Հունգարական դիվանագիտական գործակալություն. Ալիևն ուղղակի խաբեց Օրբանին

Հունգարական դիվանագիտական գործակալություն. Ալիևն ուղղակի խաբեց Օրբանին

PanARMENIAN.Net - Միջազգային հարաբերությունների հունգարական ինստիտուտի գաղտնի փաստաթուղթը, որը գտնվում է nol.hu կայքի տրամադրության տակ, վկայում է այն մասին, որ Ադրբեջանը մոլորեցրել է Հունգարիայի իշխանություններին` կապված Ռամիլ Սաֆարովի արտահանձնման հետ, հաղորդում է Politics.hu-ն:

Ինստիտուտի ղեկավար Բոտոնդ Զակոնին հայտարարել է, որ այդ փաստաթղթի հրապարակումը «ցանկալի չէ»: Նրա խոսքով, ինստիտուտը, որը միջազգային հարաբերությունների պետական գործակալություն է, կանոնավոր կերպով նման հաշվետվություններ է նախապատրաստում հունգարական արտաքին քաղաքականության առանցքային հարցերի շուրջ:

Ինչպես նշվում է հաշվետվությունում, Հունգարիայի վարչապետ Վիկտոր Օրբանը հանդիպել է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հետ Սաֆարովի արտահանձնման հարցը քննարկելու համար: Ալիևը խոստացել է, որ Սաֆարովը կշարունակի պատիժը կրել հայրենիքում: Սակայն Սաֆարովն Ադրբեջանում անհապաղ ներում է ստացել և ազատ արձակվել: Հունգարիան երկու օր անց դիվանագիտական նոտայի միջոցով արտահայտել է իր բողոքը, բայց Հայաստանը, չնայած դրան, խզել է Հունգարիայի հետ դիվանագիտական հարաբերությունները:

Փաստաթղթի հեղինակները հանգել են հետևության, որ Հունգարիան չափազանց զարմացել է Սաֆարովին ազատ արձակելու փասռից, և նրանից պահանջվել է 24 ժամ, որպեսզի ձևակերպի իր դիրքորոշումն այս հարցի վերաբերյալ: Նաև նշվում է, որ Բաքուն փորձել է Սաֆարովին արտահանձնելու դիմաց Բուդապեշտի հետ ինչ-որ գործարքի կեղծ տպավորություն ստեղծել. «Ադրբեջանը կարևոր է Հունգարիայի համար, ուստի Բուդապեշտը բացահայտորեն չի հայտարարում, որ Ալիևը մոլորության մեջ է գցել Օրբանին»:

Ինստիտուտի փորձագետները ենթադրում են, որ Հունգարիայի իշխանությունները պետք է որոշակի ռազմավարություն իրականացնեն, որպեսզի համաշխարհային հանրությանը հասկացնել տան, որ իրենք պատասխանատվություն չեն կրում Ռամիլ Սաֆարովին ազատ արձակելու համար: «Մենք պետք է խոսենք թյուրիմացության մասին»,- ասվում է հաշվետվությունում:

Փաստաթղթում նաև նշվում է, որ Հունգարիայի և Հայաստանի հարաբերությունները որոշ ժամանակ կսառեցվեն, բայց ավելացվում է, որ միջնաժամկետ հարաբերությունները պետք է համառ ջանքերով վերականգնվեն:

2004թ. փետրվարի 19-ին լեյտենանտ Գուրգեն Մարգարյանը Բուդապեշտում գազանաբար կացնահարվեց ադրբեջանցի սպա, ավագ լեյտենանտ Ռամիլ Սաֆարովի կողմից: Երկուսն էլ Բուդապեշտում մասնակցում էին ՆԱՏՕ-ի «Գործընկերություն հանուն խաղաղության» ծրագրի շրջանակներում կազմակերպված անգլերեն լեզվի դասընթացներին:

2006թ. ապրիլի 13-ին մարդասպանը Բուդապեշտում դատապարտվեց ցմահ բանտարկության՝ 30 տարվա ընթացքում առանց ներման իրավունքի:

Հայաստանի նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի հրամանագրով Գուրգեն Մարգարյանը 2005թ. փետրվարի 19-ին հետմահու պարգևատրվեց «Արիության համար» մեդալով՝ ծառայության ընթացքում դրսևորած արիության ու ինքնազոհողության համար: Օգոստոսի 31-ին Սաֆարովը Հունգարիայի կողմից արտահանձնվեց Ադրբեջանին, որտեղ անհապաղ ներում ստացավ՝ նրան շնորհվեց մայորի կոչում, նոր բնակարան, վճարվեց 8 տարվա աշխատավարձը: Ի պաստասխան Հայաստանը կասեցրեց դիվանագիտական հարաբերությունները Հունգարիայի հետ:

Մինչդեռ հունգարական կողմը պնդում է, որ Բաքուն հավաստիացումներ է տվել, որ Սաֆարովը կշարունակի կրել պատիժն Ադրբեջանում, ոչ պակաս քան 25 տարի:

Ըստ որոշ տվյալների Սաֆարովն արտահանձնվել է Ադրբեջանի կողմից 2-3 մլրդ եվրոյի պարտատոմսեր գնելու Բաքվի խոստման դիմաց: Պաշտոնական Բուդապեշտը դա հերքում է:

Գուրգեն Մարգարյան

2004-ի փետրվարի 19-ին ադրբեջանցի սպա Ռամիլ Սաֆարովը գիշերը կացնահարել է հայ Գուրգենի Մարգարյանին, երբ նա քնած էր: Երկուսն էլ մասնակցում էին Բուդապեշտում ՆԱՏՕ-ի «Գործընկերություն հանուն խաղաղության» ծրագրի շրջանակում կազմակերպված անգլերենի դասընթացներին: Սաֆարովն առաջին հարցաքննության ժամանակ իր արարքի պատճառներն այսպես է բացատրել. «Ափսոսում եմ, որ ոչ մի հայ մինչ այժմ չեմ սպանել... Բանակն ինձ գործուղեց այս դասընթացներին, և այստեղ իմացա, որ մեզ հետ դասընթացներում նաև երկու հայ կա: Ասեմ, որ իմ մեջ ատելություն ծագեց հայերի հանդեպ: Սկզբում բարևում էինք, այսինքն` նրանք էին բարևում, ես չէի պատասխանում: Սպանության պատճառն այն է, որ նրանք անցան մեր մոտով և ժպտացին մեր երեսին: Այդ պահին որոշեցի սպանել նրանց, այսինքն՝ լուսադեմին կտրել գլուխները»:

2006-ի ապրիլի 13-ին Բուդապեշտի առաջին ատյանի դատարանը դատապարտել է Սաֆարովին ցմահ բանտարկության առանց ներման իրավունքի 30 տարվա ընթացքում: 2007-ի փետրվարին Վճռաբեկ դատարանը դատավճիռն ուժի մեջ է թողել:

2012-ի օգոստոսի 31-ին Հունգարիան Ռամիլ Սաֆարովին արտահանձնել է Ադրբեջանին, որտեղ նրան որպես հերոս են դիմավորել: Նախագահ Իլհամ Ալիևը նրան ներելու մասին հրամանագիր է ստորագրել, վճարել 8 տարվա աշխատավարձն ու բարձրացրել զինվորական կոչումը:

Ավելի ուշ Հայստանի ԱԳՆ-ն Հունգարիայի արտգործնախարարությանը տեղեկացրել է երկու պետությունների միջև դիվանագիտական հարաբերությունները կասեցնելու` ՀՀ կառավարության որոշման մասին։

 Ուշագրավ
Որպես օրինակ մատնանշում են 2023–ի սեպտեմբերի 19-ին Երևանում կազմակերպված բողոքի ակցիայի իրադարձությունները
Հանդիպումը տեղի կունենա, եթե Հայաստանը ևս տա իր համաձայնությունը
---