«1915-2015. Ավանդույթ, ժառանգություն, մշակույթ». Հայ արվեստագետների ցուցահանդես Ֆրեզնոյում

23 հունվարի 2015 - 16:11 AMT

PanARMENIAN.Net - Հայող ցեղասպանության 100-ամյակին ընդառաջ Ֆրեզնոյի արվեստի թանգարանի 4 պատկերասրահում հայ արվեստգետների աշխատանքներ կցուցադրվեն:

«1915-2015. Ավանդույթ, ժառանգություն, մշակույթ» խորագրով ցուցահանդեսը բացվել է այսօր՝ հունվարի 23-ին, և կշարունակվի մինչև ապրիլի 26-ը, տեղեկացնում է The Fresno Bee պարբերականը:

Կազմակերպիչը Ֆրեզնոյի Հայոց ցեղասպանության հարյուրամյակի կոմիտեն է, որի նպատակն է բարձրացնել 1915-ի Հայոց ցեղասպանության մասին հանրության իրազեկվածությունը և վերապրածների պատմությունների միջոցով օգնել մարդկանց հաղթահարել թշվառությունը:

Ցուցահանդեսին կներկայացվեն անցած դարի հայ նկարիշներ Ջոն Ալթունի, Վարուժան Պողոսյանի, Արշիլ Գորկու, Արա Դոլարյանի, Էդ Մարուկի, Վիլյամ Սարոյանի և այլոց աշխատանքները:

Կոմիտեի անդամներից Ռեջինա Փիթերսն ասում է, որ ցուցադրությունը շատ կարևոր է հայ համայքնի համար, քանի որ համաշխարհային մակարդակի արվեստ է ներկայացնում: Դրա ընթացքում կներկայացվեն Սարոյանի բրոնզե արձանն ու գծանկարները, Սամուելյանի կնոջ՝ Աննայի դիմանկարը, Ալթունի «Անվերնագիրը», Գորկու հավաքածուն և շատ այլ աշխատանքներ:

Ֆրեզնոյի հայ համայնքը ձևավորվել Է XIX դարավերջին։ Արդեն հաջորդ դարասկզբին հայերի թիվը հասել է 4.000-ի։ 1900-ին հիմնվել Է առաջին հայ առաքելական Սբ Երրորդություն եկեղեցին։ 2003 տվյալով Ֆրեզնոյում և շրջակայքում բնակվում է մոտ 60.000 հայ։ Քաղաքում հայկական տարբեր կազմակերպությունների գործունեությունը համադրելու համար ստեղծվել է Համագաղութային խորհուրդ։ Գործում են հայկական ռադիոժամեր։

Հղումներ թեմայով.

The Fresno Bee: Fresno Art Museum show marks 100th anniversary of Armenian Genocide

Հայոց ցեղասպանություն

Հայոց ցեղասպանությունը, որն իրագործվել է Օսմանյան կայսրությունում 1915-1923թթ., XX դարի առաջին ցեղասպանությունն էր, որի նախաձեռնողները երիտթուրքերն էին: Ցեղասպանության ժամանակ ոչնչացվեց վեց հայկական վիլայեթների բնակչությունը` մոտ 1,5 մլն հայ: Եվս կես միլիոնը սփռվեց աշխարհով մեկ` սկիզբ դնելով հայկական Սփյուռքին:

Դեռևս Ցեղասպանության իրագործման տարիներին` 1915-23թթ. տերությունները ընդունեցին հայերի կոտորածը դատապարտող բանաձևեր: ԱՄՆ-ն երեք անգամ (1916, 1919, 1920) նմանատիպ բանաձևեր է ընդունել, սակայն դա չկասեցրեց Օսմանյան կայսրության գործողությունները: 1915թ. Ֆրանսիան, Մեծ Բրիտանիան և Ռուսաստանը հանդես եկան համատեղ հռչակագրով` դատապարտելով հայերի բնաջնջումը:

Աշխարհի շատ երկրներ և ազդեցիկ միջազգային կազմակերպություններ ճանաչել և դատապարտել են Հայոց ցեղասպանությունը: Պաշտոնապես առաջինը Հայոց ցեղասպանությունն ընդունել և դատապարտել է Ուրուգվայը 1965թ-ին: Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչել են նաև Եվրոպայի Խորհուրդը, Եվրախորհրդարանը, ՄԱԿ-ի խտրականության կասեցման և փոքրամասնությունների պաշտպանության կանխարգելման ենթահանձնաժողովը, ՄԱԿ-ի ռազմական հանցագործությունների գծով հանձնաժողովը, Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդը: Հայերի ոչնչացումը պաշտոնապես ցեղասպանություն են ճանաչել Ֆրանսիան, Ավստրիան, Իտալիան, Գերմանիան, Բելգիան, Լյուքսեմբուրգը, Շվեդիան, Նիդերլանդները, Շվեյցարիան, Ռուսաստանը, Լեհաստանը, Լիտվան, Հունաստանը, Սլովակիան, Կիպրոսի Հանրապետությունը, Լիբանանը, Ուրուգվայը, Արգենտինան, Վենեսուելան, Չիլին, Բոլիվիան, Կանադան, Վատիկանը, Բրազիլիան, Լյուքսեմբուրգը, Գերմանիան, Պարագվայը, Սիրիան և ԱՄՆ-ի 45 նահանգ:

Բելգիայում և Շվեդիայում Հայոց ցեղասպանության ժխտման համար քրեական պատասխանատվություն է սահմանված (45 հազար եվրո տուգանքից մինչև 1 տարվա ազատազրկում): 2006թ. հոկտեմբերի 12-ին Ֆրանսիայի խորհրդարանն օրինագիծ ընդունեց, որի համաձայն Հայոց ցեղասպանության ժխտումը կքրեականացվի, ինչպես Հոլոքոսթը:

Ժամանակակից Թուրքիան ժխտում է Հայոց ցեղասպանության պատմական փաստը և վարում է այդ փաստի ժխտման ներքին և արտաքին քաղաքականություն: Թուրքական պետության գործողությունները ներկայացվում են որպես «բռնագաղթ»` հայերի անվտանգությունն ապահովելու նպատակով: Հայոց ցեղասպանության ճանաչման անհրաժեշտության մասին խոսում են միայն առանձին թուրք մտավորականներ, որոնց թվում են պատմաբան Թաներ Աքչամն ու Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Օրհան Փամուկը: