Էրդողանի զավշետը. Հայաստանը «հատուկ է» Ցեղասպանության 100-ամյակը նշում ապրիլի 24-ին

Էրդողանի զավշետը. Հայաստանը «հատուկ է» Ցեղասպանության 100-ամյակը նշում ապրիլի 24-ին

PanARMENIAN.Net - Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը ֆրանսիական France 24 հեռուստաընկերության եթերում հայտարարել է, թե հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման հարցում միայն Անկարան է, որ դիմում է կառուցողական քայլերի:

«Ինչ վերաբերում է Հայաստանի և Թուրքիայի միջև հարաբերություններին, ապա կարող եմ ասել, որ մինչ օրս հենց Թուրքիան է եղել դրական քայլեր ձեռնարկող կողմը», - ասել է Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը` պատասխանելով ֆրանսիացի լրագրողի հարցին: - «Հայաստանը որևէ դրական քայլ չի ձեռնարկել: Մենք միշտ խաղաղ ցանկություններով պարզել ենք մեր ձեռքը, բայց այն մշտապես մնացել է օդում: Անցած տարի ապրիլի 23-ին ես հանդես եկա ուղերձով, որը բավական դրական արձագանքներ ունեցավ: Հայաստանից սակայն այդ ուղերձը որևէ դրական արձագանքի այդպես էլ չարժանացավ», - հայտարարել է Թուրքիայի նախագահը:

Պատասխանելով լրագրողի այն հարցին, թե ինչո՞ւ Գալիպոլիի ճակատամարտի 100-ամյա տոնակատարությունների օր ընտրվեց հենց ապրիլի 24-ը և արդյոք դա նպատակ չուներ որոշակիորեն խանգարել հայերի կողմից նախաձեռնված հիշատակի միջոցառումներին` Էրդողանը պատասխանել է. «Մենք չենք պատրատսվում հայերից թույլտվություն վերցնել այս կամ այն քայլին դիմելուց առաջ: Դա պատմական ամսաթիվ է, որը վերաբերում է Գալիպոլիի ցամաքային ճակատամարտի 100-րդ տարեդարձին: Որևէ կապ Հայաստանի կողմից նախաձեռնած միջոցառումների հետ դա չունի: Ավելին, հենց հայկական կողմն է իր միջոցառումները այնպես կազմակերպել, որ դրանք համընկնեն մեր օրերի հետ», - France 24-ին տված հարցազույցում պնդել է Էրդողանը, հայտնում է «Ազատություն» ռադիոկայանը:

Ավելի վաղ հայտնի դարձավ, որ ապրիլի 24-ին Թուրքիայում կայանալիք Չանաքքալեի ճակատամարտի 100-ամյակին նվիրված միջոցառումներին հրավիրվածների թիվը նվազել է 25-ով: Հայոց ցեղասպանության սկիզբ համարվող Ապրիլի 24-ին այս տարի Չանաքքալեի միջոցառումը նշելու Էրդողանի հայտարարության մեջ ասվել էր, որ հրավեր է ուղարկվելու 102 երկրների ղեկավարների:

Այդ թիվն այժմ նվազել է՝ հասնելով 77-ի: Ցանկից 25 երկիր է պակասել, սակայն Անկարան փորձում է ավելացնել մասնակցության թիվը։

Մինչ այժմ հստակ է միայն, որ Չանաքքալեի տոնակատարություններին մասնակցելու համար Թուրքիա են ժամանելու Մեծ Բրիտանիայի արքայազն Չարլզն ու որդին՝ Հարրին։

Մինչդեռ Ֆրանսիայի նախագահ Ֆրանսուա Օլանդը, ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը, ինչպես նաև Կիպրոսի նախագահը հայտարարել են, որ ապրիլի 24-ին Երևանում մասնակցելու են Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի միջոցառումներին:

Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը Դարդանելիի (Չանաքքալեի) պատերազմական գործողությունների 100-ամյակի կապակցությամբ պետականորեն կազմակերպվելիք միջոցառումներ է նախատեսել ապրիլի 24-ին, չնայած, որ ամեն տարի այն նշվել է մարտի 18-ին: Ւ թիվս աշխարհի երկրների այլ նախագահների Էրդողանը հրավիրել է նաև ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգիսյանին:

Նախագահ Սերժ Սարգսյանը` ի պատասխան Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Էրդողանի նամակի, որտեղ Թուրքիայի նախագահը Հայաստանի Հանրապետության նախագահին հրավիրել է ապրիլի 24-ին ներկա լինելու Թուրքիայում Գալիպոլիի ճակատամարտի հարյուրամյակի հիշատակի միջոցառումներին, պատասխան նամակ է հղել, որում, մասնավորապես, ասված է.

Թուրքիան շարունակում է ժխտողականության իր ավանդական քաղաքականությունը և տարեցտարի «կատարելագործելով» պատմության աղճատման իր գործիքակազմը՝ Գալիպոլիի մարտերի հարյուրամյակն այս տարի առաջին անգամ նշում է ապրիլի 24-ին, այն դեպքում, երբ դրանք սկսվել են 1915 թվականի մարտի 18-ին և շարունակվել մինչև 1916 թվականի հունվարի վերջը, իսկ դաշնակիցների ափհանման օպերացիան՝ Գալիպոլիի ցամաքային մարտերը սկսվել են ապրիլի 25-ին:

«Ի՞նչ նպատակ է սա հետապնդում, եթե ոչ համաշխարհային հանրության ուշադրությունը Հայոց ցեղասպանության 100-ամյա տարելիցի միջոցառումներից շեղելու պարզունակ նպատակ: Մինչդեռ, մինչև հիշատակի միջոցառում նախաձեռնելը, Թուրքիան շատ ավելի կարևոր պարտականություն ուներ սեփական ժողովրդի և ամբողջ մարդկության հանդեպ, այն է՝ Հայոց ցեղասպանության ճանաչումն ու դատապարտումը:

Ուստի, խորհուրդ կտայի համաշխարհային խաղաղությանն ուղղված Ձեր կոչերում չմոռանալ Հայոց ցեղասպանության ճանաչման ուղերձ հղել աշխարհին՝ ոգեկոչելով մեկուկես միլիոն անմեղ զոհերի հիշատակը: Յուրաքանչյուրիս պարտքն է գալիք սերունդներին փոխանցել խեղաթյուրումից զերծ իրական պատմությունը՝ այդ կերպ կանխելով ոճրագործությունների կրկնությունն ու հող նախապատրաստելով ազգերի, հատկապես հարևան ազգերի միջև մերձեցման և հետագա համագործակցության համար»:

Հետգրությամբ Սերժ Սարգսյանը շեշտել է, որ դեռևս մի քանի ամիս առաջ Թուրքիայի նախագահին հրավիրել է Երևան՝ 2015 թվականի ապրիլի 24-ին միասին հարգելու Հայոց ցեղասպանության անմեղ նահատակների հիշատակը. «Մեզ մոտ ընդունված չէ հյուրընկալվել հրավիրվողին՝ առանց սեփական հրավերի պատասխանը ստանալու»:

Ինչպես ավելի վաղ, արդարացնելով Չանաքքալեի միջոցառման օրը մարտի 18-ից ապրիլի 24 տեղափոխելու որոշումը, Թուրքիայի ԱԳ նախարար Ահմեդ Դավութօղլուն հայտարարեց,. «Մենք նշում էինք այդ օրը մարտի 18-ին, իսկ Ավստրալիայի ու Նոր Զելանդիայի բանակները՝ ապրիլի 24-ին: Մենք ընտրեցինք այդ օրը միայն միասին տոնելու նպատակով»:

Ավելի վաղ Թուրքիայի իրավապաշտպան կազմակերպությունները կոչ էին արդել համաշխարհային առաջնորդներին ապրիլի 24-ին մեկնել ոչ թե Չանաքքալե, այլ Երևան: Ինչպես հայտարարեցին թուրք իրավապաշտպանները, թուրքական իշխանությունները Հայոց ցեղասպանության 100-ամյակի տարում ցանկանում են շեղել աշխարհի առաջնորդների ուշադրությունն ու մոռացության մատնել Ցեղասպանությունը: Թուրքիայի Մարդու իրավունքների միության փոխնախագահ Մերալ Չըլդըրը նշեց, որ ապրիլի 24-ին՝ Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի օրը, որպես հաղթանակի կեղծ օր տոնելը անարգում է Ցեղասպանության զոհերի հիշատակը:

 Ուշագրավ
Որպես օրինակ մատնանշում են 2023–ի սեպտեմբերի 19-ին Երևանում կազմակերպված բողոքի ակցիայի իրադարձությունները
Հանդիպումը տեղի կունենա, եթե Հայաստանը ևս տա իր համաձայնությունը
Այս գերեզմանատանն են ամփոփված այնպիսի նշանավոր հայերի մարմինները, ինչպիսինք են Վիլյամ Սարոյանն ու Սողոմոն Թեհլերյանը
«Կշարունակենք այն վնասի հատուցման ուղիների քննարկումը, որը հասցնում է այդ աննախադեպ ճնշումը»,–ասել է նա
---