ANCA-ն Թուրքիայի հայկական եկեղեցիներն օրինական տերերին վերադարձնելու արշավ է սկսում 7 հոկտեմբերի 2014 - 17:16 AMT PanARMENIAN.Net - Ամերիկայի Հայ Դատի հանձնախումբը (ANCA) քարոզարշավ է սկսում՝ նպատակ ունենալով նպաստել Թուրքիայի հայկական եկեղեցիներն օրինական տերերին վերադարձնելուն: ANCA-ն դիմում է բոլոր ամերիկահայերին, որպեսզի նրանք համախմբվեն և հոկտեմբերի 7-ին կոչ անեն Ներկայացուցիչների պալատի մեծամասնության առաջնորդ Քեվին Մաքքարթիին ներկայացնել NP 4347 օրինագիծը քննարկման և քվեարկության՝ ապահովելու համար առգրավված հայկական և քրիստոնեական մյուս եկեղեցիների վերադարձն օրինական տերերին: Օրինագիծը կոչված է պաշտպանելու թուրքաբնակ քրիստոնյաների դավանանքի ազատությունը: ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի արտաքին գործերի կոմիտեի նախագահ Էդ Ռոյսը սատարել է կոնգրեսական Էլիոթ Էնգելի թիվ №HR4347 օրինագծին, որը պահանջում է Օբամայի վարչակազմից ամենամյա զեկույցներ ներկայացնել Թուրքիայում յուրացված քրիստոնեական եկեղեցիների ու քրիստոնյաների գույքի կարգավիճակի մասին: Էլիոթ Էնգելը նշել էր, որ «Թուրքիայի Հանրապետությունը պետք է վերադարձնի ապօրինաբար ազգային համայնքներից առգրավված եկեղեցիներն ու գույքը օրինական տերերին: Թուրքիայի հայկական, սիրիական և հունական ուղղափառ համայնքները տարիներ շարունակ պայքարում են առգրավված գույքը վերադարձնելու համար: Այդ համայնքների պահանջները պետք է հարգանքի ու համալիր լուծման արժանանան: Մեր օրինագիծը կոչ է անում Թուրքիայի Հանրապետությանը կատարել միջազգային պարտավորությունները, իսկ ԱՄՆ-ին հորդորում է եկեղեցիների վերադարձի հարցը դարձնել քաղաքականության գերակայություններից մեկը», -ասել է Էնգելը: Թուրքիայում երկու հայկական եկեղեցի է վերանորոգվել՝ Վանի Աղթամարի Սբ Խաչն ու Սբ Կիրակոսի եկեղեցին Դիարբեքիրում: Մի քանի տարի է ինչ վերականգնողական աշխատանքներ են գնում Բագրատունիների հիմնած մայրաքաղաք Անիում: Մինչ 11915 թ. Օսմանյան կայսրությունում մոտ 2,5 հազար եկեղեցի է եղել, այժմ բալորն ավերված են: 2013 թ. ապրիլի 24-ին Ամենայն Հայոց կաթողիկոս Գարեգին Երկրորդն ու Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոս Արամ Առաջինը հանդես եկան համատեղ հայտարարությամբ՝ կոչ անելով Թուրքիային վերադարձնել հայկական եկեղեցիներն ու գույքը: Հունիսի 28-ին ԱՄՆ Կոնգրեսի Ներկայացուցիչների պալատի կոմիտեն ընդունեց HR 4347 բանաձևը, որով կոչ է արվում Թուրքիային վերադարձնել քրիստոնյաներից գողացված հազարավոր սրբությունները, եկեղեցիներն ու անհապաղ բացել Հալկի հոգևոր ճեմարանը: Այն պահանջում է Պետքարտուղարությունից ամեն տարի հաշվետու լինել Կոնգրեսի առջև այն մասին, թե արդյոք Թուրքիան պատրաստվում է վերադարձնել առգրավված գույքն ու ունեցվածքը ոչ միայն բուն երկրում, այլ նաև Կիպրոսի գրավյալ հատվածում: HR 4347 բանաձևը հենվում է նախկինում ընդունված H.Res.306 բանաձևի վրա՝ քրիստոնեական տաճարների պարտադիր վերադարձի մասին: Այդ բանաձևը հիմք հանդիսացավ HR4347 բանաձևի համար, որը կոչ է անում Թուրքիայի կառավարությանը կատարել միջազգային պարտավորությունները՝ վերադարձնել քրիստոնյաների գույքն ու հարգել քրիստոնյաների սեփական հավատքը դավանելու իրավունքը: 2014-ի սեպտեմբերին Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոս Արամ Առաջինը, հայտարարեց, որ, հավանաբար, արդեն հոկտեմբերին հայցով կդիմի Թուրքիայի Սահմանադրական դատարն՝ պահանջելով վերադարձնել Սիսի կաթողիկոսությունը: «Մենք, բնականաբար, չենք ակնկալում, որ Թուրքիան հավանություն կտա մեր հայցին: Մենք պետք է ամեն հնարավորն անենք, որպեսզի դատը շուտ տեղի ունենա…կարծում եմ, ժողովուրդը ողջունում է այս քայլը, երբ ես առաջին անգամ հրապարակեցի մեր մտադրությունները, բոլորը հավանություն տվեցին»,-ասել է կաթողիկոսը, մեկ անգամ ևս ընդգծելով, որ պատրաստ է դիմել Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան, եթե Թուրքիայի ՍԴ-ն մերժի հայցը: Սիսի կաթողիկոսության վերադարձը պահանջելու հայոց Թուրքիայի ՍԴ դիմելու մտադրության մասին Մեծի Տանն Կիլիկիո Արամ Ա կաթողիկոսը հայտարարեց «Հայաստան-Սփյուռք» համահայկական 5-րդ համաժողովի բացմանը: «Եթե դատը շահենք, պատիվը և հաղթանակը կգնա մեր ժողովրդին, մեր հայրենիքն և եկեղեցուն: Իսկ եթե դատը պարտվենք, դարձյալ հաղթանակած կլինենք, որովհետև ցեղասպանին ու միջազգային հանրությանը գործնականորեն հիշեցրած կլինենք, որ հայ ժողովուրդը պահանջատեր է իր իրավունքներին` անկախ նրանից, թե քանի տարի է անցել Հայոց ցեղասպանությունից»,-ասել է նա: Հայոց կաթողիկոսության նստավայրը 1293–1441-ին եղել է Կիլիկյան Հայաստանի Սիս մայրաքաղաքում: 1292-ին, երբ Եգիպտոսի մամլուքները գրավել են Հռոմկլան, թալանել ու ավերել են Հռոմկլայի կաթողիկոսարանը, գերել Հայոց կաթողիկոս Ստեփանոս Դ Հռոմկլայեցուն և տարել Կահիրե, Գրիգոր Է Անավարզեցին Հայոց կաթողիկոսական ընդհանրական աթոռը տեղափոխել է Սիս և կաթողիկոսանիստ դարձրել քաղաքի հս. ծայրամասում գտնվող նախկին եպիսկոպոսանիստ Սբ Գրիգոր Լուսավորիչ եռախորան եկեղեցին: Կիլիկիայի Հայկական թագավորության անկումից (1375) հետո 1441-ին Էջմիածնի ազգային-եկեղեցական ժողովի որոշմամբ Կիլիկիայում մեկուսացած և հայ ժողովրդի համար քաղաքական ու հոգևոր-կրոնական երբեմնի կենտրոնի նշանակությունը կորցրած, տնտեսապես քայքայված Մայր աթոռը Սիսից տեղափոխվել է բուն Հայաստան և վերահաստատվել իր նախնական վայրում՝ Վաղարշապատում: Ուշագրավ
Նրանք նաև կոչ են արել դադարեցնել Ադրբեջանին ցանկացած ռազմական օգնության Որպես օրինակ մատնանշում են 2023–ի սեպտեմբերի 19-ին Երևանում կազմակերպված բողոքի ակցիայի իրադարձությունները Հանդիպումը տեղի կունենա, եթե Հայաստանը ևս տա իր համաձայնությունը Այս գերեզմանատանն են ամփոփված այնպիսի նշանավոր հայերի մարմինները, ինչպիսինք են Վիլյամ Սարոյանն ու Սողոմոն Թեհլերյանը Ամենաընթերցվողը բաժնում | ՀՀ-ն և Հունգարիան դեսպանություններ կբացեն, մայրաքաղաքների միջև ուղիղ չվերթ կգործի Չվերթը կգործարկվի արդեն հուլիսին Առաջին դասարանցիների հայտագրումը կսկսվի հունիսի 10–ից Այն կիրականացվի 3 փուլով Ադրբեջանի հետ սահմանին արդեն սահմանային 40 սյուն է դրվել Երկու երկրների փորձագիտական խմբերի աշխատանքները շարունակվում են Վարչապետի աշխատակազմում անհեթեթ են անվանել Բագրատ սրբազանի՝ ՔՊ բարձրաստիճան անդամների` իրենց միանալու հայտարարությունը «Անհեթեթ է անդրադառնալ նման հարցադրմանը»,–ասել են աշխատակազմից |