Թուրքիան մտադիր չէ փոխել քաղաքականությունը Հարավային Կովկասում

Թուրքիան մտադիր չէ փոխել քաղաքականությունը Հարավային Կովկասում

PanARMENIAN.Net - Խորհրդարանական ընտրություններից հետո Թուրքիայի իշխող Արդարության և զարգացման կուսակցության (ԱԶԿ) քաղաքականությունը Հարավային Կովկասի երկրների մասով անփոփոխ կմնա: Այդ մասին ասվում է ԱԶԿ նախընտրական հայտարարության մեջ, հայտնում է «Թրենդ» գործակալությունը Haber7 հեռուստաալիքի վրա հղումով: Հայտարարության մեջ ասվում է, որ Հարավային Կովկասը առանձնահատուկ նշանակություն ունի Թուրքիայի համար: Հայտարարության մեջ ասվում է նաև, որ Թուրքիայի իշխող կուսակցությունն ակտիվ պայքար է մղելու իսլամատյացության դեմ:

Խորհրդարանական ընտրություններին, որոնք կայանալու են ընթացիկ տարվա հունիսի 7-ին, մասնակցելու է 31 քաղաքական կուսակցություն:

Թուրքիան կողմ է հանդես գալիս հակամարտությունների կարգավորմանը Հարավային Կովկասում, այդ թվում ղարաբաղյան հակամարտության, այսպես կոչված «Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության» շրջանակում:

Հայ-թուրքական կարգավորման գործընթացի վերաբերյալ Թուրքիայի արտաքին գործերի նախարարՉավուշօղլուն փետրվարին ասել է. «Կովկասում իրավիճակը կարգավորելու համար անհրաժեշտ է որոշ պայմանների բավարարում: Դրանցից գլխավորը կապված է Հայաստանի կողմից Ադրբեջանի տարածքների օկուպացման հետ: Մինչև այսօր Հայաստանը ոչ մի քայլ չի կատարել: Այդ իսկ պատճառով քանի դեռ չեն իրականացվել հայտնի պայմանները, արձանագրությունների կիրառման մասին խոսք լինել չի կարող»:

Չավուշօղլուն տեղեկացրել է, որ մարտին ԱՄՆ կատարելիք այցի շրջանակում հանդիպում է նախատեսված պետքարտուղար Ջոն Քերիի հետ: Վաշինգտոնում իշխանական շրջանակների հետ շփումներ կունենան նաև ԱՄՆ-ի հետ բարեկամության խորհրդարանական խմբի թուրք պատգամավորները: Նախարարը նաև նշել է, որ Գյուլենի արտահանձման համար անհրաժեշտ են մի շարք փաստաթղթեր, որոնցով այժմ զբաղվում է Թուրքիայի արդարատադության նախարարությունը:

2015-ի փետրվարի 16-ին նախագահ Սերժ Սարգսյանը նամակով դիմեց ՀՀ ԱԺ նախագահ Գալուստ Սահակյանին՝ տեղեկացնելով Հայաստան-Թուրքիա արձանագրությունները ՀՀ ԱԺ-ից հետ կանչելու վերաբերյալ իր որոշման մասին,: Հանրապետության Նախագահի նամակում, մասնավորապես, ասված է.

«Հայաստան-Թուրքիա հարաբերությունների՝ առանց նախապայմանների կարգավորման գործընթացը սկսելիս մենք լիովին պատկերացրել ենք հետագա զարգացումների բոլոր հնարավոր տարբերակները: Մենք պատրաստ էինք ինչպես արձանագրությունների վավերացման միջոցով հարաբերությունների համապարփակ կարգավորմանը, այնպես էլ դրանց ձախողվելու տարբերակներին, քանզի թաքցնելու ոչինչ չունեինք, և միջազգային հանրության համար պարզ էր դառնալու, թե իրականում որ կողմի մեղքով այդպես էլ չբացվեց Եվրոպայի վերջին փակ սահմանը և բաց թողնվեց հնարավորությունը:

Արդեն մոտ վեց տարի է անցել Հայաստան-Թուրքիա արձանագրությունների ստորագրումից: Այս ամբողջ ընթացքում Հայաստանը մշտապես հետևողական դիրքորոշում է ցուցաբերել արձանագրությունները կյանքի կոչելու հարցում: Սակայն պետք է փաստել Թուրքիայի իշխանությունների քաղաքական կամքի բացակայությունը, արձանագրությունների տառի ու ոգու աղավաղումները և նախապայմանների շարունակաբար արծարծումը: Դրան զուգահեռ, Հայոց ցեղասպանության 100-ամյա տարելիցի նախաշեմին, նոր թափ է ստանում ժխտողականության և պատմության խմբագրման քաղաքականությունը:

Ժամանակի անսպառ չլինելու մասին խոսել եմ բազմիցս, այդ թվում՝ 2014 թվա-կանի սեպտեմբերին, ՄԱԿ-ի գլխավոր վեհաժողովի ամբիոնից: Ցավում եմ, որ Հայաստանի այդ հորդորը լսելի չեղավ Թուրքիայի ղեկավարության համար: Ուստի, ես որոշում եմ կայացրել 2009 թվականի հոկտեմբերի 10-ին Ցյուրիխում ստորագրված «Հայաստանի Հանրապետության և Թուրքիայի Հանրապետության միջև դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատելու մասին» և «Հայաստանի Հանրապետության և Թուրքիայի Հանրապետության միջև հարաբերությունների զարգացման մասին» արձանագրությունները Հայաստանի Հանրապետության Ազգային ժողովից հետ կանչելու վերաբերյալ»:

Ավելի ուշ Թուրքիայի ԱԳՆ մամուլի քարտուղար Թանջու Բիլգիչը հայտարարեց, թե Անկարան նախկինի պես հավատարիմ է Երևանի հետ հարաբերությունների կարգավորման մասին արձանագրություններին, որոնք Հայաստանն ու Թուրքիան ստորագրել են 2009 թ. հոկտեմբերին:

Նա հայտարարել է, թե Երևանը որոշել է հետ կանչել Հայաստան-Թուրքիա արձանագրությունները, Թուրքիային «մեղադրելու առիթ ունենալու համար» Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցի շեմին: Նա արձանագրությունները հետ կանչելու մասին Հայաստանի նախագահի որոշումը որակել է որպես «սխալ ու անհաջող», իսկ Երևանի դիրքորոշումը՝ «անհետևողական ու ոչ անկեղծ»: «Թուրքիան համամիտ չէ հայկական կողմի դիրքորոշման հետ և կշարունակի հարաբերությունների կարգավորմանը միտված կուրսը»,-հավելել է Թուրքիայի ԱԳՆ մամուլի քարտուղարը:

Հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման մասին Արձանագրություններ

Հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման մասին Արձանագրությունները ստորագրվել են 2009թ. հոկտեմբերի 10-ին Ցյուրիխում: Արձանագրությունները ստորագրել են Հայաստանի եւ Թուրքիայի ԱԳ նախարարներ Էդվարդ Նալբանդյանը եւ Ահմեդ Դավութօղլուն` Ֆրանսիայի, ԱՄՆ-ի, ՌԴ-ի եւ Շվեյցարիայի ԱԳՆ ղեկավարների ներկայությամբ: Շվեյցարիան որպես միջնորդ է հանդես գալիս հայ-թուրքական բանակցություններում 2007թ. ի վեր: Ըստ փաստաթղթերի, երկրների միջեւ պետք է հաստատվեն դիվանագիտական հարաբերություններ եւ պետք է բացվի 1993թ. ի վեր փակ հայ-թուրքական սահմանը: Հունվարի 12-ին Հայաստանի Սահմանադրական դատարանն Արձանագրությունները Հայաստանի Սահմանադրությանը համապատասխան ճանաչեց: ՍԴ որոշման մեջ Արձանագրությունների վերաբերյալ ոչ մի նախապայմաններ չկան, քանի որ դա հակասում է վճռի կայացման սահմանված կանոնին: ՍԴ որոշման համաձայն Հայ-թուրքական արձանագրությունները համապատասխանում են ՀՀ Սահմանադրությանն ու Հայաստանի Անկախության մասին հռչակագրին:

 Ուշագրավ
Որպես օրինակ մատնանշում են 2023–ի սեպտեմբերի 19-ին Երևանում կազմակերպված բողոքի ակցիայի իրադարձությունները
Հանդիպումը տեղի կունենա, եթե Հայաստանը ևս տա իր համաձայնությունը
Այս գերեզմանատանն են ամփոփված այնպիսի նշանավոր հայերի մարմինները, ինչպիսինք են Վիլյամ Սարոյանն ու Սողոմոն Թեհլերյանը
«Կշարունակենք այն վնասի հատուցման ուղիների քննարկումը, որը հասցնում է այդ աննախադեպ ճնշումը»,–ասել է նա
---