Կալիֆորնիայի Վեհաժողովը Հայոց ցեղասպանության ճանաչման վերաբերյալ բանաձև է ներկայացրել

Կալիֆորնիայի Վեհաժողովը Հայոց ցեղասպանության ճանաչման վերաբերյալ բանաձև է ներկայացրել

PanARMENIAN.Net - ԱՄՆ Կալիֆորնիայի նահանգի Վեհաժողովի խոսնակ Ջոն Փերեսը բանաձև է ներկայացրել, որով նահանգը հաստատում է Հայոց ցեղասպանության ճանաչումը: AJR 35 բանաձևը կոչ է անում Թուրքիային ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունը: Նույնը պետք է անեն ԱՄՆ Կոնգրեսն ու նախագահ Բարաք Օբաման, գրում է Asbarez-ը:

2014 թվականի ապրիլի 20-26 Կալիֆորնիայում հայտարարված է «1915-1923 թթ. Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի շաբաթ»:

AJR 35 բանաձևում, մասնավորապես, նշվում է, որ 1915-1923 թթ. Հայոց ցեղասպանությունը 20-րդ դարի առաջին ցեղասպանությունն էր, երբ Օսմանյան կայսրությունում սպանվեցին 1,5 մլն հայեր՝ տղամարդիկ, կանայք, երեխաներ: «Հայերը 3000 հազար տարի ապրել էին իրենց բնօրրանում՝ Փոքր Ասիայում, սակայն ենթարկվեցին դաժան ու անարդար հալածանքների Օսմանյան կայսրության կողմից 20-րդ դարի շեմին և հետո: Սպանություններ են կատարվել նաև 1894-1896 թթ. և 1909 թվականին»,-ասվում է փաստաթղթում:

Բանաձևի հեղինակները հիշեցնում են Հոլոքոսթի և Թուրքիայի մերժողական քաղաքականության մասին, որը շարունակվում է մինչ օրս: «Հայոց ցեղասպանության իրողությունը չճանաչել, նշանակում է էլ ավելի խորացնել փոքրաթիվ ողջ մնացածների վիշտը, նշանակում է պղծել զոհերի հիշատակը: Պետք է կոչ անել երկրների ղեկավարներին, որոնք սերտ կապեր ունեն Թուրքիայի հետ, որպեսզի նրանք հավանություն չտան պատմական փաստերի խեղաթյուրմանը: Մենք պետք է խուսափենք ցեղասպան գործողությունների կրկնությունից ու բացատրենք դա ամերիկյան հանրությանը: Կալիֆորնիան տուն է նաև ԱՄՆ խոշորագույն հայ համայնքի համար, հայերը հարստացրել են մեր պետությունը բիզնեսում, գյուղատնտեսության, գիտության ու արվեստի մեջ: Հաշվի առնելով այս ամենը՝ Կալիֆորնիայի նահանգը սատարում է Հայոց ցեղասպանության ճանաչմանը»,-ասվում է բանաձևում:

Հունվարի 29-ին Լոս Անջելեսի քաղաքային խորհուրդը հավանություն տվեց ԼՂՀ ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքի վերաբերյալ բանաձևին ու ճանաչեց ԼՂՀ անկախությունը: Բանաձևի հեղինակն էր Խորհրդի անդամ Փոլ Քրեքորյանը: Ինչպես գրում է Asbarez-ը, բանաձևը ներկայացվեց և հավանության արժանացավ 2013 թվականի սեպտեմբերի 10-ին Կալիֆորնիայի պատվիրակության կազմում Քրեքորյանի Հայաստան և Արցախ կատարած այցից հետո: Պաշտոնական բանաձևն ուղարկվեց Վաշինգտոնում ԼՂՀ ներկայացուցչություն:

Photo: commons.wikimedia.org
Հղումներ թեմայով.
Հայոց ցեղասպանություն

Հայոց ցեղասպանությունը, որն իրագործվել է Օսմանյան կայսրությունում 1915-1923թթ., XX դարի առաջին ցեղասպանությունն էր, որի նախաձեռնողները երիտթուրքերն էին: Ցեղասպանության ժամանակ ոչնչացվեց վեց հայկական վիլայեթների բնակչությունը` մոտ 1,5 մլն հայ: Եվս կես միլիոնը սփռվեց աշխարհով մեկ` սկիզբ դնելով հայկական Սփյուռքին:

Դեռևս Ցեղասպանության իրագործման տարիներին` 1915-23թթ. տերությունները ընդունեցին հայերի կոտորածը դատապարտող բանաձևեր: ԱՄՆ-ն երեք անգամ (1916, 1919, 1920) նմանատիպ բանաձևեր է ընդունել, սակայն դա չկասեցրեց Օսմանյան կայսրության գործողությունները: 1915թ. Ֆրանսիան, Մեծ Բրիտանիան և Ռուսաստանը հանդես եկան համատեղ հռչակագրով` դատապարտելով հայերի բնաջնջումը:

Աշխարհի շատ երկրներ և ազդեցիկ միջազգային կազմակերպություններ ճանաչել և դատապարտել են Հայոց ցեղասպանությունը: Պաշտոնապես առաջինը Հայոց ցեղասպանությունն ընդունել և դատապարտել է Ուրուգվայը 1965թ-ին: Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչել են նաև Եվրոպայի Խորհուրդը, Եվրախորհրդարանը, ՄԱԿ-ի խտրականության կասեցման և փոքրամասնությունների պաշտպանության կանխարգելման ենթահանձնաժողովը, ՄԱԿ-ի ռազմական հանցագործությունների գծով հանձնաժողովը, Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդը: Հայերի ոչնչացումը պաշտոնապես ցեղասպանություն են ճանաչել Ֆրանսիան, Ավստրիան, Իտալիան, Գերմանիան, Բելգիան, Լյուքսեմբուրգը, Շվեդիան, Նիդերլանդները, Շվեյցարիան, Ռուսաստանը, Լեհաստանը, Լիտվան, Հունաստանը, Սլովակիան, Կիպրոսի Հանրապետությունը, Լիբանանը, Ուրուգվայը, Արգենտինան, Վենեսուելան, Չիլին, Բոլիվիան, Կանադան, Վատիկանը, Բրազիլիան, Լյուքսեմբուրգը, Գերմանիան, Պարագվայը, Սիրիան և ԱՄՆ-ի 45 նահանգ:

Բելգիայում և Շվեդիայում Հայոց ցեղասպանության ժխտման համար քրեական պատասխանատվություն է սահմանված (45 հազար եվրո տուգանքից մինչև 1 տարվա ազատազրկում): 2006թ. հոկտեմբերի 12-ին Ֆրանսիայի խորհրդարանն օրինագիծ ընդունեց, որի համաձայն Հայոց ցեղասպանության ժխտումը կքրեականացվի, ինչպես Հոլոքոսթը:

Ժամանակակից Թուրքիան ժխտում է Հայոց ցեղասպանության պատմական փաստը և վարում է այդ փաստի ժխտման ներքին և արտաքին քաղաքականություն: Թուրքական պետության գործողությունները ներկայացվում են որպես «բռնագաղթ»` հայերի անվտանգությունն ապահովելու նպատակով: Հայոց ցեղասպանության ճանաչման անհրաժեշտության մասին խոսում են միայն առանձին թուրք մտավորականներ, որոնց թվում են պատմաբան Թաներ Աքչամն ու Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Օրհան Փամուկը:

 Ուշագրավ
Որպես օրինակ մատնանշում են 2023–ի սեպտեմբերի 19-ին Երևանում կազմակերպված բողոքի ակցիայի իրադարձությունները
Հանդիպումը տեղի կունենա, եթե Հայաստանը ևս տա իր համաձայնությունը
Այս գերեզմանատանն են ամփոփված այնպիսի նշանավոր հայերի մարմինները, ինչպիսինք են Վիլյամ Սարոյանն ու Սողոմոն Թեհլերյանը
«Կշարունակենք այն վնասի հատուցման ուղիների քննարկումը, որը հասցնում է այդ աննախադեպ ճնշումը»,–ասել է նա
---