Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության լուծման իրանական պլանը, ըստ էության, ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ձևաչափի սառեցումն ու այն նոր՝ Իրան-Թուրքիա-Մոսկվա ձևաչափով ներկայացնելն է․ այդ են վկայում Իրանի արտաքին գործերի փոխնախարար Աբաս Արաքչիի տարածաշրջանային այցերն ու հայտարարությունները։

Իրանի փոխարտգործնախարարը ՌԴ-ում հայտարարել է, թե «ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը ցույց է տվել իր անարդյունավետությունը ԼՂ կարգավորման հարցում»։

«Արդեն 30 տարի է՝ ինչ ձևավորված է Մինսկի խումբը, բայց այն չի կարողացել հակամարտության կարգավորման երկարաժամկետ լուծում գտնել։ Այս խումբը ցույց է տվել իր անարդյունավետությունը»,-հայտարարել է Արաքչին, փոխանցում է EAD-ն։

Նա նաև նշել է, թե «այդ խմբի որոշ երկրներ ընդհանրապես տարածաշրջանում չեն գտնվում և այդ ճգնաժամի հետ որևէ առնչություն չունեն»։

Արաքչիի այդ հայտարարությունը, մասնավորապես, կարելի է վերագրել Մինսկի խմբի համանախագահ հանդիսացող ԱՄՆ-ին ու Ֆրանսիային։ Այդպիսով, առաջարկի տեղեկատվական ուղեկցումից պարզ է դառնում, որ նա առաջարկում է ՄԽ համանախագահների ձևաչափը փոխել ՌԴ-Թուրքիա-Իրան տարբերակով։

Արաքչին ԼՂ հակամարտության լուծման իրանական պլանով նախ Ադրբեջան է այցելել, հոկտեմբերի 29-ին եղել է Մոսկվայում ու հանդիպել ՌԴ փոխարտգործնախարար Անդրեյ Ռուդենկոյին, իսկ այժմ սպասվում է, որ այցելելու է Երևան ու նաև Թուրքիա։

Ավելի վաղ Իրանի արտգործնախարարության խոսնակ Սաիդ Խաթիբզադեն հայտարարել է, թե Թեհրանը պլան է մշակել, որը կարող է վերջ դնել տասնամյակներ շարունակվող ղարաբաղյան հակամարտությանը:

Իրանի ԱԳ փոխնախարարը հայտարարել էր, թե իրենց պլանի հիմնական գործոններին են «Ադրբեջանի հողերի օկուպացիային վերջ տալը, փոքրամասնությունների և մարդու իրավունքների պաշտպանությունը, նա նաև հավելել էր, թե այդ ծրագիրը կարող է իրականացվել փուլային տարբերակով»:

Արաքչին նշել էր, որ պատրաստվում է քննարկումներ ունենալ նաև տարածաշրջանային երկրների հետ, քանի որ իրենց ծրագրի առանցքում են նաև ռազմական գործողությունների դադարեցումը և ազդեցիկ երկրների մասնակցությամբ բանակցությունների մեկնարկը:

Ըստ էության, իրանական կողմը հակամարտության կարգավորման իր տարբերակով փորձում է գործընթացում ներգրավել տարածաշրջանային դերակատարների։

Այժմ ԼՂ հակամարտության խաղաղ լուծման գործընթացն ընթանում է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի միջնորդությամբ։ Մինսկի խմբի անդամ են հանդիսանում Բելառուսը, Գերմանիան, Իտալիան, Շվեդիան, Ֆինլանդիան և Թուրքիան, ինչպես նաև՝ Հայաստանն ու Ադրբեջանը։ Մինսկի խումբը համանախագահում են Ֆրանսիան, Ռուսաստանը և ԱՄՆ-ն։