Հունիսի լույս 13–ի գիշերն Իսրայելը Իրանի դեմ լայնածավալ գրոհ է սկսել՝ հարվածներ հասցնելով Նաթանզեում և Ֆորդոյում ուրանի հարուստացման օբյեկտներին, ինչպես նաև Քերմանշահի ու Խորրեմաբադի հռթիռային բազաներին, ինչպես նաև Թեհրանում, Իսֆահանում, Թավրիզում և այլ խոշոր քաղաքներում:
Ըստ իրանական աղբյուրների, Թեհրանում մոտ 50 մարդ տեղափոխվել է հիվանդանոց, որից 35–ը՝ կանայք և երեխաներ, հայտնում է BBC-ն։
Գործողության նպատակն է եղել ոչ միայն Իրանի զինված ուժերի՝ ներառյալ ԻՀՊԿ (Իսլամական հեղափոխության պահապանների կորպուս) ղեկավարությունը, այլև միջուկային ծրագրին մասնակցող գիտնականները: Հարվածներ են հասցվել նաև Քում քաղաքին, որտեղ բնակվում են երկրի հոգևոր ղեկավարության ներկայացուցիչներ, գրում է Meduza-ն։
Իրանի պետական լրատվական գործակալությունը ոչ պաշտոնական աղբյուրների վրա հղում անելով հայտնել է, որ հարվածների արդյունքում սպանվել են ԻՀՊԿ-ի հրամանատար Հոսեյն Սալամին և ֆիզիկոս Մոհամմադ Մեհդի Թեհրանչին:
Ավելի ուշ հայտնի դարձավ, որ 6 ֆիզիկոս է սպանվել։
Իսրայելի պաշտպանության բանակի ներկայացուցիչ Էֆի Դեֆրինը հայտարարել է, որ դա կանխարգելիչ հարված էր պայմանավորված նրանով, որ Իրանն «երբևէ չի եղել նման մոտ միջուկային զենք ձեռք բերելու հարցում»:
«Իսրայելի պետությունը թույլ չի տա այն ռեժիմին, որի նպատակը Իսրայելի ոչնչացումն է, ունենալ զանգվածային ոչնչացման հարվածային ուժ», — ընդգծել է նա:
Իսրայելի վարչապետ Բինյամին Նեթանյահուն դիմել է իսրայելացիներին և ամերիկացիներին՝ հայտնելով, որ Իսրայելն Իրանի դեմ սկսել է «Ժողովուրդը որպես առյուծ» գործողությունը: Նա հայտարարել է, որ Իրանը ինը միջուկային ռումբի ստեղծման համար անհրաժեշտ ուրան ունի և մտադիր է 10 հազար բալիստիկ հրթիռ արտադրել առաջիկա երեք տարիներում:
Նեթանյահուն առանձնացրել է, որ իրանական իշխանությունների համար Իսրայելը «փոքր սատանան է», իսկ «մեծ սատանան» ԱՄՆ–ն է։
Իրանի կողմից հակահարվածի մասին դեռևս տեղեկություն չկա։
Իսրայելում հայտարարվել է արտակարգ դրություն՝ փակվել են դպրոցները, մանկապարտեզները, համալսարանները, ինչպես նաեւ բոլոր ոչ կենսական նշանակության ձեռնարկությունները՝ բացի անհրաժեշտ բազմանկաթիվ հաստատություններից: Երկրի օդային տարածքը փակ է։ Իրանը նույնպես փակել է իր օդային տարածքը։
ԱՄՆ պետքարտուղար Մարկո Ռուբիոն հայտարարել է, որ Իսրայելը իրականացրել է հարվածը «միակողմանի կարգով»: Նախորդ օրը ԱՄՆ պետական դեպարտամենտը խորհուրդ էր տվել Մերձավոր Արևելքում գտնվող ԱՄՆ քաղաքացիներին ծայրահեղ զգուշավորություն պահպանել, իսկ դեսպանատների ոչ հիմնական անձնակազմին՝ հեռանալ դեսպանատներից և ռազմական բազաներից:
Իրանի զինված ուժերը հայտարարել են, որ պատրաստ են պատասխան պատժիչ գործողությունների Այդ մասին հայտարարել է հեռուստատեսությամբ գեներալ Աբոլֆազլ Շեքարչին, հայտնում է Meduza-ն։
Նա հաստատել է, որ Իսրայելի ավիահարձակումների հետևանքով սպանվել են մի քանի ռազմական հրամանատարներ և միջուկային ֆիզիկայի ոլորտի գիտնականներ, և հայտարարել է, որ իրանական զինված ուժերը կոշտ պատասխան են տալու։
«Սիոնիստական ռեժիմը և Միացյալ Նահանգները մեծ գին կվճարեն և կստանան ուժեղ հարված», — մեջբերվում է նրա հայտարարությունը IRNA գործակալությամբ։
Հունիսի 13–ի առավոտյան հայտնի դարձավ, որ Իրանը 100 ԱԹՍ է ուղարկել Իսրայելի ուղղությամբ, հայտնում է BBC-ին։
2024 թվականին Իրանը երկու անգամ զանգվածային հրթիռային հարվածներ է հասցրել Իսրայելին՝ ապրիլի 14-ի գիշերում և հոկտեմբերի 1-ի երեկոյան: Առաջինը հակահարված էր Դամասկոսի վրա իրականացված հարվածին, որի հետևանքով սպանվել էին մի շարք բարձրաստիճան սպաներ՝ այդ թվում «Ալ Քուդս» ստորաբաժանման հրամանատարով:
Հունիսի 15–ին Օմանում պետք է կայանար ԱՄՆ–Իրան միջուկային ծրագրի շուրջ հերթական բանակցությունը, որի հիմնական կետերից է ուրանի հարուստացման հարցը. ԱՄՆ–ն պահանջել է, որ Իրանը կարողանա զարգացնել իր միջուկային էներգետիկ համակարգը միայն ներմուծված հարուստացած ուրանով, իսկ Իրանը պնդել է, որ ուրանի հարուստացումը իր երկրի ինքնիշխան իրավունքն է:
