Արգենտինայում մահացել է Ցեղասպանությունը վերապրած 106 տարեկան հայուհին

23 փետրվարի 2019 - 13:31 AMT

PanARMENIAN.Net - Փետրվարի 21-ին Արգենտինայում 106 տարեկանում մահացել է Հայոց ցեղասպանությունը վերապրած Լուսին Բերեջիկլյան-Խաչատրյանը, հայտնում է Prensa Armenia-ն:

Նա ծնվել է 1913-ի հունվարի 7-ին Արևմտյան Հայաստանի Այնթափ գավառում, թեև նրա փաստաթղթերում որպես ծննդյան թիվ նշված էր 1909 թվականը:

«Ավելի լավ է ոչինչ չհիշել, եթե հիշեմ, չեմ կարողանա քնել»,- ասել է Բերեջիկլյան-Խաչատրյանը 2015-ին Telefe Noticias-ին տված հարցազրույցում:

Լուսինի հայրը՝ Աբրահամը ոսկերիչ էր: Երբ սկսվեցին հայերի հետապնդումները, նա ավագ որդիներին Սիրիա ուղարկեց՝ Հալեպ: Շուտով Աբրահամը հիվանդացավ, նրա ընկեր թուրքերը փորձում էին սայլ գտնել նրա ընտանիքի համար, որպեսզի նրանք կարողանան փախչել: Սակայն Սիրիայի ճանապարհին զինվորականները խլել են այդ սայլն ու ամբողջ գույքը: Այնուամենայնիվ, ընտանիքին հաջողվել է Սիրիա հասնել, սակայն Հալեպում վախճանվել է Լուիսնի մայրը՝ նա հղի էր:

Առաջին աշխարհամարտից հետո Լուսինի ընտանիքը վերադառնում է հայրենի գյուղ, սակայն այնտեղ միայն ավերակներ է գտնում, իսկ թուրքական իշխանությունները կրկին արտաքսում են նրանց: Լուսինի հայրը որոշում է ընտաիքի հետ Դամասկոս հասնել: Ճանապարհին նրանք մի կնոջ են հանդիպում, որը ողբում էր իր ոդրիների ու ամուսնու մահը: Աբրահամն առաջարկում է նրան խնամել Լուսինին անում է դա մինչև Դամասկոս հասնելը:

Դամասկոսում Աբրահամը մահանում է, իսկ նրա եղբայրները մեկնում են Արգենտինա: Ինքը Լուսինն ավագ քրոջ հետ մնում է Դամասկոսում մինչև16 տարին լրանալը, իսկ հետո ևս մեկնում է Լատինական Ամերիկա, որտեղ Լուսինը սովորում է իսպաներենը:

Հղումներ թեմայով.

Prensa Armenia. Falleció Lucin Khatcherian, una de las últimas sobrevivientes del Genocidio Armenio en Argentina

Հայոց ցեղասպանություն

Հայոց ցեղասպանությունը, որն իրագործվել է Օսմանյան կայսրությունում 1915-1923թթ., XX դարի առաջին ցեղասպանությունն էր, որի նախաձեռնողները երիտթուրքերն էին: Ցեղասպանության ժամանակ ոչնչացվեց վեց հայկական վիլայեթների բնակչությունը` մոտ 1,5 մլն հայ: Եվս կես միլիոնը սփռվեց աշխարհով մեկ` սկիզբ դնելով հայկական Սփյուռքին:

Դեռևս Ցեղասպանության իրագործման տարիներին` 1915-23թթ. տերությունները ընդունեցին հայերի կոտորածը դատապարտող բանաձևեր: ԱՄՆ-ն երեք անգամ (1916, 1919, 1920) նմանատիպ բանաձևեր է ընդունել, սակայն դա չկասեցրեց Օսմանյան կայսրության գործողությունները: 1915թ. Ֆրանսիան, Մեծ Բրիտանիան և Ռուսաստանը հանդես եկան համատեղ հռչակագրով` դատապարտելով հայերի բնաջնջումը:

Աշխարհի շատ երկրներ և ազդեցիկ միջազգային կազմակերպություններ ճանաչել և դատապարտել են Հայոց ցեղասպանությունը: Պաշտոնապես առաջինը Հայոց ցեղասպանությունն ընդունել և դատապարտել է Ուրուգվայը 1965թ-ին: Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչել են նաև Եվրոպայի Խորհուրդը, Եվրախորհրդարանը, ՄԱԿ-ի խտրականության կասեցման և փոքրամասնությունների պաշտպանության կանխարգելման ենթահանձնաժողովը, ՄԱԿ-ի ռազմական հանցագործությունների գծով հանձնաժողովը, Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդը: Հայերի ոչնչացումը պաշտոնապես ցեղասպանություն են ճանաչել Ֆրանսիան, Ավստրիան, Իտալիան, Գերմանիան, Բելգիան, Լյուքսեմբուրգը, Շվեդիան, Նիդերլանդները, Շվեյցարիան, Ռուսաստանը, Լեհաստանը, Լիտվան, Հունաստանը, Սլովակիան, Կիպրոսի Հանրապետությունը, Լիբանանը, Ուրուգվայը, Արգենտինան, Վենեսուելան, Չիլին, Բոլիվիան, Կանադան, Վատիկանը, Բրազիլիան, Լյուքսեմբուրգը, Գերմանիան, Պարագվայը, Սիրիան և ԱՄՆ-ի 45 նահանգ:

Բելգիայում և Շվեդիայում Հայոց ցեղասպանության ժխտման համար քրեական պատասխանատվություն է սահմանված (45 հազար եվրո տուգանքից մինչև 1 տարվա ազատազրկում): 2006թ. հոկտեմբերի 12-ին Ֆրանսիայի խորհրդարանն օրինագիծ ընդունեց, որի համաձայն Հայոց ցեղասպանության ժխտումը կքրեականացվի, ինչպես Հոլոքոսթը:

Ժամանակակից Թուրքիան ժխտում է Հայոց ցեղասպանության պատմական փաստը և վարում է այդ փաստի ժխտման ներքին և արտաքին քաղաքականություն: Թուրքական պետության գործողությունները ներկայացվում են որպես «բռնագաղթ»` հայերի անվտանգությունն ապահովելու նպատակով: Հայոց ցեղասպանության ճանաչման անհրաժեշտության մասին խոսում են միայն առանձին թուրք մտավորականներ, որոնց թվում են պատմաբան Թաներ Աքչամն ու Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Օրհան Փամուկը: