«Ադրբեջանական դիվանագիտության արժեքը» կամ «պատմական ճշմարտություն» էժան գնով

«Ադրբեջանական դիվանագիտության արժեքը» կամ «պատմական ճշմարտություն» էժան գնով

PanARMENIAN.Net - Մի քանի օր առաջ, ավելի ստույգ սեպտեմբերի 14-ին կանադական Կալգարի քաղաքում ծառ տնկվեց, որի հարևանությամբ հուշատախտակ տեղադրվեց նվիրված այսպես կոչված «Խոջալուի ցեղասպանության զոհերի» հիշատակին: Բացման նախաձեռնողը Ալբերտայի Ադրբեջանական մշակույթի ընկերակցությունն էր:

Իսկ Կալգարիի զբոսայգիներից մեկում նստարան տեղադրվեց նույն բովանդակությամբ հուշատախտակով: Մինչդեռ, ինչպես հայտնում է Tert.am-ը, Կալգարիի քաղաքային իշխանությունները թույլ չեն տվել տեղադրել նստարանի գրության ամբողջական ադրբեջանական տարբերակը` ներառյալ հայերի նկատմամբ մեղադրանքներով հանդերձ, ցուցանակներին պարզապես գրված է «Խոջալուի ողբերգությունը»:

Ինչպես և ակնկալվում էր, ադրբեջանական մամուլն ակտիվորեն լուսաբանում էր միջոցառումը՝ ներկայացնելով այն որպես ադրբեջանական դիվանագիտության հաղթանակ: Այդպես, Կանադայում Ադրբեջանի ժամանակավոր հավատարմատար Ռամիլ Հուսեյնլին բնութագրել է ակցիան որպես «կարևոր ավանդ երկրում Խոջալուի մասին ճշմարտության տարածման գործում»: Նա նաև իրազեկել է «Արդարություն Խոջալուի համար» միջազգային արշավի մասին՝ կոչ անելով Կանադայի ադրբեջանցիներին առավելագույն ջանքերը գործադրել երկրի հանրությանը հասցնելու համար ճշմարտությունն «Ադրբեջանի դեմ Հայաստանի ռազմական ագրեսիայի մասին»:

Իրականում նստարաններն ու ծառը ոչ մի կերպ չեն կարող դիվանագիտական հաղթանակ համարվել կամ Ադրբեջանի աննկարագրելի ջանքերի արդյունք: Ամեն ինչ շատ ավելի պարզ է:

Հուշատախտակով ծառն ու նստարանը տեղակայվել են քաղաքի բարեկարգման ծրագրի օգտագործմամբ. համապատասխան վճարի դիմաց կարելի է ծառ տնկել՝ հուշատախտակով և նստարան տեղադրել։ Ծառայությունը հասանելի է ինչպես կազմակերպությունների, այնպես էլ մասնավոր անձանց համար: Ըստ ծրագրի պայմանների, նստարանի արժեքն է 3500 դոլար: Նստարանը տեղադրվում է 5-10 տարի ժամկետով, որից հետո ժամկետը կարող է երկարացվել համապատասխան գումարի դիմաց: Քաղաքային զբոսայգիներում արդեն մոտ 1000 այդպիսի նստարաններ կան:

Հուշատախտակով ծառի արժեքն է 500-800 դոլար: Դա կարելի է անել, օրինակ, ի նշանավորումն հարսանյաց հանդեսի, ծննդյան օրվա, ցանկացած հիշարժան իրադարձության առթիվ:

Այսպիսով, «ադրբեջանական դիվանագիտության» հերթական «հաղթանակի» արժեքն է 4000-4300 դոլար: Ինչպես արդեն բազմիցս է ասվել ու գրվել, ադրբեջանական քարոզչությունը շարունակում է մոլորեցնել միջազգային հանրությանը և ադրբեջանական ժողովրդին, կեղծելով ղարաբաղյան հակամարտության էությունն ու պատմությունը: Ոչ ոքի համար գաղտնիք չէ, որ Ադրբեջանը փող չի խնայում Խոջալուի իրադարձությունների իր վարկածն աշխարհին հրամցնելու համար: «Ուղեղները լվանալու» համար են ծառայեցվում քարոզչական գրականությունը, կեղծված փաստաթղթերը, որպես «փաստացի ապացույց» ներկայացվող լուսանկարները, որտեղ հաճախ պատկերված են նախկին Հարավսլավիայի, Կոսովոյի, արաբական երկրների իրադարձություններ և նույնիսկ 20-րդ դարասկզբին ապրած մարդկանց արխիվային լուսանկարներ:

Բոլորն արդեն գիտեն, որ Ադրբեջանի նախկին նախագահ Այազ Մութալիբովը հենց իր քաղաքական ընդդիմախոսներին մեղադրեց Խոջալուի իրադարձությունների համար: Նա հարցազրույց տվեց, որտեղ հայտարարեց, որ «…հայերը միջանցք էին թողել, որով մարդիկ կարող էին փախչել: Ուրեմն ինչո՞ւ էր պետք կրակ բացել: Հատկապես Աղդամում, որտեղ բավականաչափ ուժ ու ժամանակ կար մարդկանց օգնության գալու համար: Ինչպես ասում են Խոջալուի փրկված բնակիչները, ամեն ինչ կազմակերպված էր, հող ստեղծելու համար իմ պաշտոնանկության համար: Որոշ ուժեր ձգտում էին վարկաբեկել նախագահին»:

Շատ ավելի ուշ ադրբեջանցի լրագրող Էյնուլլա Ֆաթուլաևը պնդում էր, որ «նույնիսկ գրոհից մի քանի օր առաջ հայերը մշտապես զգուշացնում էին բնակչությանը պատրաստվող գործողության մասին բարձրախոսների միջոցով՝ առաջարկելով քաղաքացիներին լքել քաղաքը հումանիտար միջանցքով: Ըստ Խոջալուի նախկին բնակիչների, նրանք օգտվեցին միջանցքից, և իրոք, հայ զինվորները կրակ չբացեցին նրանց ուղղությամբ»:

Այնուամենայնիվ, շարունակել է Ֆաթուլաևը, «…Խոջալուի բնակիչների մի մասը սպանվեց սեփական (ադրբեջանցի) զինվորների կողմից:…Արդյո՞ք դա միտումնավոր է արվել թե ոչ, պետք է հետաքննությունը հաստատի…Նրանց սպանել են ոչ թե ինչ-որ անհայտներ, այլ սադրիչներ Ադրբեջանի Ժողովրդական ճակատից…(Դիերը) խոշտանգել էին հենց յուրայինները…»:

Դառը ճշմարտությունն Ադրբեջանի համար այն է, որ ոչ մի նստարան-ծառ-հուշատախտակ չի կարող ստիպել համաշխարհային հանրությանը հավատալ «Խոջալուի ցեղասպանության մասին» միֆին: Անկախ նրանից, թե ինչքան փող է ծախսել Բաքուն այդ հարցում իր համար շահավետ դիրքից հանդես գալու համար

Մարինա Անանիկյան / PanARMENIAN.Net, Photo: Vesti.az
Ռազմական գործողություն Խոջալուի մոտակայքում

1992թ. փետրվարի 25-ից 26-ը ռազմական գործողություն է կազմակերպվել Խոջալու բնակավայրի մոտակայքում գտնվող հանրապետության միակ օդանավակայանը ապաշրջափակելու եւ Խոջալուում գտնվող կրակակետերը վնասազերծելու նպատակով, որտեղից 1991թ. գարնանից սկսած Լեռնային Ղարաբաղի բնակավայրերը ենթարկվել են ադրբեջանական ՕՄՕՆ-ականների հարձակումներին եւ հրետակոծություններին, այդ թվում նաեւ «Գրադ» համազարկային կրակի ռեակտիվ կայանքներից` մասսայական ոչնչացման զենքերից, որոնք արգելված են բազմաթիվ միջազգային կոնվենցիաներով:

Ղարաբաղի բնակչության համար տենսականորեն կարեւոր խնդիր կատարելով` Խոջալուն գրոհած ԼՂՀ ինքնապաշտպանական ուժերը խաղաղ բնակիչներին միջանցք են տրամադրել ռազմական գործողությունների գոտուց անվտանգ հեռանալու համար, ինչի մասին ադրբեջանական կողմը նախօրօք զգուշացվել էր: Այս փաստը բազմաթիվ անգամ հաստատվել է նաեւ Ադրբեջանի պաշտոնատար անձանց կողմից, մասնավորապես, այն ժամանակվա նախագահ Այազ Մութալիբովի կողմից: Սակայն ադրբեջանական իշխանությունները ոչինչ չեն ձեռնարկել խաղաղ բնակչությանը ռազմական գործողությունների գոտուց տարհանելու համար: Դեռ ավելին, խաղաղ բնակիչների շարասյունը գնդակահարվել է Աղդամի շրջանի սահմանի մատույցներում, որն ավելի ուշ հաստատել է Մութալիբովը` այս հանցագործությունը կապելով իրեն իշխանությունից հեռացնելու ընդդիմության փորձերի հետ` ամբողջ պատասխանատվությունը նրա վրա դնելով:

Այն տարածքները, որտեղ հետագայում նկարահանվել են սպանվածների մարմիններ պատկերող կադրերը, գտնվում են Աղդամից երեք կիլոմետր եւ Խոջալուից 11 կիլոմետր հեռավորության վրա: Ընդհուպ մինչեւ 1993թ. ամառը տվյալ տարածքը գտնվում էր ադրբեջանական զինված կազմավորումների մշտական վերահսկողության տակ, որը բացառում էր ղարաբաղյան ինքնապաշտպանական ուժերի ստորաբաժանումների մուտքն այնտեղ: Ադրբեջանական պաշտոնական քարոզչությունը փորձում է հայերին մեղադրել Խոջալուի խաղաղ բնակիչների սպանության մեջ, սակայն նույնիսկ ԱՀ նախագահ Մութալիբովն ինքը 1992թ. մարտին խոստովանել է, որ միջանցքը, որտեղով մարդիկ կարող էին հեռանալ, հայերը, այնուամենայնիվ, տրամադրել էին:

Հենց իրենց բարձրաստիճան հայրենակիցների կողմից Խոջալուի բնակիչների հանդեպ դավաճանությունը ադրբեջանական քարոզչամեքենան փորձում է ներկայացնել իբրեւ Սումգայիթի արյունալի վաքխանալիայի համար հայերի վրեժխնդրություն:

Ելնելով վերոնշյալ փաստերից, համոզված կարելի է ասել, որ Խոջալու գյուղի խաղաղ բնակիչների, ինչպես նաեւեւ այնտեղ պահվող հայ պատանդների մահվան մեջ մեղավոր է ադրբեջանական կողմը, որն իր սեփական ժողովրդի հանդեպ հրեշավոր ոճիր է գործել քաղաքական խարդավանքների պատճառով եւ իշխանության հասնելու համար: Ոչ ոքի համար այլեւս գաղտնիք չէ, որ Խոջալուում ադրբեջանցիների «ցեղասպանությունը» միֆ է, որը ստեղծվել է դեռեւս Հեյդար Ալիեւի կողմից եւ որը պաշտպանել է գահաժառանգ Ալիեւ-կրտսերը` միջազգային հանրության ուշադրությունը Սումգայիթում, Բաքվում, Կիրովաբադում եւ շատ այլ հայաբնակ վայրերում հայերի կոտորածներից շեղելու, ինչպես նաեւ հայ խաղաղ բնակչության եւ սեփական ժողովրդի հանդեպ Ադրբեջանի ղեկավարության քաղաքական, մարդասիրական, ռազմական, տնտեսական եւ այլ քրեականորեն հետապնդվող գործողությունները քողարկելու նպատակով:

 Ուշագրավ
Գերատեսչությունը հայտնել է նաև գերիների թիվը՝ 511 զինծառայող 7 1 քաղաքացիական
Կավելացվեն ծախսերը նաև հատուկ նշանակության նախագծերի ֆինանսավորման համար
---