ԶԼՄ-ներ. ԵՏՄ արդյունավետության համար Մոսկվային ընդհանուր ռուս-հայկական սահման է պետք

ԶԼՄ-ներ. ԵՏՄ արդյունավետության համար Մոսկվային ընդհանուր ռուս-հայկական սահման է պետք

PanARMENIAN.Net - Ռուսաստանը երկու հիմնարար խնդիր ունի Անդրկովկասում, որոնք սերտորեն շաղկապված են: Առաջինը՝ թույլ չտալ Վրաստանում ՆԱՏՕ-ի ռազմական ենթակառուցվածքների ստեղծում և հանրապետության լիակատար ներգրավում ԵՄ կառույցներին, ասվում է Lenta.ru-ի «Ռուսաստանը կմոտենա Հայաստանի սահմանին» հոդվածում:

Երկրորդ խնդիրն է՝ հուսալի և ուղիղ տրանսպորտային կապ ապահովել Հայաստանի հետ: Հանրապետությունը միացել է Եվրասիական տնտեսական միությանը և Երևանի լիարժեք ինտեգրման համար, եվրասիական կապերի ներուժի իրացման համար Ռուսաստանին ընդհանուր սահման է անհրաժեշտ Հայաստանի հետ՝ «եվրասիական» սահմանապահների և մաքսայինների հետագա ելքով հայ-իրանական սահման: Բացի այդ, ՌԴ վերահսկողության հաստատումը տրանսպորտային հաղորդակցությունների պարագայում, կապահովի Հայաստանում տեղակայված ռուսական ռազմակայանի լիարժեք գործունեությունը: Ռազմակայանի նշանակությունը ռազմավարական տեսակետից դժվար է գերագնահատել: Հայաստանի հարավային սահմանամերձ Մեղրի քաղաքից մինչև իրաքյան Քրդստան ուղիղ գծով մոտ 250 կմ է՝ այսինքն ոչ ամենաարդիական տակտիկական հրթիռային համալիրների հասանելիության գոտում է, գրում է պարբերականը:

Աբխազիայի և Հարավային Օսեթիայի հետ դաշինքի և ռազմավարական գործակցության մասին պայմանագրերը թույլ կտան Ռուսաստանին լուծել եվրասիական տարածքին երկու անկախ անդրկովկասյան հանրապետությունների ինստիտուցիոնալ համալիր ինտեգրման հարցը՝ պահպանելով նրանց պետական անկախությունը: Ըստ Աբխազիայի հետ պայմանագրի նախնական տարբերակի, ռուսական նախաձեռնությունը նախատեսում է միասնական պաշտպանական և մաքսային տարածքի ստեղծում, օրենսդրության ներդաշնակեցում, ներքին գործերի համատեղ աշխատանք, սոցիալական պաշտպանվածության մակարդակի համապատասխանեցում ՌԴ Հարավային և Հյուսիսկովկասյան դաշնային շրջանների հետ, ՌԴ քաղաքացիության տրամադրման հատուկ կարգ և ՌԴ ու ԵՏՄ սահմանների փաստացի տեղափոխում անկախ հանրապետությունների հարավային սահմաններ:

Հրապարակման մեջ ասվում է, որ վերոնշյալ ռազմավարական խնդիրների լույսի ներքո Ռուսաստանը չի կարող կանգ առնել Աբխազայի և Հարավային Օսեթիայի հարավային սահմաններում: Հոկտեմբերի 31-ին Վլադիկավկազում տեղի ունեցավ «Օսերի գերագույն խորհուրդ» Միջազգային հասարակական շարժման համագումարը, որին մասնակցեցին Հյուսիսային Օսեթիա-Ալանիայի Հանրապետության ղեկավար Թեյմուրազ Մամսուրովը, Հարավային Օսեթիայի Հանրապետության նախագահ Լեոնիդ Տիբիլովը, ուղղափառ և մահմեդական հոգևորականության ներկայացուցիչներ: Համագումարում, որը «պատահաբար», համընկավ Հարավային Օսեթիայի նախկին նախագահ Էդուարդ Կոկոյտիի 50-ամյակի հետ, եկլույթ ունեցավ նաև ինքը: Նա բարձրացրեց Օսեթիային Վրաստանի Կազբեգի շրջանի որոշ տարածքների պատկանելության հարցը: Տեղի դիտորդները Կոկոյտիի ելույթը գնահատեցին որպես վերադարձ հանրային քաղաքականություն: Ներկայությունը Կազբեգի շրջանում թույլ կտա վերահսկել Վրացական ռազմական ճանապարհի ոչ մեծ ռազմավարական հատվածը, որը ամենակարճ ճանապարհն է ՌԴ-ից Հայաստան:

Միևնույն ժամանակ ՌԴ-ն շահագրգռված է զարգացնելու Անդրկովկասյան ավտոմայրուղին, որը կապում է հյուսիսային Կովկասը՝ Հյուսիսային և Հարավային Օսեթիայի տարածքով, Վրաստանով Հայաստանի ու Իրանի հետ: Դիտարկվում է նաև Ալագիր-Ցխինվալ 160 կմ երկարությամբ երկաթուղու շինարարության հարցը, որը կկապի Հյուսիսկովկասյան երկաթուղին Անդրկովկասյան երկաթուղու հետ: «Արևմտյան» երթուղին դեպի Հայաստան անցնում է Գորիի շրջանով, հայաբնակ Ջավախքով:

Հոդվածում ասվում է, որ հաշվի առնելով բռնի իշխանափոխության վրացական քաղաքական ավանդույթը, Վրաստանում հնարավոր է ապակայունացում ուկրաինական սցենարով: Այս պայմաններում Ռուսաստանը ոչ միայն կկատարի Աբխազիայի և Հարավային Օսեթիայի պաշտպանության վերաբերյալ դաշնակցային պարտավորությունները, այլ նաև ստիպված կլինի ապահովել բնակչության կայունությունն ու ապահովությունը, ինչպես նաև տնտեսության գործառնությունը Վրաստանի շրջաններում: Այս դեպքում համագործակցության և ինտեգրման մասին երկկողմ պայմանագրեր կարող են կնքվել Վրաստանի առանձին շրջանների իշխանությունների հետ, որոնք օրինական կճանաչվեն տեղաբնակների ու Մոսկվայի կողմից:

Եվրասիական տնտեսական միությանը Հայաստանի անդամակցման գործընթացը

Հոկտեմբերի 10-ին Մինսկում ընթացող Բարձրագույն տնտեսական խորհրդի նիստում ստորագրվել է Եվրասիական տնտեսական միության մասին պայմանագրին Հայաստանի միանալու մասին պայմանագիրը:

Ինտրիգը պահպանվեց մինչև վերջ. Մաքսային միությանն անդամակցելու մտադրության մասին Հայաստանը հայտարարեց 2013-ի սեպտեմբերին: Նախատեսվում էր, որ արդեն 2014-ի մայիսին Երևանը ՌԴ, Բելառուսի և Ղազախստանի հետ կստորագրի ԵՏՄ մասին պայմանագիրը: Սակայն Հայաստանի անդամակցումը միությանը ձգձգվում է Հայաստանի ու ԼՂՀ միջև մաքսային հսկողության հարցի պատճառով: Այդ մասին խոսեց նաև Ղազախստանի նախագահ Նուրսուլթան Նազարբաևը մայիսի 29-ին Աստանայում Բարձրագույն եվրասիական տնտեսական խորհրդի նիստում: Նազարբաևն առաջարկեց Հայաստանին միանալ Եվրասիական միությանն առանց Լեռնային Ղարաբաղի, ՄԱԿ-ի ճանաչած սահմաններում և հայտնեց, որ Ղազախստանի, Բելառուսի և Ռուսաստանի նախագահները նամակ են ստացել Իլհամ Ալիևից համապատասխան խնդրանքով: Արդյունքում պայմանագրի ստորագրումը մի քանի անգամ հետաձգվեց:

Պայմանագիրն ուժի մեջ կմտնի 2015-ի հունվարի 1-ին՝ Հայաստանում, Ռուսաստանում, Բելառուսում և Ղազախստանում վավերացվելուց հետո:

 Ուշագրավ
Որպես օրինակ մատնանշում են 2023–ի սեպտեմբերի 19-ին Երևանում կազմակերպված բողոքի ակցիայի իրադարձությունները
Հանդիպումը տեղի կունենա, եթե Հայաստանը ևս տա իր համաձայնությունը
Այս գերեզմանատանն են ամփոփված այնպիսի նշանավոր հայերի մարմինները, ինչպիսինք են Վիլյամ Սարոյանն ու Սողոմոն Թեհլերյանը
«Կշարունակենք այն վնասի հատուցման ուղիների քննարկումը, որը հասցնում է այդ աննախադեպ ճնշումը»,–ասել է նա
---