«1915. Հայոց ցեղասպանություն». Հասան Ջեմալը Երևանում կներկայացնի իր գրքի հայերեն տարբերակը

«1915. Հայոց ցեղասպանություն». Հասան Ջեմալը Երևանում կներկայացնի իր գրքի հայերեն տարբերակը

PanARMENIAN.Net - Հայոց ցեղասպանության կազմակերպիչներից Ջեմալ փաշայի թոռը՝ Հասան Ջեմալը, դեկտեմբերի 11-ին Երևանում կներկայացնի Ցեղասպանության մասին իր «1915. Հայոց ցեղասպանություն» գրքի հայերեն տարբերակը, որը հրատարակել է «Հրանտ Դինք» հիմնադրամը: Շնորհանդեսը տեղի կունենա Սիվիլիթաս հիմնադրամի «Սարն ի վեր» նախագծի շրջանակում։

Հասան Ջեմալը 2008-ին Երևանում այցելել է Հայոց ցեղասպանության զոհերի հուշահամալիր: Հուշամատյանում Ջեմալը գրել է. «Ժխտել Հայոց ցեղասպանությունը նշանակում է լինել մարդկայնության դեմ այդ հանցագործության հանցակիցը», ինչից հետո՝ 2012-ին տպագրել է «1915. Հայոց ցեղասպանություն» գիրքը և այնտեղ նկարագրել իր անձնական փոխակերպումը մարդուց, որը մերժում էր Հայոց ցեղասպանությունը, մարդու, որն ընդունում է այն:

Նա բազմիցս հայտարարել է, որ մինչև 2015 թվականը Թուրքիան պետք է ճանաչի իր ոճրագործությունները և ներողություն խնդրի Ցեղասպանության համար հայ ժողովրդից: Ջեմալը նաև չի խուսափում հայտարարել, որ հայերը Անատոլիայի բնիկներն են:

«Նրանք ապրել են այստեղ անհիշելի ժամանակներից մինչև 1915 թվականը: Մինչև օրս Թուրքական Հանրապետությունը չհասկացավ ու չկիսեց նրանց՝ հողն ու գույքը կորցնելու ցավը: Երկու երկրների միջև սահմանը պետք է բացվի, դիվանագիտական հարաբերությունները պետք է հաստատվեն առանց նախապայմանների»,-ասել է նա՝ հավելելով՝ կառավարությունը պետք է վերանայի իր վերաբերմունքը հայերի հանդեպ և նոր ու ճշմարտացի դասագրքեր գրի:

Հասան Ջեմալը հայտնի լրագրող և գրող է։ Երկար տարիներ աշխատել է որպես Թուրքիայի առաջատար թերթերի խմբագիր և սյունակագիր, մասնավորապես՝ եղել է «Ջումհուրիյեթ» (Հանրապետություն) օրաթերթի գլխավոր խմբագիրը, «Սաբահ» (Առավոտ) և «Միլլիյեթ» (Ազգ) օրաթերթերի գլխավոր սյունակագիրը: Հասան Ջեմալի լրագրողական աշխատանքում ծավալուն տեղ է գտել քրդական հարցը: Իր հոդվածների և հարցազրույցների համար Ջեմալն արժանացել է թուրքական կառավարության սուր քննադատությանը:

Հայոց ցեղասպանություն

Հայոց ցեղասպանությունը, որն իրագործվել է Օսմանյան կայսրությունում 1915-1923թթ., XX դարի առաջին ցեղասպանությունն էր, որի նախաձեռնողները երիտթուրքերն էին: Ցեղասպանության ժամանակ ոչնչացվեց վեց հայկական վիլայեթների բնակչությունը` մոտ 1,5 մլն հայ: Եվս կես միլիոնը սփռվեց աշխարհով մեկ` սկիզբ դնելով հայկական Սփյուռքին:

Դեռևս Ցեղասպանության իրագործման տարիներին` 1915-23թթ. տերությունները ընդունեցին հայերի կոտորածը դատապարտող բանաձևեր: ԱՄՆ-ն երեք անգամ (1916, 1919, 1920) նմանատիպ բանաձևեր է ընդունել, սակայն դա չկասեցրեց Օսմանյան կայսրության գործողությունները: 1915թ. Ֆրանսիան, Մեծ Բրիտանիան և Ռուսաստանը հանդես եկան համատեղ հռչակագրով` դատապարտելով հայերի բնաջնջումը:

Աշխարհի շատ երկրներ և ազդեցիկ միջազգային կազմակերպություններ ճանաչել և դատապարտել են Հայոց ցեղասպանությունը: Պաշտոնապես առաջինը Հայոց ցեղասպանությունն ընդունել և դատապարտել է Ուրուգվայը 1965թ-ին: Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչել են նաև Եվրոպայի Խորհուրդը, Եվրախորհրդարանը, ՄԱԿ-ի խտրականության կասեցման և փոքրամասնությունների պաշտպանության կանխարգելման ենթահանձնաժողովը, ՄԱԿ-ի ռազմական հանցագործությունների գծով հանձնաժողովը, Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդը: Հայերի ոչնչացումը պաշտոնապես ցեղասպանություն են ճանաչել Ֆրանսիան, Ավստրիան, Իտալիան, Գերմանիան, Բելգիան, Լյուքսեմբուրգը, Շվեդիան, Նիդերլանդները, Շվեյցարիան, Ռուսաստանը, Լեհաստանը, Լիտվան, Հունաստանը, Սլովակիան, Կիպրոսի Հանրապետությունը, Լիբանանը, Ուրուգվայը, Արգենտինան, Վենեսուելան, Չիլին, Բոլիվիան, Կանադան, Վատիկանը, Բրազիլիան, Լյուքսեմբուրգը, Գերմանիան, Պարագվայը, Սիրիան և ԱՄՆ-ի 45 նահանգ:

Բելգիայում և Շվեդիայում Հայոց ցեղասպանության ժխտման համար քրեական պատասխանատվություն է սահմանված (45 հազար եվրո տուգանքից մինչև 1 տարվա ազատազրկում): 2006թ. հոկտեմբերի 12-ին Ֆրանսիայի խորհրդարանն օրինագիծ ընդունեց, որի համաձայն Հայոց ցեղասպանության ժխտումը կքրեականացվի, ինչպես Հոլոքոսթը:

Ժամանակակից Թուրքիան ժխտում է Հայոց ցեղասպանության պատմական փաստը և վարում է այդ փաստի ժխտման ներքին և արտաքին քաղաքականություն: Թուրքական պետության գործողությունները ներկայացվում են որպես «բռնագաղթ»` հայերի անվտանգությունն ապահովելու նպատակով: Հայոց ցեղասպանության ճանաչման անհրաժեշտության մասին խոսում են միայն առանձին թուրք մտավորականներ, որոնց թվում են պատմաբան Թաներ Աքչամն ու Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Օրհան Փամուկը:

Հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման մասին Արձանագրություններ

Հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման մասին Արձանագրությունները ստորագրվել են 2009թ. հոկտեմբերի 10-ին Ցյուրիխում: Արձանագրությունները ստորագրել են Հայաստանի եւ Թուրքիայի ԱԳ նախարարներ Էդվարդ Նալբանդյանը եւ Ահմեդ Դավութօղլուն` Ֆրանսիայի, ԱՄՆ-ի, ՌԴ-ի եւ Շվեյցարիայի ԱԳՆ ղեկավարների ներկայությամբ: Շվեյցարիան որպես միջնորդ է հանդես գալիս հայ-թուրքական բանակցություններում 2007թ. ի վեր: Ըստ փաստաթղթերի, երկրների միջեւ պետք է հաստատվեն դիվանագիտական հարաբերություններ եւ պետք է բացվի 1993թ. ի վեր փակ հայ-թուրքական սահմանը: Հունվարի 12-ին Հայաստանի Սահմանադրական դատարանն Արձանագրությունները Հայաստանի Սահմանադրությանը համապատասխան ճանաչեց: ՍԴ որոշման մեջ Արձանագրությունների վերաբերյալ ոչ մի նախապայմաններ չկան, քանի որ դա հակասում է վճռի կայացման սահմանված կանոնին: ՍԴ որոշման համաձայն Հայ-թուրքական արձանագրությունները համապատասխանում են ՀՀ Սահմանադրությանն ու Հայաստանի Անկախության մասին հռչակագրին:

 Ուշագրավ
Տիգրան Ավինյանն ու Գրեգորի Դուսեն այցելել են պատմական թաղամաս
Snap-ը պլատինե երգի կարգավիճակ է ստացել նաև մի քանի այլ երկրներում
Հայկական դուդուկի երաժշտությունը ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի ցանկում է ընդգրկվել դեռևս 2008 թ․
Ցուցադրությունը կազմակերպվում է այս երեք ֆիլմերի Պոմպիդու կենտրոնին հանձնման արարողության առիթով
---