22 հունվարի 2010 - 14:44 AMT
Moheet.com կայքէջը Նախիջեւանը Հայաստանի տարածքի մեջ է ներկայացրել
Եիպտական տեղեկատվական Moheet.com կայքէջը հրատարակել է Ադրբեջանի քարտեզ, որում Լեռնային Ղարաբաղը եւ Նախիջեւանը ներկայացված են Հայաստանի կազմի մեջ: Քարտեզը Ադրբեջանի մասին մի հոդվածում էր տեղադրված, որը պատմում էր Բաքվում անցկացված եիպտական կինոյի շաբաթ միջոցառման մասին, PanARMENIAN.Net -ին հաղորդել է ֆրանսիացի անկախ լրարող Ժան Էքիյանը: Թուրքիային սահմանները, ըստ կայքէջի, համապատասխանում են Սեւրի պայմանարին:

Այս առիթով Բաքուն Եիպտոսի ԱԳ նախարարությանը բողոքի պաշտոնական նոտա է ուղարկել:
Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն բողոքի նոտա է ուղարկել նաեւ Վրաստանին առ այն, որ վրացական Ռուսթավի քաղաքի կենտրոնում տեղադրված է ովազդային վահանակ, որում նույնպես Նախիջեւանը ներկայացվում է Հայաստանի դրոշի ներքո:

Արցախի Հանրապետություն (Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետություն) - 1923 թ. առանց հաշվի առնելու Լեռնային Ղարաբաղի հայ ազաբնակչության կարծիքը, ԿԿ Կովկասի բյուրոն որոշում է ընդունում ԼՂՀ-ն Ադրբեջանական ԽՍՀ կազմի մեջ ներրավելու մասին եւ ձեւավորում է ԼՂ ինքնավար Մարզ: 65 տարի անց ԼՂԻՄ-ում սկիզբ է առնում ազային շարժում, որը պահանջում էր մայր հայրենիքին` Հայաստանին վերամիավորում: Սակայն ԽՍՀՄ իշխանությունները չեն աջակցում ժողովրդի ցանկությանը: 1991 թ. դեկտեմբերի 10-ին ԼՂԻՄ-ում տեղի է ունենում Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության անկախության հանրաքվե, իսկ դեկտեմբերի 28-ին տեղի են ունենում խորհրդարանական ընտրություններ, որի արդյունքում էլ ձեւավորվում է ԼՂՀ առաջին կառավարությունը:

Մեծ Հայքի Վասպուրական, Սյունիք - Այրարատ աշխարհների նշանավոր խաչմերուկ Նախիջ-անը, թուրք-բոլշ-իկյան խարդավանքով 1921թ. բռնակցվեց Ադրբեջանին: Եվ խորհրդային ժամանակաշրջանում ստեղծված քաղաքական նպաստավոր պայմաններում էլ այդ երկրամասում իրականացվեց թուրք-ադրբեջանցիների դարավոր երազանքը` շուրջ յոթ տասնյակ հայ բնակավայրերի հայաթափումը:

Ինչպես հայտնի է, 1604-1605թթ. շահաբասյան հայտնի բռնաաղթից հետո Նախիջ-անը մեծ մասամբ կորցրել էր հայ բնակչությանը, իսկ 1828թ. Թուրքմենչայի պայմանարով Ար-ելյան Հայաստանի կազմում Ռուսաստանին միանալուց - Եր-անի նահանի ավառներից մեկը դառնալուց հետո կրկին սկսել էր հայաշատ դառնալ:
1918թ. իրադարձությունների նախօրյակին Նախիջ-անի բնակչության բացարձակ մեծամասնությունը հայեր էին (այնտեղ տեղափոխվել էր ոչ միայն Թուրքմենչայի պայմանարով Իրանի Խոյ - Սալմաստ ավառների հայության զալի մասը, այլ- Մեծ եղեռնից փրկված բազմաթիվ աղթականներ): Նրանց մեծ մասը, սակայն, աղթեց հայրենի երկրամասից 1918-20թթ. ծավալված իրադարձությունների ընթացքում:

Ադրբեջանի հեղկոմը 1920 թ. դեկտեմբերի 1-ի հատուկ հռչակարով Զանեզուրը, Լեռնային Ղարաբաղը - Նախիջ-անը ճանաչում է որպես Հայաստանի անբաժանելի մասը: Սակայն, ինչպես 191819 թթ., այնպես էլ այս անամ կոպտորեն խախտվում են թե՛ պատմական ու սահմանադրական - թե՛ ազային իրավունքի բոլոր նորմերը: Ադրբեջանը, չկատարելով իր իսկ հոչակած հռչակարի պարտավորությունները, նորից Թուրքիայի միջամտությամբ ու օնությամբ սկսում է պահանջել Լեռնային Ղարաբաղը - Նախիջ-անը միացնել Աղրբեջանին: Խորհրդային կառավարության թուրքամետ - ադրբեջանամետ քաղաքականության հետ-անքով Անղրֆեդերացիայ»ի բյուրոյի 1921 թ. հուլիսի 5-ի - խորհրդա-թարքական բանակցությունների 1921 թ. մարտի 16-ի միանամայն անար-դարացի, հակապետական ու հակասահմանադրական որոշումներով Լեռնային Ղարաբաղը - Նախիջ-անը միացվում են Ադրբեջանին: Եվ այսպես, հակապատմական ու հակաազային այս որոշումների հիման վրա 1923 թ. փետրվարին Նախիջ-անը կազմավորվում է որպես ինք-նավար մարզ, իսկ մեկ տարի հետո՝ 1924 թ. փետրվարի 9-ին, խախտելով սահմանադրական օրենքները, այն Ադրբեջանի կազմում, որի հետ ոչ մի սահման չունի, կազմավորվում է որպես ինքնավար հանրապետություն:

Ութսունհին տարի առաջ հայոց ճակատարի մթանած երկնակամարում հույսի նոր շող առկայծեց, երբ օոստոսի 10-ին Փարիզի Սեւր արվարձանում ստորարվեց հաշտության պայմանաիր մի կողմից` Անլիայի, Ֆրանսիայի, Իտալիայի, Ճապոնիայի ու Անտանտի (Համաձայնության) երկրների, իսկ մյուս կողմից` Թուրքիայի սուլթանական կառավարության ներկայացուցիչների միջեւ։ Այն Հայաստանի կողմից ստորարած Ա.Ահարոնյանն այդ օրը համարել է իր կյանքի ամենաերջանիկ օրը։ Սեւրի պայմանարի 6-րդ բաժինն ամբողջովին վերաբերում էր Հայաստանին։ Թուրքիան հայտարարում էր, որ ճանաչում է Հայաստանը, ինչպես այդ բանն արդեն արել են դաշնակից տերությունները, որպես ազատ եւ անկախ պետություն։ 89-րդ հոդվածով Թուրքիան եւ Հայաստանը, ինչպես եւ պայմանավորվող բարձր կողմերը, համաձայնվում են Էրզրումի, Տրապիզոնի, Վանի եւ Բիթլիսի վիլայեթներում Թուրքիայի եւ Հայաստանի միջեւ սահմանազատումը թողնել Ամերիկայի Միացյալ Նահանների որոշմանը եւ ընդունել ինչպես նրա ( իմա` ԱՄՆ նախաահ Վ. Վիլսոնի - Մ.Հ.) որոշումը, նույնպես եւ այն բոլոր միջոցառումները, որոնք նա կարող է առաջարկել Հայաստանին դեպի ծով ելք տալու եւ հիշյալ սահմանածին հարող օսմանյան բոլոր տերիտորիաների ապառազմականացման վերաբերյալ։ Ըստ 90-րդ հոդվածի, այն դեպքում, եթե 89-րդ հոդվածի համաձայն՝ սահմանաիծը որոշելիս հիշյալ վիլայեթների ամբողջ տերիտորիան կամ նրա մի մասը հանձնվի Հայաստանին, Թուրքիան պայմանարի ստորարման իսկ օրից արդեն հայտարարում էր, որ որոշման օրից սկսած ինքը հրաժարվում է հանձնված տերիտորիայի նկատմամբ բոլոր իրավունքներից եւ իրավահիմունքներից։ Հայաստանի, ինքնիշխանությանը հանձնվող տարածքի նկատմամբ Թուրքիայից անջատվող մյուս տարածքների վերաբերյալ պայմանարի որոշումները կործադրվեն հենց հանձնման պահից։