Freedom House. Լեռնային Ղարաբաղը «մասամբ ազատ» երկրների շարքում է, Ադրբեջանը՝ «անազատ»

Freedom House.  Լեռնային Ղարաբաղը «մասամբ ազատ» երկրների շարքում է, Ադրբեջանը՝ «անազատ»

PanARMENIAN.Net - Freedom House միջազգային իրավապաշտպան կազմակերպությունը հրապարակել է «Ազատությունն աշխարհում 2015» ամենամյա զեկույցը, որում ամփոփված է ժողովրդավարական ազատությունների վիճակը աշխարհի 195 երկրներում և 15 տարածքներում, հայտնում է aysor.am-ը:

«Ազատությունն աշխարհում 2015» զեկույցում Հայաստանը «Քաղաքական իրավունքների» և «Քաղաքացիական ազատությունների» ինդեքսներով ստացել է համապատասխանաբար 5 և 4 միավորներ, որոնց միասնական (միջին) ինդեքսը կազմել է 4.5 միավոր: Այսպիսով, ինչպես և նախորդ տարի, Հայաստանը այս տարի ևս դասակարգված է «մասամբ ազատ» երկրների շարքում: Նույն կատեգորիայում է դասակարգված նաև Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը` ստանալով 5 միավոր: Երկու պետությունների դեպքում էլ կազմակերպության փորձագետները ժողովրդավարական հետընթացի ակնհայտ միտումներ չեն արձանագրել:

Ընդհանուր առմամբ, Հայաստանը առաջնային դիրքում է հետխորհրդային մի շարք երկրների հետ համեմատած: Այսպես` Ռուսաստանը, Ղազախստանը, Բելառուսը, Ադրբեջանը, Թուրքմենստանը, Տաջիկստանը, Ուզբեկստանը զեկույցում ստացել են նվազագույն միավորներ` դասվելով «անազատ երկրների շարքում»: Հայաստանի հետ «մասամբ ազատ» երկրների կատեգորիայում են նաև Մոլդովան, Ուկրաինան, Վրաստանը և Ղրղզստանը: Հարևան Իրանը պահպանել է իր դիրքը` մնալով «անազատ» երկրների շարքում:

Զեկույցի համաձայն` ժողովրդավարության առումով հետընթաց են արձանագրել հատկապես Ադրբեջանը և Թուրքիան: «Անազատ» կատեգորիայում հայտնված Ադրբեջանի պարագայում փորձագետները մատնացույց են արել այդ երկրում ավտոկրատական կառավարման մեթոդների ուժգնացումը` Իլհամ Ալիևին բնորոշելով, որպես «վատագույն ավտոկրատներից հետ չմնացող»:

Փորձագետների ուշադրությունը գրավել է նաև այդ երկրում մարդու հիմնարար իրավունքների և ազատությունների խախտման, լրագրողների և քաղաքացիական ակտիվիստների ձերբակալությունների աղաղակող դեպքերը: Թուրքիան ևս հետընթաց է արձանագրել կապված այդ երկրում կոռուպցիոն սկանդալների, դատական համակարգում առկա խնդիրների, կրոնական հանդուրժողականության և ազատությունների հետ: Զգալի հետընթաց է արձանագրել նաև Ռուսաստանը` կապված մամուլի նկատմամբ խիստ վերահսկողության, ինչպես նաև Ղրիմի դեպքերի հետ:

Ընդհանուր առմամբ, համաձայն զեկույցի, 195 երկրներից «ազատ» են 89-ը, «մասամբ ազատ» են 55-ը, «անազատ» են 51-ը:

Ամենամյա զեկույցում պետությունները դասակարգված են երեք կատեգորիաներում` «ազատ», «մասամբ ազատ» և «անազատ»: Կատեգորիաներում պետությունները դասակարգվում են հիմք ընդունելով «քաղաքական իրավունքներ» և «քաղաքացիական ազատություններ» ինդեքսներով ստացած միավորները: Միավորների սանդղակը 1-7 է, որտեղ 1-ը ժողովրդավարության առավելագույն մակարդակն է, իսկ 7-ը` վերջինիս բացակայությունը:

«Դեն նետելով ժողովրդավարությունը. Վերադարձ երկաթե վարագույրին» խորագրով զեկույցում իրավապաշտպան կազմակերպության մասնագետները պնդում են, որ 2014-ին աշխարհի գրեթե բոլոր մասերում ազատության և ժողովրդավարության վիճակը վատթարացել է: Փորձագետները ուշադրություն են հրավիրել նաև աշխարհում ահաբեկչության աճի, ավտոկրատ ռեժիմների կողմից կառավարման ավելի կոշտ մեթոդների կիրառման վրա: Ժողովրդավարական ազատությունների մասով զգալի հետընթաց է արձանագրվել Եվրասիայի, Մերձավոր Արևելքի և Հյուսիսային Աֆրիկայի մի շարք երկրներում:

Freedom House-ը ոչ կառավարական կազմակերպություն է, որը զբաղվում է քաղաքական և քաղաքացիական ազատությունների ուսումնասիրությամբ:

 Ուշագրավ
Որպես օրինակ մատնանշում են 2023–ի սեպտեմբերի 19-ին Երևանում կազմակերպված բողոքի ակցիայի իրադարձությունները
Հանդիպումը տեղի կունենա, եթե Հայաստանը ևս տա իր համաձայնությունը
Այս գերեզմանատանն են ամփոփված այնպիսի նշանավոր հայերի մարմինները, ինչպիսինք են Վիլյամ Սարոյանն ու Սողոմոն Թեհլերյանը
«Կշարունակենք այն վնասի հատուցման ուղիների քննարկումը, որը հասցնում է այդ աննախադեպ ճնշումը»,–ասել է նա
---