Ֆրանսիայում Թուրքիայի նոր դեսպանը 2015-ի համար «հատուկ ծրագիր» չունի

22 ապրիլի 2014 - 11:50 AMT

PanARMENIAN.Net - Ֆրանսիայում Թուրքիայի նոր դեսպան Հաքքի Աքիլը հայտարարել է, որ պատրաստ է «անկողմնակալ երկխոսություն» սկսել ֆրանսահայերի հետ 2015 թվականին՝ «օսմանցի հայերին 100 տարի առաջ պատուհասած ողբերգության մասին»: Ինչպես գրում է Hürriyet Daily News-ը, Աքիլն այդ թեման «սրտաճմլիկ» է անվանել:

«Այդքան նման երկու ժողովուրդները պետք է վերջապես հաշտվեն: Մենք պետք է բոլոր անհրաժեշտ միջոցները ձեռնարկենք»,- ասել է Աքիլը Փարիզում:

Աքիլը հավելել է, որ երեք հիմնական թեմա է տեսնում իր առաքելության համար՝ Անկարա-Փարիզ հարաբերություններն, անդամակցությունը ԵՄ-ին, հայկական հարցն ու թուրքական համայնքը Ֆրանսիայում:

«Հայկական հարցը ընդհանուր առմամբ է պետք է դիտարկել, ոչ թե միայն Ֆրանսիայի պարագայում: Ցեղասպանության հարցը պետք է քննել միջագային դատարաններում», -ասել է դեսպանը: Ըստ նրա, խաղաղության ու հաշտեցման ժամանակն է: «Տեսնելով երկու ժողովրդների, որոնք շուրջ 10 դար միասին են ապրել, նույն երաժշտությունն են լսել, նույն մշակույթն են ունեցել, իսկ հիմա բաժանված են ատելությամբ, սիրտս կոտրվում է: Իմ նախապապի երկրորդ կինը հայուհի է եղել, ես միևնույն է հանդիպում եմ իմ հայ ընկերների հետ, չնայած, որ ԱՍԱԼԱ-ն սպանել է թուրք դիվանագետների: Մենք պետք խաղաղ ապրելու հնարավորություն տանք մեր ժողովրդներին»,- ասել է Աքլիը:

Նոր դեսպանը նաև խոստովանել է, որ «հատուկ ծրագիր» չունի 2015 թվականի համար: «Լինի դա 2014 թվականը, թե 2016-ը, ես առաջարկում եմ. թողեք իրավական ու պատմական բանավեճերն իրավաբաններին: Մեր առաքելությունն ատելության քարոզչությունից հրաժարվելն է»,-հավելել է Աքիլը: ASALA –ն՝ Հայաստանի ազատագրության հայ գաղտնի բանակը (Armenian Secret Army for the Liberation of Armenia) հայկական ռազմաքաղաքական գաղտնի կազմակերպություն է, որը ակտիվ գործունեություն է ծավալել 1975-1997թ.։ Կազմակերպության նպատակն էր զինյալ գործողությունների միջոցով Հայկական հարցը կրկին մտցնել միջազգային քաղաքական, իրավական հարթություն, միջազգային հանրության կողմից ճանաչման ներկայացնել 1914-1923թթ.-ին թուրքերի կողմից իրականացրած Հայոց ցեղասպանությունը, Արևմտյան Հայաստանի ազատագրման նախադրյալներ ստեղծել։ ASALA-ի ռազմական գործողությունները հիմնականում ուղղված էին թուրքական դեսպանատների, հյուպատոսարանների, դիվանագետների, պետական պաշտոնատար անձանց, զինվորական և ոստիկանական հաստատությունների, թուրքական բիզնես միջավայրի դեմ: ASALA-ն իր գոյության մասին առաջին անգամ հայտնեց, երբ ստանձնեց 1975թ.-ի հունվարի 20-ին Բեյրութում Եկեղեցիների համաշխարհային միության գրասենյակի ռմբահարման պատասխանատվությունը։ Առավել մեծ արձագանք են ստացել գաղտնի կազմակերպության կողմից իրականացված Օրլիի օդանավակայանի ռազմագործողությունը, «Վան» գործողությունը, «Կարին – Էրզրում» գործողությունը և Շուկայի վրա հարձակումները։

ԱՄՆ պետդեպարտամենտը 1980-ականներին ընդգրկել էր կազմակերպությունը ահաբեկչական կազմակերպությունների ցանկում, սակայն հետագայում հանեց ցուցակից: Հայաստանի ազատագրության հայ գաղտնի բանակը իր ակտիվ ռազմական գործողությունների շնորհիվ կրկին միջազգային քաղաքական և իրավական ասպարեզ բերեց Հայց ցեղասպանության ճանաչման հարցը։ Աշխարհի առաջատար լրատվական ընկերություները, անդրադառնալով ՀԱՀԳԲ-ի գործունեությանը, անպայման բովանդակալից անդրադարձ էին կատարում Հայոց ցեղասպանությանն ու հայկական պահանջատիրությանը։

1991թ.-ին գաղտնի բանակը հրապարակել է իր վերամշակված ծրագիրը, որտեղ զորակցություն է հայտնել Հայաստանի Հանրապետությանը՝ առանց փոփոխության ենթարկելու իր ռազմավարական նպատակները։

Հղումներ թեմայով.

Hürriyet Daily News: Turkey’s new ambassador to France ready for ‘unprejudiced dialogue’ with Armenians

Հայոց ցեղասպանություն

Հայոց ցեղասպանությունը, որն իրագործվել է Օսմանյան կայսրությունում 1915-1923թթ., XX դարի առաջին ցեղասպանությունն էր, որի նախաձեռնողները երիտթուրքերն էին: Ցեղասպանության ժամանակ ոչնչացվեց վեց հայկական վիլայեթների բնակչությունը` մոտ 1,5 մլն հայ: Եվս կես միլիոնը սփռվեց աշխարհով մեկ` սկիզբ դնելով հայկական Սփյուռքին:

Դեռևս Ցեղասպանության իրագործման տարիներին` 1915-23թթ. տերությունները ընդունեցին հայերի կոտորածը դատապարտող բանաձևեր: ԱՄՆ-ն երեք անգամ (1916, 1919, 1920) նմանատիպ բանաձևեր է ընդունել, սակայն դա չկասեցրեց Օսմանյան կայսրության գործողությունները: 1915թ. Ֆրանսիան, Մեծ Բրիտանիան և Ռուսաստանը հանդես եկան համատեղ հռչակագրով` դատապարտելով հայերի բնաջնջումը:

Աշխարհի շատ երկրներ և ազդեցիկ միջազգային կազմակերպություններ ճանաչել և դատապարտել են Հայոց ցեղասպանությունը: Պաշտոնապես առաջինը Հայոց ցեղասպանությունն ընդունել և դատապարտել է Ուրուգվայը 1965թ-ին: Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչել են նաև Եվրոպայի Խորհուրդը, Եվրախորհրդարանը, ՄԱԿ-ի խտրականության կասեցման և փոքրամասնությունների պաշտպանության կանխարգելման ենթահանձնաժողովը, ՄԱԿ-ի ռազմական հանցագործությունների գծով հանձնաժողովը, Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդը: Հայերի ոչնչացումը պաշտոնապես ցեղասպանություն են ճանաչել Ֆրանսիան, Ավստրիան, Իտալիան, Գերմանիան, Բելգիան, Լյուքսեմբուրգը, Շվեդիան, Նիդերլանդները, Շվեյցարիան, Ռուսաստանը, Լեհաստանը, Լիտվան, Հունաստանը, Սլովակիան, Կիպրոսի Հանրապետությունը, Լիբանանը, Ուրուգվայը, Արգենտինան, Վենեսուելան, Չիլին, Բոլիվիան, Կանադան, Վատիկանը, Բրազիլիան, Լյուքսեմբուրգը, Գերմանիան, Պարագվայը, Սիրիան և ԱՄՆ-ի 45 նահանգ:

Բելգիայում և Շվեդիայում Հայոց ցեղասպանության ժխտման համար քրեական պատասխանատվություն է սահմանված (45 հազար եվրո տուգանքից մինչև 1 տարվա ազատազրկում): 2006թ. հոկտեմբերի 12-ին Ֆրանսիայի խորհրդարանն օրինագիծ ընդունեց, որի համաձայն Հայոց ցեղասպանության ժխտումը կքրեականացվի, ինչպես Հոլոքոսթը:

Ժամանակակից Թուրքիան ժխտում է Հայոց ցեղասպանության պատմական փաստը և վարում է այդ փաստի ժխտման ներքին և արտաքին քաղաքականություն: Թուրքական պետության գործողությունները ներկայացվում են որպես «բռնագաղթ»` հայերի անվտանգությունն ապահովելու նպատակով: Հայոց ցեղասպանության ճանաչման անհրաժեշտության մասին խոսում են միայն առանձին թուրք մտավորականներ, որոնց թվում են պատմաբան Թաներ Աքչամն ու Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Օրհան Փամուկը: