Բաքուն շոկի մեջ է. Բրիտանիայի դեսպանը հայտարարել է Ղարաբաղում հանրաքվեի անհրաժեշտության մասին Շոտլանդիայի օրինակով

Բաքուն շոկի մեջ է. Բրիտանիայի դեսպանը հայտարարել է Ղարաբաղում հանրաքվեի անհրաժեշտության մասին Շոտլանդիայի օրինակով

PanARMENIAN.Net - Ադրբեջանում Մեծ Բրիտանիայի դեսպան Իրֆան Սիդդիգը, ելույթ ունենալով Խազար համալսարանում «Մեծ Բրիտանիայի ու Հյուսիսային Իռլանդիայի քաղաքականությունն ու քաղաքական մշակույթը» զեկույցով, զուգահեռներ է անցկացրել ղարաբաղյան հակամարտության ու Մեծ Բրիտանիայի կազմից Շոտլանդիայի դուրս գալու մտադրության միջև:

«Այն, ինչ կատարվում է Բրիտանիայում, նույնպես հետաքրքիր է: Շոտլանդիայի որոշ բնակիչներ չեն ցանկանում մնալ Մեծ Բրիտանիայի կազմում: Պատերազմ սանձազերծելու փոխարեն, մենք հանրաքվե կանցկացնենք: Լեռնային Ղարաբաղի ապագա կարգավիճակի որոշման հարցում ևս ելքը պետք է հանրաքվեն լինի: Դա տրամաբանական փոխզիջում է կարգավիճակը որոշելու համար: Գոյություն ունի հակամարտություն, մեկը ուզում է մնալ Ադրբեջանի կազմում, մյուսը՝ չի ուզում: Մեր պարագայում էլ նույն իրավիճակն է: Ոմանք ուզում են մնալ Մեծ Բրիտանիայի կազմում, ոմանք՝ ոչ: Տեսնենք, թե ինչ կլինի հետագայում»,-ասել է Սիդդիգը՝ «տարակուսանք» առաջացնելով ադրբեջանական հասարակության շրջանում:

Ինչպես գրում է ադրբեջանական Haqqin.az-ը, մեջբերելով բրիտանացի դիվանագետին, «Շոտլանդիայի ու Ղարաբաղի միջև զուգահեռներ անցկացնող դեսպանի դիրքորոշումն այնքան էլ կոռկետ չէ: Մի՞թե դեսպանը չի հասկանում, որ հանրաքվեի արդյունքները միատարր Ղարաբաղում, որտեղից բռնագաղթվել է ադրբեջանական բանկչությունը, հեշտությամբ կարելի է կանխատեսել: Մի՞թե դեսպանի նման խելացի մարդը տարբերություն չի տեսնում երկու որակապես տարբեր խնդիրների միջև»:

Շոտլանդիան անկախություն կստանա 2016 թվականի մարտի 24-ին, եթե շոտլանդացիների մեծամասնությունը 2014 թվականի սեպտեմբերի 18-ին կայանալիք անկախության հանրաքվեում կողմ արտահայտվի Մեծ Բրիտանիայից անջատվելուն: 2013 թ. նոյեմբերի 26-ին տեղի կառավարությունը Էդինբուրգում ներկայացրեց «սպիտակ գիրքը»: Այդպես է կոչվում Միացյալ Թագավորության այդ հատվածին անկախությունը վերադարձնելու մասին փաստաթուղթը: «Դա հիմնարար մի փաստաթուղթ է, որը բացահայտում է անկախության տնտեսական, սոցիալական ու դեմոկրատական գործընթացները: Այնտեղ շարադրված են Շոտլանդիայի ուժեղ ֆինանսական կողմերն ու մանրամասն նկարագրված է անկախացման գործընթացը»,-հայտարարել է Շոտլանդիայի առաջին նախարարի տեղակալ Նիկոլա Սթարջոնը:

«Սպիտակ գրքի» հետ մեծ հույսեր են կապվում: «Դա անկախացման ձեռնարկ է, որը նման տիպի փաստաթղթերից ամենամանրամասնն ու ընկալելին կլինի երբևէ հրապարակվածների շարքում: Այն կարող է օգտակար լինել ոչ միայն Շոտլանդիայի, այլ ցանկացած անկախ երկրի համար», ասել է Սթարջոնը:

Մարտի 24-ը որպես Շոտլանդիայի անկախացման հնարավոր օր պատահաբար չի ընտրվել: 1603 թվականին այդ օրը կնքվեց «Թագերի դաշինքը», որը միավորեց Անգլիան ու Շոտլանդիան արքայատոհմային դաշինքով, որի շրջանակում երկու թագավորություններն անկախ մնացին մոտ 100 տարի:

Ինչ վերաբերում է հանրաքվեի օրվան, ապա այն ընտրվել էր դեռևս մարտին: Այն ժամանակ հասարակական կարծիքի հարցման արդյունքները ցույց տվեցին, որ Շոտլանդիայի անկախացման օգտին է հանդես գալիս բնակչության ընդամենը 30 տոկոսը, իսկ մոտ 50 տոկոսը համաձայն է, որ ստատուս քվոն պահպանվի: Թե ինչ փոփոխություններ են եղել վերջին շրջանում, հայտնի չէ:

Հղումներ թեմայով.
Ղարաբաղա-ադրբեջանական հակամարտությունը

Ղարաբաղա-ադրբեջանական հակամարտությունը սկսվեց 1988 թվականին: Ի պատասխան Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզի (ԼՂԻՄ) բնակչության 80% կազմող հայերի խաղաղ պահանջներին, Ադրբեջանը ագրեսիա ծավալեց խաղաղ բնակչության դեմ: 1991-1994թթ. ազգային-ազատագրական պատերազմի արդյունքում հռչակվեց Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը: ԼՂՀ պաշտպանության բանակը նաեւ ԼՂՀ շուրջ անվտանգության գոտի ստեղծեց, որը 7 շրջաններ է ներառում: 1994թ. մայիսի 11-ին հրադադարի մասին համաձայնություն ձեռք բերվեց (Բիշկեկյան արձանագրություն): Ներկայումս հակամարտության կարգավորմամբ զբաղվում են ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահները` Ֆրանսիան, ԱՄՆ-ն եւ Ռուսաստանը:

Արցախի Հանրապետություն

1923թ., հաշվի չառնելով Լեռնային Ղարաբաղի բնակչության կարծիքը, ՌԿԿ(բ) Կովկասի բյուրոյի որոշմամբ Ադրբեջանական ԽՍՀ կազմում ստեղծվեց Լեռնային Ղարաբաղի ինքնավար մարզ:

65 տարի անց, Լեռնային Ղարաբաղում ժողովրդական շարժում սկսվեց Հայաստանի հետ վերամիավորվելու նպատակով, ինչը հավանության չարժանացավ ԽՍՀՄ իշխանությունների կողմից: 1991թ. սեպտեմբերի 2-ին ԼՂԻՄ եւ Շահումյանի շրջանի Ժողովրդական պատգամավորների խորհրդի համատեղ նիստում ԽՍՀՄ կազմում հռչակվեց Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը ԼՂԻՄ-ի եւ Շահումյանի շրջանի սահմաններում, որոնց բնակչությունը հիմնականում հայեր էին: 1991թ. դեկտեմբերի 10-ին անցկացվեց ԼՂՀ անկախության հանրաքվեն: 1991թ. դեկտեմբերի 28-ին անցկացվեցին խորհրդարանական ընտրություններ, որոնց արդյունքում կազմավորվեց առաջին կառավարությունը:

1991 թվականի աշնանն Ադրբեջանում սկսվեցին ռազմական գործողություններ, որոնց ընթացքում նրան հաջողվեց վերահսկողություն սահմանել Շահումյանի շրջանում եւ բռնազավթել ԼՂՀ Մարդակերտի, Հադրութի եւ Մարտունու շրջանների մեծ մասը: 1993թ. կեսից պատասխան ռազմական գործողությունների արդյունքում, ԼՂՀ-ն վերականգնեց վերահսկողությունը գրեթե իր ողջ տարածքում: 1994թ. հրադադարի մասին համաձայնագրի ստորագրումից հետո ԼՂՀ վերահսկողության տակ են շարունակում մնալ նաեւ Քելբաջարի, Լաչինի, Կուբաթլիի, Ջեբրաիլի, Զանգելանի շրջաններն եւ Աղդամի ու Ֆիզուլիի շրջանների մի մասը (անվտանգության գոտի): Հետագայում, ԼՂՀ Սահմանադրության 142 հոդվածում նշված է, որ մինչ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության պետական տարածքի ամբոջականության վերականգնումը եւ սահմանների հստակեցումը, հանրային իշխանությունն իրականացվում է այն տարածքում, որը փաստացի գտնվում է Արցախի Հանրապետության իրավասության տակ:

 Ուշագրավ
Որպես օրինակ մատնանշում են 2023–ի սեպտեմբերի 19-ին Երևանում կազմակերպված բողոքի ակցիայի իրադարձությունները
Հանդիպումը տեղի կունենա, եթե Հայաստանը ևս տա իր համաձայնությունը
Այս գերեզմանատանն են ամփոփված այնպիսի նշանավոր հայերի մարմինները, ինչպիսինք են Վիլյամ Սարոյանն ու Սողոմոն Թեհլերյանը
«Կշարունակենք այն վնասի հատուցման ուղիների քննարկումը, որը հասցնում է այդ աննախադեպ ճնշումը»,–ասել է նա
---