Ֆրանսիայի խորհրդարանը կքննարկի Ցեղասպանության հերքումը քրեականացնող օրինագիծը

Ֆրանսիայի խորհրդարանը կքննարկի Ցեղասպանության հերքումը քրեականացնող օրինագիծը

PanARMENIAN.Net - Ֆրանսիայի խորհրդարանը դեկտեմբերի 3-ի նիստին պատրաստվում է քննարկել Օսկամյան կայսրությունում Հայոց ցեղասպանության փաստի ժխտումը քրեականացնող օրինագիծը:

Ինչպես հայտնում է Today’s Zaman-ը, օրինագիծը նախապատրաստվել է ընդդիմադրիր Հանրապետական կուսակցության պատգամավոր Վալերի Բուայեի կողմից:

Դեկտեմբերի 3-ին քվեարկության դրվող՝ 20-րդ դարի ցեղասպանություններն ու մարդկության դեմ հանցագործությունները ժխտողների համար քրեական պատիժ նախատեսող օրենքի նախագիծը (n° 2276) Վալերի Բուայեի և այլ պատգամավորների համահեղինակությամբ Ֆրանսիայի Ազգային ժողով է ներկայացվել 2014 թ. հոկտեմբերի 14-ին: Այն օրենքի դրույթները խախտողների համար որպես պատիժ նախատեսում է 5 տարվա ազատազրկում և 45 հազար եվրո տուգանք:

Վալերի Բուայեն Ֆրանսիայում Հայոց ցեղասպանության ժխտումը քրեականացնող օրենքի ընդունման նախաձեռնությամբ նախկինում ևս բազմիցս հանդես է եկել: Դեռևս 2013-ի փետրվարին, պատգամավորը Ֆրանսիայի Ազգային ժողովի քննարկմանն էր ներկայացրել Հայոց ցեղասպանության ժխտումը քրեականացնող օրինագիծը, որը հիմնված էր Եվրախորհրդարանի ընդունած՝ «Ցեղասպանության և ռազմական հանցագործությունների ժխտման քրեականացումը» հոդվածի վրա: Այն որպես պատիժ նախատեսում էր մինչև երկու տարվա ազատազրկում կամ 45 հազար եվրո տուգանք ցեղասպանության ժխտման համար:

Հայոց ցեղասպանության ժխտումը քրեականացնելու վերաբերյալ Բուայեի պատրաստած նախորդ նախագծերից մեկն ընդունվել էր Ֆրանսիայի Ազգային ժողովի (2011թ. դեկտեմբերի 22) և Սենատի (2012 թ. հունվարի 23) կողմից, սակայն երկրի Սահմանադրական խորհուրդն այն 2012 թ. փետրվարի 29-ին երկրի սահմանադրությանը հակասող էր ճանաչել:

Ֆրանսիայի Սահմանադրական դատարանի անդամ Յուբեր Հանելը 2012 թ., Ֆրանսիայի խորհրդարանի երկու պալատների կողմից Հայոց ցեղասպանության ժխտումը քրեականացնելու մասին օրենքն ընդունելուց հետո նամակագրական կապի մեջ է եղել Թուրքիայի ԱԳ նախկին նախարար Յաշար Յակիշի հետ և հավաստիացրել է նրան, որ փաստաթուղթը իրավաբանական ուժ չի ստանա:

Հայոց ցեղասպանություն

Հայոց ցեղասպանությունը, որն իրագործվել է Օսմանյան կայսրությունում 1915-1923թթ., XX դարի առաջին ցեղասպանությունն էր, որի նախաձեռնողները երիտթուրքերն էին: Ցեղասպանության ժամանակ ոչնչացվեց վեց հայկական վիլայեթների բնակչությունը` մոտ 1,5 մլն հայ: Եվս կես միլիոնը սփռվեց աշխարհով մեկ` սկիզբ դնելով հայկական Սփյուռքին:

Դեռևս Ցեղասպանության իրագործման տարիներին` 1915-23թթ. տերությունները ընդունեցին հայերի կոտորածը դատապարտող բանաձևեր: ԱՄՆ-ն երեք անգամ (1916, 1919, 1920) նմանատիպ բանաձևեր է ընդունել, սակայն դա չկասեցրեց Օսմանյան կայսրության գործողությունները: 1915թ. Ֆրանսիան, Մեծ Բրիտանիան և Ռուսաստանը հանդես եկան համատեղ հռչակագրով` դատապարտելով հայերի բնաջնջումը:

Աշխարհի շատ երկրներ և ազդեցիկ միջազգային կազմակերպություններ ճանաչել և դատապարտել են Հայոց ցեղասպանությունը: Պաշտոնապես առաջինը Հայոց ցեղասպանությունն ընդունել և դատապարտել է Ուրուգվայը 1965թ-ին: Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչել են նաև Եվրոպայի Խորհուրդը, Եվրախորհրդարանը, ՄԱԿ-ի խտրականության կասեցման և փոքրամասնությունների պաշտպանության կանխարգելման ենթահանձնաժողովը, ՄԱԿ-ի ռազմական հանցագործությունների գծով հանձնաժողովը, Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդը: Հայերի ոչնչացումը պաշտոնապես ցեղասպանություն են ճանաչել Ֆրանսիան, Ավստրիան, Իտալիան, Գերմանիան, Բելգիան, Լյուքսեմբուրգը, Շվեդիան, Նիդերլանդները, Շվեյցարիան, Ռուսաստանը, Լեհաստանը, Լիտվան, Հունաստանը, Սլովակիան, Կիպրոսի Հանրապետությունը, Լիբանանը, Ուրուգվայը, Արգենտինան, Վենեսուելան, Չիլին, Բոլիվիան, Կանադան, Վատիկանը, Բրազիլիան, Լյուքսեմբուրգը, Գերմանիան, Պարագվայը, Սիրիան և ԱՄՆ-ի 45 նահանգ:

Բելգիայում և Շվեդիայում Հայոց ցեղասպանության ժխտման համար քրեական պատասխանատվություն է սահմանված (45 հազար եվրո տուգանքից մինչև 1 տարվա ազատազրկում): 2006թ. հոկտեմբերի 12-ին Ֆրանսիայի խորհրդարանն օրինագիծ ընդունեց, որի համաձայն Հայոց ցեղասպանության ժխտումը կքրեականացվի, ինչպես Հոլոքոսթը:

Ժամանակակից Թուրքիան ժխտում է Հայոց ցեղասպանության պատմական փաստը և վարում է այդ փաստի ժխտման ներքին և արտաքին քաղաքականություն: Թուրքական պետության գործողությունները ներկայացվում են որպես «բռնագաղթ»` հայերի անվտանգությունն ապահովելու նպատակով: Հայոց ցեղասպանության ճանաչման անհրաժեշտության մասին խոսում են միայն առանձին թուրք մտավորականներ, որոնց թվում են պատմաբան Թաներ Աքչամն ու Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Օրհան Փամուկը:

 Ուշագրավ
Որպես օրինակ մատնանշում են 2023–ի սեպտեմբերի 19-ին Երևանում կազմակերպված բողոքի ակցիայի իրադարձությունները
Հանդիպումը տեղի կունենա, եթե Հայաստանը ևս տա իր համաձայնությունը
Այս գերեզմանատանն են ամփոփված այնպիսի նշանավոր հայերի մարմինները, ինչպիսինք են Վիլյամ Սարոյանն ու Սողոմոն Թեհլերյանը
«Կշարունակենք այն վնասի հատուցման ուղիների քննարկումը, որը հասցնում է այդ աննախադեպ ճնշումը»,–ասել է նա
---