Ուկրաինայում Ցեղասպանության տարելիցի միջոցառումներ են

Ուկրաինայում Ցեղասպանության տարելիցի միջոցառումներ են

PanARMENIAN.Net - Ապրիլի 23-ին Կիևի միջազգային համալսարանում Ուկրաինայի հայերի միության պատմամշակութային կոմիտեի ղեկավար, պատմաբան Դավիթ Դավթյանը Հայոց ցեղասպանության թեմայով դասախոսություն է կարդացել:

Համալսարանի պրոֆեսոր Խաչատուր Խաչատրյանը կարևորել է նման միջոցառումների անցկացումը, գրում է AnalitikaUA.net-ը:

«Նման միջոցառումները պետք է որքան հնարավոր է հաճախ անցկացնել, քանի որ դրանք բացահայտում են պատմական ճշմարտությունը, որը չի կարելի թաքցնել: Հարկավոր է, որ մարդիկ իմանան նման հանցագործությունների մասին, քանի որ դրանք չունեն վաղեմության ժամկետ: Առավել ևս, որ ուսանողների շրջանում կա մեծ շահագրգռվածություն, որոնք ցանկանում են իմանալ պատմության առաջին ցեղասպանության մասին»,-ասել է Խաչատրյանը:

Ապրիլի 24-ին և առաջիկա օրերին Ուկրաինայում բազմաթիվ միջոցառումներ են պլանավորված, երկրի մեծ քաղաքներում մեծաթիվ գովազդային վահանակներ են տեղադրվել, իսկ ազգային և տեղական հեռուստաալիքներով կներկայացվի Ուկրաինայի հայերի միության սոցիալական գովազդը «Շնորհակալություն կրկին վերածնվելու հնարավորություն համար. Հայեր»: Մի քանի քաղաքներում ավտոերթեր են նախատեսված:

Ապրիլի 24-ին Կիևում տեղադրված խաչքարի մոտ պատարագ կմատուցվի, որը կավարտվի խաղաղ երթով դեպի կենտրոն: Իսկ ավելի ուշ կբացվի ցեղասպանության մաիսն պատմող լուսանկարչական ցուցահանդես:

Հայոց ցեղասպանություն

Հայոց ցեղասպանությունը, որն իրագործվել է Օսմանյան կայսրությունում 1915-1923թթ., XX դարի առաջին ցեղասպանությունն էր, որի նախաձեռնողները երիտթուրքերն էին: Ցեղասպանության ժամանակ ոչնչացվեց վեց հայկական վիլայեթների բնակչությունը` մոտ 1,5 մլն հայ: Եվս կես միլիոնը սփռվեց աշխարհով մեկ` սկիզբ դնելով հայկական Սփյուռքին:

Դեռևս Ցեղասպանության իրագործման տարիներին` 1915-23թթ. տերությունները ընդունեցին հայերի կոտորածը դատապարտող բանաձևեր: ԱՄՆ-ն երեք անգամ (1916, 1919, 1920) նմանատիպ բանաձևեր է ընդունել, սակայն դա չկասեցրեց Օսմանյան կայսրության գործողությունները: 1915թ. Ֆրանսիան, Մեծ Բրիտանիան և Ռուսաստանը հանդես եկան համատեղ հռչակագրով` դատապարտելով հայերի բնաջնջումը:

Աշխարհի շատ երկրներ և ազդեցիկ միջազգային կազմակերպություններ ճանաչել և դատապարտել են Հայոց ցեղասպանությունը: Պաշտոնապես առաջինը Հայոց ցեղասպանությունն ընդունել և դատապարտել է Ուրուգվայը 1965թ-ին: Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչել են նաև Եվրոպայի Խորհուրդը, Եվրախորհրդարանը, ՄԱԿ-ի խտրականության կասեցման և փոքրամասնությունների պաշտպանության կանխարգելման ենթահանձնաժողովը, ՄԱԿ-ի ռազմական հանցագործությունների գծով հանձնաժողովը, Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդը: Հայերի ոչնչացումը պաշտոնապես ցեղասպանություն են ճանաչել Ֆրանսիան, Ավստրիան, Իտալիան, Գերմանիան, Բելգիան, Լյուքսեմբուրգը, Շվեդիան, Նիդերլանդները, Շվեյցարիան, Ռուսաստանը, Լեհաստանը, Լիտվան, Հունաստանը, Սլովակիան, Կիպրոսի Հանրապետությունը, Լիբանանը, Ուրուգվայը, Արգենտինան, Վենեսուելան, Չիլին, Բոլիվիան, Կանադան, Վատիկանը, Բրազիլիան, Լյուքսեմբուրգը, Գերմանիան, Պարագվայը, Սիրիան և ԱՄՆ-ի 45 նահանգ:

Բելգիայում և Շվեդիայում Հայոց ցեղասպանության ժխտման համար քրեական պատասխանատվություն է սահմանված (45 հազար եվրո տուգանքից մինչև 1 տարվա ազատազրկում): 2006թ. հոկտեմբերի 12-ին Ֆրանսիայի խորհրդարանն օրինագիծ ընդունեց, որի համաձայն Հայոց ցեղասպանության ժխտումը կքրեականացվի, ինչպես Հոլոքոսթը:

Ժամանակակից Թուրքիան ժխտում է Հայոց ցեղասպանության պատմական փաստը և վարում է այդ փաստի ժխտման ներքին և արտաքին քաղաքականություն: Թուրքական պետության գործողությունները ներկայացվում են որպես «բռնագաղթ»` հայերի անվտանգությունն ապահովելու նպատակով: Հայոց ցեղասպանության ճանաչման անհրաժեշտության մասին խոսում են միայն առանձին թուրք մտավորականներ, որոնց թվում են պատմաբան Թաներ Աքչամն ու Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Օրհան Փամուկը:

 Ուշագրավ
Այս գերեզմանատանն են ամփոփված այնպիսի նշանավոր հայերի մարմինները, ինչպիսինք են Վիլյամ Սարոյանն ու Սողոմոն Թեհլերյանը
«Կշարունակենք այն վնասի հատուցման ուղիների քննարկումը, որը հասցնում է այդ աննախադեպ ճնշումը»,–ասել է նա
ՀՀ և Ադրբեջանի միջև խաղաղ բանակցություններին և կարգավորմանը վերաբերող հարցերը չեն քննարկվելու
«Այն անպայման կցուցադրվի, սակայն պարզ չէ, թե երբ»,–ասել է Սեիդովը
---