: Նա հավելել է, որ համանախագահները կանոնավոր այցեր են կատարում Լեռնային Ղարաբաղ և մերձակա շրջաններ: Դրանք եզակի հնարավորություն են տալիս ավելի լավ հասկանալ իրավիճակը, ասել է ամերիկացի համանախագահը:

Ղարաբաղա-ադրբեջանական հակամարտությունը

Ղարաբաղա-ադրբեջանական հակամարտությունը սկսվեց 1988 թվականին: Ի պատասխան Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզի (ԼՂԻՄ) բնակչության 80% կազմող հայերի խաղաղ պահանջներին, Ադրբեջանը ագրեսիա ծավալեց խաղաղ բնակչության դեմ: 1991-1994թթ. ազգային-ազատագրական պատերազմի արդյունքում հռչակվեց Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը: ԼՂՀ պաշտպանության բանակը նաեւ ԼՂՀ շուրջ անվտանգության գոտի ստեղծեց, որը 7 շրջաններ է ներառում: 1994թ. մայիսի 11-ին հրադադարի մասին համաձայնություն ձեռք բերվեց (Բիշկեկյան արձանագրություն): Ներկայումս հակամարտության կարգավորմամբ զբաղվում են ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահները` Ֆրանսիան, ԱՄՆ-ն եւ Ռուսաստանը:

ԵԱՀԿ Մինսկի խումբ

Մինսկում Լեռնային Ղարաբաղի վերաբերյալ միջազգային համաժողով հրավիրելու մասին որոշումն ընդունվեց 1992թ. մարտի 24-ին ԵԱՀԿ անդամ երկրների Նախարարների Խորհրդի արտակարգ նիստի ժամանակ: Մինսկի համաժողովի պատրաստման գործընթացի մեջ ներգրավված երկրները` Բուլղարիան, Գերմանիան, Իտալիան, Ռուսաստանը, ԱՄՆ-ն, Թուրքիան, Ֆրանսիան, Չեխոսլովակիան, Շվեդիան, կազմեցին Ադրբեջանի ու Հայաստանի միջեւ զինված հակամարտության կարգավորման Մինսկի շփման խումբը:

ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հիմնական նպատակը ղարաբաղյան հակամարտության լուծումն է, նրա դիտորդները հետեւում են հակամարտող կողմերի միջեւ զինադադարի պահպանմանը: 1993-ին Մինսկի խումբը հակամարտության կարգավորման ծրագիր առաջարկեց («Ճշգրտված գրաֆիկ»), սակայն ոչ Հայաստանը, ոչ էլ Ադրբեջանը չընդունեցին այդ դրույթները: 1994-ին երկու կողմերը Ռուսաստանի միջնորդությամբ պայմանավորվեցին հրադադարի մասին ոչ պաշտոնական համաձայնություն պահպանել, որը գործում է մինչ օրս: ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահներն են Ռուսաստանը, Ֆրանսիան եւ ԱՄՆ-ն:

 Ուշագրավ
Հանդիպումը տեղի կունենա, եթե Հայաստանը ևս տա իր համաձայնությունը
Այս գերեզմանատանն են ամփոփված այնպիսի նշանավոր հայերի մարմինները, ինչպիսինք են Վիլյամ Սարոյանն ու Սողոմոն Թեհլերյանը
«Կշարունակենք այն վնասի հատուցման ուղիների քննարկումը, որը հասցնում է այդ աննախադեպ ճնշումը»,–ասել է նա
ՀՀ և Ադրբեջանի միջև խաղաղ բանակցություններին և կարգավորմանը վերաբերող հարցերը չեն քննարկվելու
---