Կարեն Բեքարյան. Հայաստանի համար «Արեւելյան գործընկերության» շահն ակնհայտ է

PanARMENIAN.Net - Դեռեւս Եվրոպայի հարեւանության քաղաքականության ծրագրի (ENP) գործունեության սկզբում պարզ դարձավ, որ Արեւելյան Եվրոպայի եւ Մերձավոր Արեւելքի երկրների միավորման գաղափարը մի ծրագրում երկար չի գոյատեւի: Այդ մասին PanARMENIAN.Net ի թղթակցի հետ զրույցում հայտնել է «Եվրոպական ինտեգրացիա» հասարակական կազմակերպության նախագահ, փորձագետ Կարեն Բեքարյանը: Նա հիշեցրել է, որ ENP ծրագրում ԵՄ անդամ երկրների հետ միասին գործակցված են Հարավային Կովկասի, Մոլդովայյի, Ուկրաինայի եւ Բելառուսի պետությունները, ինչպես նաեւ Պաղեստինը, Հորդանանն ու Իսրայելը: «Հասկանալի է, որ Մերձավոր Արեւելքի երկրները երբեք եվրոպական չեն լինի. բացի աշխարհագրությունից նրանք այլ մշակույթ, այլ արժեքներ ունեն: Բայց ինչ վերաբերում է Հարավային Կովկասին, ապա Հայաստանի, Վրաստանի ու Ադրբեջանի, էլ չենք ասում Մոլդովայի եւ Ուկրաինայի մասին, նրանց համար ավելի հեշտ է ինտեգրվել եվրոպական ընտանիք: Ճիշտ է, ԵՄ հարաբերությունները Բելառուսի հետ որոշակի չափով սառեցված են նախագահ Լուկաշենկոյի անձի պատճառով, բայց այժմ, կարծես, իրադրությունը փոխվում է դեպի դրական կողմը»,- նշել է հայ փորձագետը: Նա նաեւ ասել է, որ ENP երկրների հետ ԵՄ հարաբերությունների ձեւաչափի փոփոխությունը թելադրված է ժամանակով եւ խնդիրներով, որոնց հետ բախվում է հարեւանության ծրագրի իրականացումը:



«Ինչ վերաբերում է Հայաստանի` այսպես կոչված «Արեւելյան նախաձեռնության» շահին, ապա այն ակնհայտ է: Նախ, Եվրոպայում հասկացել են, որ չի կարելի բոլորին սեփական արշինով չափել: Երկրորդը, դա նշանակում է նոր ծրագրերի գործունեության սկիզբ, տնտեսական համագործակցության ընդլայնում, օգնություն այն բարեփոխումներին, որոնց կարիքը Հայաստանն ունի բոլոր մակարդակներում»,- ընդգծել է Բեքարյանը:



Եվրահանձնաժողովը ծրագրում է առաջարկել մոտակա տարիների ընթացքում ստորագրել համաձայնագրեր հետխորհրդային երկրների` Հայաստանի, Վրաստանի, Ադրբեջանի, Բելառուսի, Մոլդովայի եւ Ուկրաինայի հետ ասոցիացման մասին եւ ճանաչել «այդ երկրների եվրոպական նույնությունն ու ձգտումը»: Այդ մասին ասվում է Արեւելյան գործընկերության առնչությամբ Եվրահանձնաժողովի քոմյունիկ նախագծում: Այդ նախագծում նշվում է, որ ասոցիացման մասին նոր համաձայնագրերը, որոնք կնմանվեն նույնպիսի փաստաթղթերին` կնքված Լեհաստանի եւ Լիտվայի հետ նախքան ԵՄ ընդլայնումը 2004թ., միեւնույն ժամանակ չեն պարունակելու Եվրամիությանը ապագայում միանալու խոստումներ:



Նախագծով նախատեսված է, որ 2009թ. հունիսին պետք է կայանա Արեւելյան գործընկերության գագաթաժողովը, որպեսզի սկսվի ԵՄ նոր քաղաքականությունը: ԵՄ անդամ եւ Արեւելյան գործընկերության երկրների արտգործնախարարների նիստերը պետք է անցկացվեն ամեն գարնանը, իսկ նախարարական հանդիպումների նախապատրաստման համար «բարձրագույն պաշտոնական անձանց» նիստը` տարին երկու անգամ: Արեւելյան գործընկերությունը նաեւ նախատեսում է ԵՄ ծախսերի ավելացում` ի օգնություն արեւելյան գործընկեր երկրներին` 2 անգամ մինչեւ 2013թ. եւ 3,3 անգամ մինչեւ 2020թ.: Ծախսերի աճը կկազմի 2,1 մլրդ եվրո, առանց 75 մլն եվրոյի կորուստի հաշվարկի, որը տեղի կունենա անցագրերի արժեքի վերացման հետեւանքով: