Թուրքիայի ԱԳՆ-ն հերքում է. Հայ-թուրքական սահմանն աշնանը չի բացվելու (թարմացված)

Թուրքիայի ԱԳՆ-ն հերքում է. Հայ-թուրքական սահմանն աշնանը չի բացվելու (թարմացված)

PanARMENIAN.Net - Թուրքիայի կառավարությունը ծրագրում է բացել ղարաբաղյան պատերազմի պատճառով 1993-ին փակված և տարիներ շարունակ փակ մնացած Հայաստան-Թուրքիա սահմանը: Թուրքական լրատվականները, Taraf պարբերականին հղումով, գրում են, որ դա կլինի Թուրքիայի նախագահական ընտրություններում իր թեկնածությունն առաջադրած Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի 2-րդ քայլը հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման ուղղությամբ:

Թուրքիայի ԱԳՆ-ն արդեն հերքել է սահմանը բացելու մասին լուրերը:Նշվում է, որ այդ մասին տեղեկությունները սխալ են, և շուտով ԱԳՆ-ն հանդես կգա պաշտոնական հայտարարությամբ, գրում է APA գործակալությունը:

«Էրդողանի կողմից 2-րդ ժեստը Հայաստանին» հոդվածում նշվում է, առաջին քայլը ցավակցական ուղերձն էր.

«Հայկական սփյուռքը 2015-ին ընդառաջ լայնամասշտաբ գործողություններ է իրականացնում` աշխարհին ներկայացնելու, թե ինչ է տեղի ունեցել հայ ժողովրդի հետ 1915 թվականին: Թուրքիայում իշխող «Արդարություն և զարգացում» կուսակցությունը (ԱԶԿ) հայկական կողմի նախաձեռնած արշավի ազդեցությունը նվազեցնելու համար միջոցներ ձեռնարկեց: Որպես առաջին քայլ` տեղի ունեցավ Թուրքիայի վարչապետի հղած ցավակցական ուղերձը 1915-ին սպանված օսմանահպատակ հայերի թոռներին: Ընդ որում ցավակցական ուղերձը հրապարակվել էր նաև հայերեն»,- նշված է հոդվածում, գրում է Panorama.am-ը:

Ապրիլի 23-ին Թուրքիայի վարչապետ Էրդողանը հանդես եկավ հայտարարությամբ` նվիրված Հայոց ցեղասպանության տարելիցին: Հայտարարության մեջ մասնավորապես ասվում է. «Օսմանյան կայսրության թուրք, քուրդ, արաբ, հայ և այլ ազգությունների քաղաքացիների համար, անկախ նրանց կրոնական ու ազգային պատկանելությունից, բարդ շրջան էր, լի դառը իրադարձություններով: Անընդունելի է 1915 թվականի իրադարձություններն որպես պատրվակ ու Թուրքիայի հետ քաղաքական դիմակայության առարկա օգտագործելը: Առաջին համաշխարհային պատերազմի իրադարձությունները մեր բոլորիս ընդհանուր ցավն են: Ողբերգական իրադարձությունները պետք է դիտարկվեն «արդար հիշողության» տեսակետից: Այնպիսի անմարդկային իրադարձությունները, ինչպիսին մարդկանց վերաբնակեցումն է, չպետք է խոչընդոտ դառնան թուրքերի ու հայերի միջև հարաբերությունների հաստատման համար»:

Ըստ հոդվածի հեղինակի, սահմանի բացումը կլինի երկրորդ քայլը.

«Թուրքիայի կառավարությունը երկրորդ փուլում ծրագրում է բացել ղարաբաղյան պատերազմի պատճառով 1993-ին փակված և տարիներ շարունակ փակ մնացած Հայաստան-Թուրքիա սահմանը: Տեղեկության կա այն մասին, որ վարչապետ Էրդողանի կողմից արդեն տրվել է հրահանգ ավարտին հասցնել Ալիջանի սահմանային անցակետի բացման նախապատրաստական աշխատանքները: Դրանք սկսվել էին դեռևս 2012 թվականից: Այդ ընթացքում դեպի Ալիջանի սահմանակետ ձգվող շուրջ 7կմ ճանապարհը հիմնանորոգվել և ասֆալտապատվել է: Անցակետը տեխնիկապես վերազինվել է մաքսային ծառայության համար անհրաժեշտ սարքավորումներով (X Rayler): Թեև դեռ հստակեցված չի սահմանի պաշտոնական բացման ժամանակացույցը, բայց կուլսիներում խոսակցություններ կան, որ սեպտեմբերից հետո հավանաբար կբացվի»:

Հոդվածում նայ նշվում է, որ Հայ-թուրքական սահմանի բացման ցանկություն էր հայտնել ԱՄՆ նախկին պետքարտուղար Հիլարի Քլինթոնը 2009-ին Անկարա կատարած այցի ժամանակ:

«Ակնկալվում է, որ սահմանի բացմամբ հարաբերությունները ոչ միայն Հայաստանի հետ կկարգավորվեն, այլև որոշակիորեն կբարելավվեն նաև Միացյալ Նահանգների հետ: Ալիջանի բացման դեպքում այն կլինի Թուրքիայի գործող 31-րդ սահմանային անցակետը: Ալիջանի դիմաց ՀՀ Արմավիրի մարզի Մարգարայի անցակետն է: Թուրքիայի կողմից սահմանի բացմանը կհետևի Հայաստանի պատասխան քայլը, ինչի արդյունքում Հայաստանի ու Թուքրիայի միջև կսկսվեն բանակցությունները»:

Թուրքիայի ԱԳ նախարար Ահմեդ Դավութօղլուն հունիսի 26-ին հայտարարել է, որ հուսով է, թե Հայաստանն ու սփյուռքը «համարձակ քայլեր» կձեռնարկեն, ինչպես դա արեց Թուրքիայի վարչապետ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը՝ ապրիլի 23-ին ցավակցություն հայտնելով «1915-ի իրադարձությունների կապակցությամբ»: Ինչպես գրում է Hurriyet Daily News-ը, Turkish Policy Quarterly հանդեսում հրապարակված հոդվածում Դավութօղլուն գրել է, որ Էրդողանի հայտարարությունը պետք է հետագա քայլերի հիմք դառնա: Ըստ Թուրքիայի ԱԳ նախարարի, դրանք պետք է լինեն կարծիքների ու հիշողությունների տեսքով, քանի որ դա ոչ միայն ցավակցություն է, այլև խաղաղության ազնիվ կոչ երկու կողմերին: «Թուրքիայի ու Հայաստանի միջև կսկսվի խաղաղության նոր դարաշրջան, եթե մտավորականներն ու հասարակական գործիչները հաղթահարեն տարաձայնություններն ու աշխատեն հանուն ընդհանուր հաշտեցման»,- ասել է Դավութօղլուն:

Հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման մասին Արձանագրություններ

Հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման մասին Արձանագրությունները ստորագրվել են 2009թ. հոկտեմբերի 10-ին Ցյուրիխում: Արձանագրությունները ստորագրել են Հայաստանի եւ Թուրքիայի ԱԳ նախարարներ Էդվարդ Նալբանդյանը եւ Ահմեդ Դավութօղլուն` Ֆրանսիայի, ԱՄՆ-ի, ՌԴ-ի եւ Շվեյցարիայի ԱԳՆ ղեկավարների ներկայությամբ: Շվեյցարիան որպես միջնորդ է հանդես գալիս հայ-թուրքական բանակցություններում 2007թ. ի վեր: Ըստ փաստաթղթերի, երկրների միջեւ պետք է հաստատվեն դիվանագիտական հարաբերություններ եւ պետք է բացվի 1993թ. ի վեր փակ հայ-թուրքական սահմանը: Հունվարի 12-ին Հայաստանի Սահմանադրական դատարանն Արձանագրությունները Հայաստանի Սահմանադրությանը համապատասխան ճանաչեց: ՍԴ որոշման մեջ Արձանագրությունների վերաբերյալ ոչ մի նախապայմաններ չկան, քանի որ դա հակասում է վճռի կայացման սահմանված կանոնին: ՍԴ որոշման համաձայն Հայ-թուրքական արձանագրությունները համապատասխանում են ՀՀ Սահմանադրությանն ու Հայաստանի Անկախության մասին հռչակագրին:

 Ուշագրավ
Որպես օրինակ մատնանշում են 2023–ի սեպտեմբերի 19-ին Երևանում կազմակերպված բողոքի ակցիայի իրադարձությունները
Հանդիպումը տեղի կունենա, եթե Հայաստանը ևս տա իր համաձայնությունը
Այս գերեզմանատանն են ամփոփված այնպիսի նշանավոր հայերի մարմինները, ինչպիսինք են Վիլյամ Սարոյանն ու Սողոմոն Թեհլերյանը
«Կշարունակենք այն վնասի հատուցման ուղիների քննարկումը, որը հասցնում է այդ աննախադեպ ճնշումը»,–ասել է նա
---