Ցեղասպանության 99-ամյակին նվիրված միջոցառումներ կանցնեն Երուսաղեմում, Կալիֆորնիայում, Մոսկվայում և այլուր(թարմացված)

Ցեղասպանության 99-ամյակին նվիրված միջոցառումներ կանցնեն Երուսաղեմում, Կալիֆորնիայում, Մոսկվայում և այլուր(թարմացված)

PanARMENIAN.Net - Հայոց ցեղասպանության 99-րդ տարելիցին նվիրված միջոցառումներ տեղի կունենան Կալիֆորնիայի բոլոր համայնքներում: Ֆրեսնոյում նախատեսված է Քեյ Մուրադյանի «Մորս ձայնը» ֆիլմի ցուցադրւթյունը, հետո տեղի կունենա «լուռ բողոք» ակցիան ու սգո հանրահավաք , որտեղ ելույթով հանդես կգան կոնգրեսականներ Ջիմ Կոստան ու Ուորի Սանդերսոնը:

Ինչպես հայտնում է Ամերիկայի Հայ Դատի հանձնախումբը Սեն Գաբրիել Վելլիում (ANCA-SGV), Հայոց ցեղասպանության զոհերի հուշարձանի մոտ տեղի կունենա սգո արարողություն, որտեղ հոգեհանգստի կարգը կկատարի քահանա Վազգեն Մովսեսյանը:

ANCA-SGV-ն հրավիրում է հայ համայնքի անդամներին մասնակցել հիշատակի արարողությանը: «Շատ կարևոր է, որ մենք ամեն տարի հավաքվում ենք և հիշում անմեղ նահատակներին, սակայն մենք պետք է պահանջենք նաև Հայոց ցեղասպանության ճանաչում», -ասել է ANCA-SGV ներկայացուցիչ Վիգեն Բագրատունին:

Մոսկվայում ապրիլի 24-ին, առավոտյան 10-ին ՌԴ-ում Թուրքիայի դեսպանատան մոտ կսկսվի ռուսաստանյան հասարակայնության ներկայացուցիչների պիկետը, որի մասնակիցները կպահանջեն, որպեսզի Թուրքիան պաշտոնապես ճանաչի Հայոց ցեղասպանությունը: Միջոցառումը նաև նպատակ ունի նպաստել Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչմանը:

Ըստ ՌԴ օրենսդրության Ռուսաստանի Հայերի միությունը պիկետը համաձայնեցրել է Մոսկվայի իշխանությունների հետ: Ակցիան կտևի 1,5-2 ժամ: Օրինականությունը պիկետի կազմակերպիչների հետ միասին կապահովեն իրավապահները:

ՌԴ Պետդուման 1995 թվականին միաձայն ճանաչեց Հայոց ցեղասպանությունը: Պետդումայի հայտարարության մեջ ասվում էր, որ «եղբայրական հայ ժողովրդի բնաջնջումը իր պատմական հայրենիքում կատարվել է Ռուսաստանի փլուզման համար պայմաններ ստեղծելու նպատակով»:

Այսօր՝ ապրիլի 22-ին Երուսաղեմի հրեական համալսարանում տեղի կունենա հուշ երեկո և սիմպոզիում՝ նվիրված Հայոց ցեղասպանության 99-րդ տարելիցին: Միջոցառմանը կմասնակցեն ՀԱԵ Երուսաղեմի պատրիարք Նուրհան Մանուկյանը, Երուսաղեմում Հայաստանի պատվո հյուպատոս Ցոլակ Մոմջյանը և համալսարանի հումանիտար գիտությունների բաժնի դեկան, պրոֆեսոր Ռեուվեն Ամիթին: Երեկոյի ընթացքում կհնչի հայկական երաժշտություն, հայտնում է IzRus-ը:

Ինչպես նշում է պորտալը, վերջին տարիներին ցեղասպանության թեման ավելի հաճախակի է արծարծվում Իսրայելում և հասարակական քննարկումների առարկա դառնում, չնայած Թուրքիայի ու Ադրբեջանի ցավագին արձագանքներին: Այնուամենայնիվ, հրեական պետությունը դեռևս պաշտոնապես չի ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը: Ավելի վաղ Ադրբեջան-Իսրայել միջազգային ասոցիացիայի ղեկավար Ալեքս Միլլերը խիստ քննադատության ենթարկեց Պետախ Տիկվայի քաղաքապետ Իցհակ Բրավերմանի քաղաքում Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին նվիրված հուշարձան կանգնեցնելու որոշումը:

Ապրիլի 21-ին Թբիլիսիի Սուրբ Էջմիածին եկեղեցում հոգեհանգստի պատարագ է մատուցվել, որից հետո եկեղեցու բակում տեղի է ունեցել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին նվիրված խաչքարի օծման հանդիսավոր արարողություն: Խաչքարի օծման արարողությունը նախագահել է Հայ Առաքելական Եկեղեցու Վիրահայոց Թեմի Առաջնորդ Տեր Վազգեն եպիսկոպոս Միրզախանյանը` Սամցխե-Ջավախքի և Ծալկայի ընդհանուր Առաջնորդական փոխանորդության փոխառաջնորդ Տեր Բաբգէն վարդապետ Սալբիյանի և թեմի հոգևոր դասի ընկերակցությամբ: Խաչքարի օծումից հետո Վրաստանում ՀՀ արտակարգ և լիազոր դեսպան Հովհաննես Մանուկյանը՝ խաչքարի տեղադրման հովանավոր, պետերբուրգցի բարերար Հրաչյա Պողոսյանի հետ միասին բացել են խաչքարը՝ հեռացնելով սպիտակ քողը:

Ուկրաինայում Հայ առաքելական եկեղեցու թեմի առաջնորդ արքեպիսկոպոս Գրիգորիս Բունիաթյանն էլ տեղեկացրել է, որ ապրիլի 24-ին Ուկրաինայի տարածքում գտնվող բոլոր հայկական եկեղեցիներում կանցկացվեն հոգեհանգստյան արարողություններ՝ նվիրված Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին։

Հայոց ցեղասպանություն

Հայոց ցեղասպանությունը, որն իրագործվել է Օսմանյան կայսրությունում 1915-1923թթ., XX դարի առաջին ցեղասպանությունն էր, որի նախաձեռնողները երիտթուրքերն էին: Ցեղասպանության ժամանակ ոչնչացվեց վեց հայկական վիլայեթների բնակչությունը` մոտ 1,5 մլն հայ: Եվս կես միլիոնը սփռվեց աշխարհով մեկ` սկիզբ դնելով հայկական Սփյուռքին:

Դեռևս Ցեղասպանության իրագործման տարիներին` 1915-23թթ. տերությունները ընդունեցին հայերի կոտորածը դատապարտող բանաձևեր: ԱՄՆ-ն երեք անգամ (1916, 1919, 1920) նմանատիպ բանաձևեր է ընդունել, սակայն դա չկասեցրեց Օսմանյան կայսրության գործողությունները: 1915թ. Ֆրանսիան, Մեծ Բրիտանիան և Ռուսաստանը հանդես եկան համատեղ հռչակագրով` դատապարտելով հայերի բնաջնջումը:

Աշխարհի շատ երկրներ և ազդեցիկ միջազգային կազմակերպություններ ճանաչել և դատապարտել են Հայոց ցեղասպանությունը: Պաշտոնապես առաջինը Հայոց ցեղասպանությունն ընդունել և դատապարտել է Ուրուգվայը 1965թ-ին: Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչել են նաև Եվրոպայի Խորհուրդը, Եվրախորհրդարանը, ՄԱԿ-ի խտրականության կասեցման և փոքրամասնությունների պաշտպանության կանխարգելման ենթահանձնաժողովը, ՄԱԿ-ի ռազմական հանցագործությունների գծով հանձնաժողովը, Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդը: Հայերի ոչնչացումը պաշտոնապես ցեղասպանություն են ճանաչել Ֆրանսիան, Ավստրիան, Իտալիան, Գերմանիան, Բելգիան, Լյուքսեմբուրգը, Շվեդիան, Նիդերլանդները, Շվեյցարիան, Ռուսաստանը, Լեհաստանը, Լիտվան, Հունաստանը, Սլովակիան, Կիպրոսի Հանրապետությունը, Լիբանանը, Ուրուգվայը, Արգենտինան, Վենեսուելան, Չիլին, Բոլիվիան, Կանադան, Վատիկանը, Բրազիլիան, Լյուքսեմբուրգը, Գերմանիան, Պարագվայը, Սիրիան և ԱՄՆ-ի 45 նահանգ:

Բելգիայում և Շվեդիայում Հայոց ցեղասպանության ժխտման համար քրեական պատասխանատվություն է սահմանված (45 հազար եվրո տուգանքից մինչև 1 տարվա ազատազրկում): 2006թ. հոկտեմբերի 12-ին Ֆրանսիայի խորհրդարանն օրինագիծ ընդունեց, որի համաձայն Հայոց ցեղասպանության ժխտումը կքրեականացվի, ինչպես Հոլոքոսթը:

Ժամանակակից Թուրքիան ժխտում է Հայոց ցեղասպանության պատմական փաստը և վարում է այդ փաստի ժխտման ներքին և արտաքին քաղաքականություն: Թուրքական պետության գործողությունները ներկայացվում են որպես «բռնագաղթ»` հայերի անվտանգությունն ապահովելու նպատակով: Հայոց ցեղասպանության ճանաչման անհրաժեշտության մասին խոսում են միայն առանձին թուրք մտավորականներ, որոնց թվում են պատմաբան Թաներ Աքչամն ու Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Օրհան Փամուկը:

 Ուշագրավ
Որպես օրինակ մատնանշում են 2023–ի սեպտեմբերի 19-ին Երևանում կազմակերպված բողոքի ակցիայի իրադարձությունները
Հանդիպումը տեղի կունենա, եթե Հայաստանը ևս տա իր համաձայնությունը
Այս գերեզմանատանն են ամփոփված այնպիսի նշանավոր հայերի մարմինները, ինչպիսինք են Վիլյամ Սարոյանն ու Սողոմոն Թեհլերյանը
«Կշարունակենք այն վնասի հատուցման ուղիների քննարկումը, որը հասցնում է այդ աննախադեպ ճնշումը»,–ասել է նա
---