Ինչպես Հայաստան մամը հրկիզեց իր ընտանիքը կոտորած թուրքերին

Ինչպես Հայաստան մամը հրկիզեց իր ընտանիքը կոտորած թուրքերին

PanARMENIAN.Net - Հայոց ցեղասպանության տարիներին Հայաստան Վարժապետյանի ընտանիքը զոհվել էր, իսկ ինքը՝ դուրս գալով թուրքական մարագից, վառել էր այն՝ ներսում թուրքերի հետ միասին: Նրա ծոռ՝ Գոհար Ասելեսյանը, ArmenianGenocide100.org-ին էր ներկայացրել Հայաստան տատի պատմությունը:

«Այն, ինչ պատմելու եմ ստորև, հիմնված են իրական փաստերի վրա, որոնք լսել եմ անձամբ Հայաստան տատից ու ներկայացնում եմ ամբողջովին նույնությամբ: 1915 թ-ին Հայաստան տատիկը ամուսնացած է եղել մի հարուստ վաճառականի հետ, ունեցել է երկու որդի՝ 3 և 5 տարեկան: Պատմում էր, թե ինչպես է թուրքը մտել գյուղ: Առաջինը սպանել են ամուսնուն:

Խուճապի մատնված մայրը ճչացել է, որ երեխաները փախչեն: Թուրքը բռնել է երեխաներին ու գլխատել նրանց հենց մոր աչքերի առաջ: Վշտից ու ցավից խելակորույս կինը փորձել է փախչել: Թուրքը վազել է նրա հետևից, հասել ու սկսել քաշքշել: Այդ ընթացքում գլխից սահել-ընկել է գլխաշորը ու թուրքը քարացել է՝ տեսնելով նրա գեղեցկությունը:

Հիշում էր, թե ինչպես է զարմանքից բարբաջել՝ «Մաշալաաա»… ու քարշ տվել մարագը… Հետո մի պահ լռելուց հետո շարունակում էր… «Ուշքի եկա…լուսանում էր…վեց-յոթ թուրք մարագում հարբած ընկած մռափում էին…»:

Զգուշությամբ դուրս է գալիս մարագից, կամաց դրսից գցում դռան կեռանը ու…հրդեհում: «Մինչև հիմա ականջներիս մեջա էդ անասունների վայնասունը…խելագարի նման փախչում էի մթության մեջ՝ ցավից ու վշտից ճչալով… մեկ- մեկ կանգնում ու հետ էի նայում …արդեն լուսանում էր ու կիսախավարի մեջ երևում էր վառվող մարագի սև ծուխը՝ թուրքի ճենճոտ ծուխը… մեկ լալում էի, մեկ ծիծաղում՝ գժի նման….ըտենց հասա Աղին…»,- պատմում էր Հայաստան տատիկը:

Ահա այսպես քաջ կնոջը հաջողվում է վրեժխնդիր լինել իր երեխաների ու ամուսնու համար:

Ասելեսյանը պատմում է, որ Աղինում արդեն տարածվել էր, որ գյուղում ապաստան է գտել թուրքի յաթաղանից փրկված մի գեղեցկուհի: «Ասում են, թե գյուղի երիտասարդ տղաներն ամեն օր գնացել են աղբյուրը՝ հույս ունենալով գոնե մեկ անգամ տեսնել այդ գեղեցկուհուն, բայց ավաղ, ձմեռն այդպես էլ անցնում է և նրանց չի հաջողվում տեսնել գեղեցկուհուն: Փոքրիշատե վերքերը փարատած Հայաստան մամը վերցնում է դույլերն ու իջնում աղբյուրը՝ ջուր բերելու: Ասում են, որ հենց այդտեղ ել նրան տեսնում է Երվանդ պապը, որն այն ժամանակ երկաթգծի կայարանի պետն է լինում, մի կրթված ու գեղեցիկ երիտասարդ, տեսնում է ու տեղում սիրահարվում: Հենց այդտեղից էլ սկիզբ է առնում Գալստյանների գերդաստանի պատմությունը»:

Հայաստան մամը կրկին մայրանում է, երեխաներ ունենում, այնուհետև թոռներ, ծոռներ: Գրեթե բոլոր թոռնուհիներն ու ծոռնուհիներն էլ ժառանգել են նրա գեղեցկությունը, նույնիսկ նրանցից մեկը՝ Անուշիկ Բարբառյանը, 1994թ-ին Երևանում կազմակերպված առաջին գեղեցկության մրցույթի գեղեցկուհին է ճանաչվել:

«Երբեք չեմ մոռանա այն օրը, երբ մամը հոգեվարքի մեջ էր ու ամուր փակած աչքերով զառանցում էր…Մերթ տալիս էր թուրքի յաթաղանից զոհված վաղամեռիկ երեխաների անունները…մերթ անիծում էր թուրքին.. մերթ ընդ մերթ ծիծաղում ու լալիս ու հետո կրկին ճչում բալեքին, որ փախչեն փրկվեն թուրքի ճիրաններից…»:

Հայոց ցեղասպանություն

Հայոց ցեղասպանությունը, որն իրագործվել է Օսմանյան կայսրությունում 1915-1923թթ., XX դարի առաջին ցեղասպանությունն էր, որի նախաձեռնողները երիտթուրքերն էին: Ցեղասպանության ժամանակ ոչնչացվեց վեց հայկական վիլայեթների բնակչությունը` մոտ 1,5 մլն հայ: Եվս կես միլիոնը սփռվեց աշխարհով մեկ` սկիզբ դնելով հայկական Սփյուռքին:

Դեռևս Ցեղասպանության իրագործման տարիներին` 1915-23թթ. տերությունները ընդունեցին հայերի կոտորածը դատապարտող բանաձևեր: ԱՄՆ-ն երեք անգամ (1916, 1919, 1920) նմանատիպ բանաձևեր է ընդունել, սակայն դա չկասեցրեց Օսմանյան կայսրության գործողությունները: 1915թ. Ֆրանսիան, Մեծ Բրիտանիան և Ռուսաստանը հանդես եկան համատեղ հռչակագրով` դատապարտելով հայերի բնաջնջումը:

Աշխարհի շատ երկրներ և ազդեցիկ միջազգային կազմակերպություններ ճանաչել և դատապարտել են Հայոց ցեղասպանությունը: Պաշտոնապես առաջինը Հայոց ցեղասպանությունն ընդունել և դատապարտել է Ուրուգվայը 1965թ-ին: Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչել են նաև Եվրոպայի Խորհուրդը, Եվրախորհրդարանը, ՄԱԿ-ի խտրականության կասեցման և փոքրամասնությունների պաշտպանության կանխարգելման ենթահանձնաժողովը, ՄԱԿ-ի ռազմական հանցագործությունների գծով հանձնաժողովը, Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդը: Հայերի ոչնչացումը պաշտոնապես ցեղասպանություն են ճանաչել Ֆրանսիան, Ավստրիան, Իտալիան, Գերմանիան, Բելգիան, Լյուքսեմբուրգը, Շվեդիան, Նիդերլանդները, Շվեյցարիան, Ռուսաստանը, Լեհաստանը, Լիտվան, Հունաստանը, Սլովակիան, Կիպրոսի Հանրապետությունը, Լիբանանը, Ուրուգվայը, Արգենտինան, Վենեսուելան, Չիլին, Բոլիվիան, Կանադան, Վատիկանը, Բրազիլիան, Լյուքսեմբուրգը, Գերմանիան, Պարագվայը, Սիրիան և ԱՄՆ-ի 45 նահանգ:

Բելգիայում և Շվեդիայում Հայոց ցեղասպանության ժխտման համար քրեական պատասխանատվություն է սահմանված (45 հազար եվրո տուգանքից մինչև 1 տարվա ազատազրկում): 2006թ. հոկտեմբերի 12-ին Ֆրանսիայի խորհրդարանն օրինագիծ ընդունեց, որի համաձայն Հայոց ցեղասպանության ժխտումը կքրեականացվի, ինչպես Հոլոքոսթը:

Ժամանակակից Թուրքիան ժխտում է Հայոց ցեղասպանության պատմական փաստը և վարում է այդ փաստի ժխտման ներքին և արտաքին քաղաքականություն: Թուրքական պետության գործողությունները ներկայացվում են որպես «բռնագաղթ»` հայերի անվտանգությունն ապահովելու նպատակով: Հայոց ցեղասպանության ճանաչման անհրաժեշտության մասին խոսում են միայն առանձին թուրք մտավորականներ, որոնց թվում են պատմաբան Թաներ Աքչամն ու Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Օրհան Փամուկը:

 Ուշագրավ
Փաշազադեն հայտարարել էր, թե «հայկական եկեղեցին, ռևանշիզմ է քարոզում”
Հավաքի նպատակն է քննարկել ու բարձրաձայնել Արցախի ժողովրդի առաջարկներն ու պահանջները
Առաջարկվում է նաև տուգանային միավոր սահմանել նաև լուսաթափանցելիության կանոնի խախտման համար
Ամփոփվել են միասնական քննությունների առաջին փուլի արդյունքները
---