Ինչի՞ մասին են խոսելու Արևելյան գործընկերության երկրների ԱԳՆ ղեկավարները Երևանում

Ինչի՞ մասին են խոսելու Արևելյան գործընկերության երկրների ԱԳՆ ղեկավարները Երևանում

PanARMENIAN.Net - Այսօր` սեպտեմբերի 12-ին, Երևանում աշխատանքն է սկսում Արևելյան գործընկերության անդամ երկրների արտգործնախարարների ոչ պաշտոնական հանդիպումը: Ինչպես հայտնել է Հայաստանի ԱԳՆ մամուլի ծառայությունը, նախարարներին կհանդիպի նաև Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսյանը, որի ավարտին նախարարների մամուլի ասուլիս կլինի:

Հայտնի չէ, թե ինչ հարցեր են ընդգրկված հանդիպման օրակարգում, բայց կարելի է ենթադրել, որ հիմնական թեման լինելու է Մաքսային միությանն անդամակցության համատեղելիությունը ԵՄ հետ Առևտրի ազատ գոտու համաձայնագրին մասնակցության հետ:

Մինչ այդ փորձագետներն արդեն խոսում էին Հայաստանի և Ուկրաինայի իրավիճակների նմանության և Ռուսաստանի ու Եվրոպայի միջև ընտրություն կատարելու մասին: Մասնավորապես, ուկրաինացի քաղաքագետ Միխայիլ Բելեցկին հայտարարել էր, որ երկու երկրների համար էլ դեպի Արևմուտք միակողմանի կողմնորոշումը և Ռուսաստնի հետ հարաբերությունների սառեցումը սպառնում է լուրջ կորուստներով:

«Այդ կորուստների լրջության աստիճանը տարբեր է: Ուկրաինայի համար իրական հետևանքը ծայրահեղ դեպքում կարող է լինել տնտեսության գրեթե ամբողջական փլուզումը, ինչը հետո շտկելու համար երկար տարիներ կպահանջվեն: Հայաստանի համար կուրուստները կարող են լինել ոչ միայն տնտեսական, կարող է տեղի ունենալ ավելի սարսափելի մի բան՝ հայկական երկրորդ, թեև չճանաչված, պետության՝ Լեռնային Ղարաբաղի ոչնչացումը: Այսինքն, դա կնշանակի հարյուր հազարավոր հայերին հանձնել օտար և, հաշվի առնելով այսօրվա իրողությունները, ագրեսիվ տրամադրված և ռևանշի ձգտող պետությանը: Այդպիսով, Հայաստանն այլ ելք չուներ, քան ամրապնդել դաշինքը Ռուսաստանի հետ, որն այժմ Հայաստանի միակ իրական դաշնակիցն է և տարածաշրջանում խաղաղության երաշխավորը»,- ասել էր նա:

Արդյունքում, ըստ Բելեցկու, այսօրվա դրությամբ Ուկրաինան որպես «գլխավոր ուղղություն» ընտրել է Եվրամիությունը, նրա հետ Ասոցացման և Առևտրի ազատ գոտու (ԱԱԳ) մասին համաձայնագրերի կնքումը: «Ընդ որում, իշխանությունները հուսով են, որ կպահպանեն տնտեսական կապերը ԱՊՀ երկրների հետ, ԱՊՀ շրջանակում ԱԱԳ-ի և ՄՄ հետ կապի ինչ-որ ձևեր կգտնեն: Հայաստանի համար հակառակը՝ «գլխավոր ուղղությունը» կլինի Ռուսաստանի հետ կապն և նրա հովանու ներքո Մաքսային միությանն անդամակցությունը՝ հուսալով պահպանել բավականին սերտ կապերը Եվրամիության հետ»,- ասել էր ուկրաինացի քաղաքագետը:

Ուկրաինացի մեկ այլ քաղաքագետ Վլադիմիր Ֆեսենկոն իր հերթին հայտարարել էր, որ Մաքսային միությանը ինտեգրվելու մասին Երևանի որոշումըչափազանց կարևոր է, քանի որ պայմանավորվածությունների արդյունքից կախված կլինի Ուկրաինայի դիրքորոշումը: Ըստ նրա, հայկական նախադեպը շատ կարևոր է ԵՄ հետ Ուկրաինայի հարաբերությունների տեսակետից:

«Եթե Եվրոպան ձախողի համաձայնագրերի ստորագրումը Հայաստանի հետ, Ուկրաինայի կորուստը շատ ավելի մեծ անհաջողություն կլինի ԵՄ արևելյան քաղաքականության համար: Եվ ԵՄ-ն ավելի շատ խթան է ստանում Կրևի հետ փաստաթուղթը ստորագրելու համար»,- հայտարարել էր Վլադիմիր Ֆեսենկոն:

Սեպտեմբերի 3-ին Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ հանդիպման ավարտին Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսյանը հայտարարել էր Մաքսային միությանը միանալու և հետագայում ԵվրաԱզԷՍ-ի ձևավորմանը մասնակցելու ցանկության մասին:

Հայաստանի այս որոշումը քննադատության ենթարկվեց եվրոպական կառույցների ու փորձագիտական շրջանակների կողմից, որոնք հայտարարել էին, որ Հայաստանը գործնականում խզեց բանակցությունները Եվրոպայի հետ, ինչն անհնար է դարձնում ԵՄ հետ Ասոցացման համաձայնագրի նախաստորագրումը այս տարվա նոյեմբերին Վիլնյուսում՝ ԵՄ և Արևելյան գործընկերության ղեկավարների գագաթաժողովում:

Մինչդեռ, ՀՀ ղեկավարները հայտարարում են, որ ՄՄ-ին միանալու մտադրության մասին որոշումը չի անդրադառնա Հայաստանի եվրաինտեգրման գործընթացի վրա և Ասոցացման մասին համաձայնագիրը կնախաստորագրվի Վիլնյուսում:

Նախօրեին ԵՄ ընդլայնման հարցերով և Եվրոպական հարևանության քաղաքականության գծով հանձնակատար Շտեֆան Ֆյուլեն, հանդես գալով Եվրախորհրդարանում, հայտարարել էր, որ անդամակցությունը Մաքսային միությանը (ՄՄ) անհամատեղելի է ԵՄ Ազատ առևտրի գոտու հետ, որի շուրջ բանակցություններ էին ընթանում Ուկրաինայի, Մոլդովայի, Վրաստանի ու Հայաստանի հետ: Միևնույն ժամանակ Ֆյուլեն հայտարարել էր, որ Ասոցացման մասին համաձայնագիրն ու Առևտրի ազատ գոտու ձևավորումը համատեղելի են դիտորդի կարգավիճակի հետ ՄՄ-ում:

Նախօրեին Եվրամիության ղեկավարները դատապարտել էին այն ճնշումը, որը Մոսկվան, նրանց կարծիքով, գործադրում է Ուկրաինայի և հետխորհրդային տարածքի մյուս երկրների վրա, որոնք փորձում են ընդլայնել առևտրային կապերը ԵՄ հետ:

«Արևելյան գործընկերություն»

«Արևելյան գործընկերություն» ծրագիրը ներկայացվել է Լեհաստանի ԱԳՆ-ի կողմից Շվեդիայի մասնակցությամբ 2008 թ-ի մայիսի 26-ին Արտաքին հարաբերությունների խորհրդին: 2009 թ-ի մայիսի 7-ին Պրահայում (այն ժամանակ Պրահան նախագահում էր ԵՄ-ում) «Արևելյան համագործակցություն» ծրագրի շրջանակներում տեղի ունեցավ հիմնադիր հանդիպում: Այդ նախագծի գլխավոր նպատակը ԵՄ-ի մերձեցումն է նախկին ԽՍՀՄ երկրների` Հայաստանի, Մոլդովայի, Բելառուսի, Ուկրաինայի, Ադրբեջանի, Վրաստանի հետ:

Մաքսային միություն

Մաքսային միությունն իր աշխատանքը սկսել է 2010 թվականին: Սկզբում միությանն անդամկցում էին Ռուսաստանը, Բելառուսն ու Ղազախստանը: Հետագայում միությանն անդամակցելու մտադրության մասին հայտարարեցին նաև Ղրղզստանն ու Տաջիկստանը:

2013-ի սեպտեմբերի 3-ին Մոսկվայում Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ հանդիպման ավարտին Հայաստանի նախագահ Սերժ Սարգսյանը հայտարարել է Մաքսային միությանը միանալու և հետագայում ԵվրաԱզԷՍ-ի ձևավորմանը մասնակցելու ՀՀ ցանկության մասին: Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը հավանություն է տվել նախաձեռնությանը՝ պատրաստակամություն հայտնելով աջակցել այդ գործընթացին: Պուտինը հավելել է, որ ՌԵՈւ-ն կարող է մոտ 15 մլրդ ռուբլի ներդնել Հայաստանի երկաթուղային ցանցի զարգացման մեջ:

Պաշտոնական ձևակերպման համաձայն, Մաքսային միությունը Բելառուսի, Ղազախստանի ու Ռուսաստանի առևտրատնտեսական ինտեգրման ձև է․ այն միասնական մաքսային տարածք է նախատեսում, որի սահմաններում փոխադարձ առևտրի դեպքում մաքսային տուրքեր ու տնտեսական բնույթի սահմանափակումներ չեն կիրառվում, բացառությամբ միայն հատուկ պաշտպանիչ, հակադեմպինգային ու հատուցման միջոցների: Ընդ որում մասնակից երկրներն օգտվում են միասնական մաքսային սակագնից և առևտրի կանոնակարգման միասնական միջոցներից երրորդ երկրների հետ: Մաքսային միության միասնական մաքսային տարածքը կազմում են Բելառուսի, Ղազախստանի ու Ռուսաստանի տարածքները, ինչպես նաև այդ պետությունների տարածքներից դուրս գտնվող արհեստական կղզիներ, շինություններ, սարքեր ու այլ օբյեկտներ, որոնց հանդեպ ՄՄ անդամ պետությունները բացառիկ իրավատիրություն ունեն:

 Ուշագրավ
Նա հավելել է, որ սահմանազատումն ու սահամանգծումը պետք է իրականցվեն համապատասխան սկզբունքներով
Նա հավելել է, որ որևէ երկիր չի կարող վիճարկել որևէ այլ երկրի մարտունակ բանակ ունենալու իրավունքը
Նա նաև ասել է, որ Հայաստանի և Վրաստանի միջև սահմանազատման աշխատանքները վերսկսելու պայմանավորվածություն կա
Նրա գնահատմամբ՝ մտահոգիչ է նաև հատվածական սահմազատում և սահմանագծում իրականացնելը
---