Աշխարհում, այդ թվում` Հայաստանում, ժամանակ առ ժամանակ դիտվում է էնտերովիրուսային վարակներով պայմանավորված հիվանդությունների աստիճանաբար ակտիվացում: Էնտերովիրուսային վարակները փոխանցվում են ջրային, սննդային, կենցաղ-կոնտակտային եղանակով, օդակաթիլային և փոշու միջոցով:
Վարակը կարող է փոխանցվել հիվանդ մարդու կամ նրա կողմից օգտագործված իրերի, առարկաների կամ մակերեսների հետ սերտ շփման հետևանքով, հայտնում է առողջապահության նախարարությունը։
Այս վիրուսները կայուն են արտաքին միջավայրում, մինչև 2 ամիս պահպանվում են մակերեսային ջրամբարների ջրերում և խոնավ հողում: Այս վիրուսներով պայմանավորված հիվանդությունները տարիքային և սեզոնային որևէ օրինաչափություն չունեն. հիվանդանում են բոլորը տարվա բոլոր եղանակներին:
Էնտերովիրուսների ընտանիքին են պատկանում կոքսակի վիրուսները: Կոքսակի վիրուսները բաժանվում են երկու մեծ խմբի՝ Ա (24 շճատիպ) և Բ (6 շճատիպ): Կոքսակի վիրուսներն առաջացնում են մի խումբ հիվանդություններ, որոնք բնութագրվում են տենդով և բազմաձև կլինիկական ախտանշաններով` պայմանավորված տարբեր օրգան-համակարգերի ախատահարումով:
Հիվանդության գաղտնի շրջանը 1-10 օր է, բնորոշ ախտանշաններն են՝ թուլությունը, ուժեղ գլխացավը, լորձաթաղանթների բորբոքումը, ջերմության ալիքաձև բարձրացումը, որովայնում ցավերը, սրտխառնոցը, փսխումը:
Էնտերովիրուսային վարակները կարող են արտահայտվել նաև մրսածության ախտանշաններով:
Ա խմբի կոքսակի վիրուսներն ախտահարում են մաշկը և լորձաթաղանթները՝ հարուցելով «ձեռք-ոտք-բերան» հիվանդություն, կարող են առաջացնել նաև ասեպտիկ կամ շճային մենինգիտ:
Բ խմբի կոքսակի վիրուսները ախտահարում են սիրտը, թոքամիզը, լյարդը և ենթաստամոքսային գեղձը:
Էնտերովիրուսային վարակներից պաշտպանվելու համար անհրաժեշտ է`
պահպանել անձնական հիգիենայի կանոնները (հաճախակի օճառով լվանալ ձեռքերն ուտելուց առաջ, սանհանգույցից, տրանսպորտից օգտվելուց հետո, հազի և փռշտալու հիգիենան), հատկապես` նորածինների խնամքի պարագայում, խուսափել էնտերովիրուսային վարակներով հիվանդների հետ սերտ շփումից, բնակարանը հաճախակի օդափոխել և խոնավ մաքրել, չխմել կասկածելի ջուր կամ խմել միայն եռացրած-սառեցրած ջուր, խուսափել երեխաներին ծորակի ջուր տալուց, մրգերը և բանջարեղենը մանրակրկիտ լվանալ հոսող ջրով, կասկածելի ջրի դեպքում՝ եռացրած-սառեցրած ջրով, լողալ միայն թույլատրված լողավազաններում, որտեղ իրականացվում են ախտահանման և ջրի որակի հսկողության աշխատանքներ, պաշտպանել սնունդը ճանճերից և այլ միջատներից։
