Կիպրոսում Թուրքիայի հետ բանակցություններն անվանում են «խուլերի երկխոսություն»

PanARMENIAN.Net - Կիպրոսի Հանրապետությունը չի վերսկսի Կիպրոսի խնդրի շուրջ բանակցությունները, քանի դեռ Թուրքիան չի հրաժարվել կղզու Բացառիկ տնտեսական գոտում (ԲՏԳ) նավթագազային ռեսուրսների հետախուզման սադրիչ ծրագրերից: Այդ մասին կիրակի օրը հայտարարել է երկրի նախագահ Նիկոս Անաստասիադիսը:

«Ես չեմ զիջի խորհուրդներին ու խուլերի երկխոսությանը վերադառնալու առաջարկներին,-ասել է նախագահը: Ես անարժան կլինեի ժողովրդի կողմից ինձ վստահված մանդատին, եթե շարունակեի բանակցությունները սպառնալիքնեի ու ևս մեկ իրողություն ճանաչելու պայմաններում», հայտնում է ՏԱՍՍ-ը:

Ավելի վաղ, «Ասիա-Եվրոպա» գագաթնաժողովի շրջանակում Միլանում Կիպրոսի ու Ռուսաստանի նախագահներ Նիկոս Անաստասիադիսն ու Վլադիմիր Պուտինը նույնպես քննարկել են Կիպրոսի խնդիրը:

Հանդիպումից հետո Կիպրոսի կառավարության ներկայացուցիչ Նիկոս Խրիստուդուլիդիսը պատմել է լրագրողներին, որ Վլադիմիր Պուտինը հիանալի իրազեկված է Կիպրոսում թուրքական սադրանքների ու Կիպրոսի արձագանքի մասին: Ըստ Նիկոս Խրիստոդուլիդիսի, «Պուտինը հաստատել է ՌԴ սկզբունքային դիրքորոշումն ինչպես Կիպրոսի խնդրի լուծման, այնպես էլ իր բնական պաշարները շահագործելու Կիպրոսի անքակտելի իրավունքի վերաբերյալ, ինչպես նաև այն, որ Կիպրոսի ինքնիշխանության ցանկացած խախտում անընդունելի է», գրում է «Կոմսոմոլսկայա պրավդան»:

Հոկտեմբերի 3-ին Անկարան հրապարակեց այսպես կոչված նավիգացիոն տելեքս (NAVTEX)՝ իրազեկում այն մասին, որ Միջերկրական ծովի որոշակի հատվածում հոկտեմբերի 20-ից նոյեմբերի 30-ը «Բարբարոս» թուրքական հետազոտական նավը սեյսմիկ հետախուզում կանցկացնի՝ որոնելով բնական գազի հանքեր: Հենց այդ շրջանում է գտնվում կիպրոսյան ԲՏԳ-ն և այնտեղ է Eni ընկերությունը փորձնական հորատանցք հորատում ըստ կոնցեսիոն համաձայնագի Կիպրոսի կառավարության հետ: Սակայն Անկարան, որը չի ճանաչում Կիպրոսի Հանրապետությունը, անտեսում է գոյություն ունեցող սահմանները Միջերկրական ծովի արևելքում և Նիկոսիայի հետ կնքած միջազգային համաձայնագրերը:

Ավելի ուշ Թուրքիայի հասցեին զգուշացումով հանդես եկավ Հունաստանի ԱԳՆ-ն՝ կոչ անելով Անկարային հարգել միջազգային օրենքները իր ԲՏԳ-ում գազ ու նավթ հետախուզզելու Կիպրոսի իրավունքը: «Հակառակ դեպքում Թուրքիան կարող է մոռանալ ԵՄ անդամ դառնալու մտադրության մասին»,-հայտարարել է Հունաստանի ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Կոնստանտինոս Կուտրասը:

Բնական գազի զգալի պաշարները Կիպրոսի առափնյա շրջանում դեռ 2011 թ. հայտնաբերել էր ամերիկյան Noble Energy ընկերությունը: Դրանից հետո կառավարությունը համաձայնագիր կնքեց Eni և «Կոգազ» կոնսորցիումների, ինչպես նաև ֆրանսիական Total-ի հետ:

Ավելի ուշ Կիպրոսի նախագահ Նիկոս Անաստասիադիսը ժամանակավորապես դադարեցրել է բանակցությունները Կիպրոսի հունական մասի իշխանությունների և կիպրոսցի թուրքերի առաջնորդ Դերվիշ Էրօղլուի միջև: Ըստ Կիպրոսի կառավարության պաշտոնական ներկայացուցիչ Նիկոս Խրիստոդուլիդիսի, նման որոշման պատճառը Թուրքիայի սադրիչ ու ագրեսիվ գործողություններն են, որոնք խախտում են հանրապետության ինքնիշխան իրավունքներն ու միջազգային իրավունքի նորմերը: Ըստ պարբերականի, հոկտեմբերի 7-ին նախատեսված Անաստասիադիսի և Էրօղլուի հանդիպումը հետաձգվել է:

Կիպրոսի ԱԳ նախարար Կասուլիդիսը հայտարարել է, որ Թուրքիան Կիպրոսի բացառիկ տնտեսական գոտում իր սադրիչ գործողություններով սպառնալիքի տակ է դնում Կիպրոսի կարգավորման շուրջ բանակցությունների հաջող անցկացման հեռանկարները:

«Մենք հատկապես լուրջ զարգացում ենք համարում Թուրքիայի կողմից հետազոտական նավի գործուղումը կղզուց դեպի հարավ ընկած շրջան, որտեղ այժմ աշխատում են իտալական Eni և հարավկորեական «Կոգազ» ընկերությունները»,-ասել է մամուլի ասուլիսում ԱԳՆ ղեկավարը: Ըստ նրա, արդյունավետ բանակցությունները չեն կարող շարունակվել «նման սադրանքի պայմաններում»: Այնուամենայնիվ, նա հրաժարվել է պատասխանել հարցին, թե արդյոք դա նշանակում է, որ հանրապետության իշխանությունները մտադիր են դադար վերցնել ու կասեցնել բանակցությունները: «Ամեն դեպքում որոշումն ընդունելու է նախագահ Նիկոս Անաստասիադիսը,-հայտնել է Կասուլիդիսը:-Երեքշաբթի նա խորհրդակցություն կանցկացնի քաղաքական կուսակցությունների առաջնորդների հետ: Այս պահի դրությամբ մենք մի շարք պատասխան դիվանագիտական ու իրավաբանական միջոցների ցուցակ ենք պատրաստել»:

ԱՄՆ Պետական դեպարտամենտի պետ Ջեն Փսակին հայտարարեց, որ Վաշինգտոնը ճանաչում է բացառիկ տնտեսական գոտում (ԲՏԳ) էներգառեսուրսներ արդյունահանելու Կիպրոսի իրավունքը: «Մենք ճանաչում ենք Կիպրոսի Հանրապետության սեփական ռեսուրսների ու բացառաիկ տնտեսական գոտու իրավունքը: Մենք շարունակում ենք համարել, որ նավթի ու գազի պաշարները կղզում, ինչպես և մյուս պաշարները, պետք է արդար բաժանել երկու համայնքների միջև ընդհանուր կարգավորման շրջանակում»,-ասել է ԱՄՆ արտաքին քաղաքական գերատեսչության ներկայացուցիչը: