Հայկական Սփյուռքը չի կարող վստահել Թուրքիային

5 ապրիլի 2010 - 14:24 AMT

PanARMENIAN.Net - Թուրքիայի վարչապետի հայտարարությունն այն մասին, որ “Հայաստանը պետք է ազատվի Սփյուռքից”, որին հետևեց հայտարարությունն այն մասին, թե հնարավոր է երկրից 100 հազար անօրինական ներգաղթյալ հայերի արտաքսումը, Թուրքիայի ԱԳՆ-ի ղեկավարը` որպես լավ ռազմավար, հակառակ դիրքորոշում գրավեց հասարակությանը շփոթեցնելու համար: Այդ մասին PanARMENIAN.Net ին հայտնել է անկախ ֆրանսիացի լրագրող Ժան Էքյանը: Նրա խոսքերով, թուրքական դիվանագիտությունը պետք է հասկանա, որ “Արևելքի երկրներին և ժողովուրդներին հատուկ մանևրները” և նրանց անկեղծությունն ավելի կասկածելի են հայկական Սփյուռքի աչքում:“Երբ Դավութօղլուն ասում է, որ Թուրքիան ցանկանում է բարելավել հարաբերությունները Հայաստանի և Սփյուռքի հետ, ո՞վ է ստուգում, որ դա այդպես է: Հայկական Սփյուռքի հետ հարաբերությունները լավացնելու միակ միջոցը Հայոց ցեղասպանության հարցը բանակցությունների սեղանի վրա դնելն է”,- ասել է Էքյանն`ավելացնելով, որ հասկանում է հարյուրավոր թուրք լրագրողներին և մտավորականության ներկայացուցիչներին, և հենց այդ պատճառով Թուրքիայի ԱԳՆ-ն Սփյուռքի հանդեպ մոտեցում է փնտրում: “Բարեբախտաբար այսօր անհնար է խաբել միջազգային հանրությանը հռչակագրային հայտարարություններով”,- ասել է Ժան Էքյանը: Միաժամանակ նա նշել է, որ Թուրքիայի և Սփյուռքի միջև երկխոսությունն անհնար է առանց Ցեղասպանության հարցի, նույնիսկ եթե ԱՄՆ-ի հայերը կատարել են գործի կեսը:

Հայոց ցեղասպանություն

Հայոց ցեղասպանությունը, որն իրագործվել է Օսմանյան կայսրությունում 1915-1923թթ., XX դարի առաջին ցեղասպանությունն էր, որի նախաձեռնողները երիտթուրքերն էին: Ցեղասպանության ժամանակ ոչնչացվեց վեց հայկական վիլայեթների բնակչությունը` մոտ 1,5 մլն հայ: Եվս կես միլիոնը սփռվեց աշխարհով մեկ` սկիզբ դնելով հայկական Սփյուռքին:

Դեռևս Ցեղասպանության իրագործման տարիներին` 1915-23թթ. տերությունները ընդունեցին հայերի կոտորածը դատապարտող բանաձևեր: ԱՄՆ-ն երեք անգամ (1916, 1919, 1920) նմանատիպ բանաձևեր է ընդունել, սակայն դա չկասեցրեց Օսմանյան կայսրության գործողությունները: 1915թ. Ֆրանսիան, Մեծ Բրիտանիան և Ռուսաստանը հանդես եկան համատեղ հռչակագրով` դատապարտելով հայերի բնաջնջումը:

Աշխարհի շատ երկրներ և ազդեցիկ միջազգային կազմակերպություններ ճանաչել և դատապարտել են Հայոց ցեղասպանությունը: Պաշտոնապես առաջինը Հայոց ցեղասպանությունն ընդունել և դատապարտել է Ուրուգվայը 1965թ-ին: Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչել են նաև Եվրոպայի Խորհուրդը, Եվրախորհրդարանը, ՄԱԿ-ի խտրականության կասեցման և փոքրամասնությունների պաշտպանության կանխարգելման ենթահանձնաժողովը, ՄԱԿ-ի ռազմական հանցագործությունների գծով հանձնաժողովը, Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդը: Հայերի ոչնչացումը պաշտոնապես ցեղասպանություն են ճանաչել Ֆրանսիան, Ավստրիան, Իտալիան, Գերմանիան, Բելգիան, Լյուքսեմբուրգը, Շվեդիան, Նիդերլանդները, Շվեյցարիան, Ռուսաստանը, Լեհաստանը, Լիտվան, Հունաստանը, Սլովակիան, Կիպրոսի Հանրապետությունը, Լիբանանը, Ուրուգվայը, Արգենտինան, Վենեսուելան, Չիլին, Բոլիվիան, Կանադան, Վատիկանը, Բրազիլիան, Լյուքսեմբուրգը, Գերմանիան, Պարագվայը, Սիրիան և ԱՄՆ-ի 45 նահանգ:

Բելգիայում և Շվեդիայում Հայոց ցեղասպանության ժխտման համար քրեական պատասխանատվություն է սահմանված (45 հազար եվրո տուգանքից մինչև 1 տարվա ազատազրկում): 2006թ. հոկտեմբերի 12-ին Ֆրանսիայի խորհրդարանն օրինագիծ ընդունեց, որի համաձայն Հայոց ցեղասպանության ժխտումը կքրեականացվի, ինչպես Հոլոքոսթը:

Ժամանակակից Թուրքիան ժխտում է Հայոց ցեղասպանության պատմական փաստը և վարում է այդ փաստի ժխտման ներքին և արտաքին քաղաքականություն: Թուրքական պետության գործողությունները ներկայացվում են որպես «բռնագաղթ»` հայերի անվտանգությունն ապահովելու նպատակով: Հայոց ցեղասպանության ճանաչման անհրաժեշտության մասին խոսում են միայն առանձին թուրք մտավորականներ, որոնց թվում են պատմաբան Թաներ Աքչամն ու Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Օրհան Փամուկը: