24  Ֆրանսիայի նախագահ Նիկոլյա Սարկոզին

Ինչպես ֆրանսիացիները «քցեցին» հայերին կամ «Իսկ մենք ի՞նչ էինք ակնկալում»

Ինչպես ֆրանսիացիները «քցեցին» հայերին կամ «Իսկ մենք ի՞նչ էինք ակնկալում»

PanARMENIAN.Net - Ինչպես բռնկվեցին, այնպես էլ սահուն կերպով մարեցին կրքերը Ֆրանսիայի Սահմանադրական խորհրդի որոշման շուրջ, որը հանգեցրեց նրան, որ ցեղասպանությունների, այդ թվում` Հայոց ցեղասպանության ժխտման քրեականացման մասին օրինագիծը հակասում է ֆրանսիական սահմանադրությանը:

Ինչպես և պետք էր սպասել, օրինագծի հերթական ընդունման հետ կապված ողջ պատմությունը, պարզվեց, հայերի մեծ «քցոցի» էր: Ամեն ինչ տեղի ունեցավ Ֆրանսիայում մի անգամ արդեն խաղարկված և, ըստ ամենայնի, հաջողված սցենարով: Համառոտ պատմական էքսկուրս. 2006թ հոկտեմբերի 12 Ֆրանսիայի ԱԺ 106 «կողմ» և 19 «դեմ» ձայներով դարձյալ հաստատեց քրեական պատասխանատվության մասին օրինագիծը: Այն ժամանակ ևս օրինագիծը նախատեսում էր 45 հազար եվրո տուգանք և 1 տարի ազատազրկում: Դրանից հետո ևս հաջորդեցին Թուրքիայի և Ադրբեջանի համանման արձագանքներ: Գրեթե նույն ժամանակ Ֆրանսիայի նախագահի թեկնածու Սարկոզին խոստացել էր իր ընտրվելու դեպքում աջակցել Ցեղասպանության ժխտումը քրեականացնող օրինագծի ընդունմանը: Որոշ ժամանակ անց, 2007թ մայիսին նա ընտրվեց նախագահ հայ համայնքի ընտրաձայների օգնությամբ ևս: Իսկ 2008-ին Սենատը հետաձգեց 2006-ին ԱԺ կողմից ընդունված օրինագծի դիտարկումը: Օրինագծին կողմ քվեարկեցին 74, դեմ` 196 սենատորներ:

Գրեթե ոչնչով չի տարբերվում նաև 2011-2012 էպոպեան: 2011թ. աշնանը Սարկոզին, որը զրկվել էր հայ համայնքի համակրանքից, Երևանում սպառնաց Թուրքիային` նախազգուշացնելով, որ եթե Թուրքիան ինքը չճանաչի Հայոց ցեղասպանությունը, ապա Ֆրանսիան դրա ժխտումը քրեականացնող օրենք կընդունի: Նման խոստումից հետո Ֆրանսիայի հայ համայնքը կրկին սկսեց զգուշավոր համակրանքով վերաբերվել Սարկոզիին: 2011թ. դեկտեմբերի 22-ին Հայոց ցեղասպանության ժխտման համար 1 տարվա ազատազրկում և 45 հազ. եվրոյի չափով տուգանք նախատեսող օրինագիծն ընդունվեց Ֆրանսիայի Ազգային ժողովում: Հունվարի 23-ին օրինագծին կողմ քվեարկեց Ֆրանսիայի Սենատը:

Թուրքամետ սենատորներն անմիջապես դիմեցին Սահմանադրական խորհուրդ` օրինագիծը ոչ սահմանադրական ճանաչելու նպատակով: Զայրացած Սարկոզին խոստացավ Խորհրդի բացասական որոշման դեպքում բարձրացնել Հոլոքոստի ժխտման մասին օրենքի սահմանադրականության հարցը: Ֆրանսիայի Սահմանադրական խորհուրդը 2012թ. փետրվարի 28-ի նիստում ոչ սահմանադրական ճանաչեց օրինագիծը: Սարկոզին առայժմ չի կատարել իր խոստումը, չնայած հանձնարարել է Հայոց ցեղասպանության ժխտումը քրեականացնող օրենքի նոր նախագիծ մշակել:

Բայց բանը նրանում է, որ Ֆրանսիայի Սենատը բառացիորեն օրերս բարեհաջող գնալու է արձակուրդ և դժվար թե արտահերթ նիստի հավաքվի հանուն Հայոց ցեղասպանության: Իսկ Ֆրանսիայի նախագահի ընտրությունները սարերի հետևում չեն` ապրիլի 22-ին` ճիշտ Հայոց ցեղասպանության 97-րդ տարելիցից 2 օր առաջ:

Եվ ստացվում է, որ Սարկոզին «իրականում անկեղծորեն ցանկանում էր, որպեսզի օրենքն ընդունվի, սակայն երկրի օրենսդրական մեքենան ամեն ինչ փչացրեց»: Եվ ընդհանրապես կարևոր չէ, որ Թուրքիան կրկին և միանգամայն լրջորեն սպառնում էր խզել բոլոր հարաբերությունները Ֆրանսիայի հետ, այդ թվում եղան մի քանի ցուցադրական քայլեր, ինչպես ֆրանսիական ինքնաթիռներն ու նավերն իր օդային և ջրային տարածք կամ ֆրանսիացի պաշտոնյային Առաջին աշխարհամարտի ժամանակ Գալլիպոլիի ճակատամարտում զոհվածների հիշատակին նվիրված միջոցառումների կազմակերպիչների նիստին չթողնելը և այլն:

Պարզապես հետաքրքիր է` արդյո՞ք Փարիզի և Անկարայի միջև նախօրոք դերերի բաշխում տեղի չէր ունեցել «Հայոց ցեղասպանության ժխտումը քրեականացնող օրինագիծ» խորագրով պիեսում: Եթե այո, ապա հիմնական դերասաններն իրենց դերերը պարզապես փայլուն խաղացին: Եվ Սարկոզին, կարծես, այդ ամենի հետ բոլորովին կապ չունի և միանգամայն կարող է սպասել, որ դյուրահավատ հայ համայնքն իր ձայները կտա նրա օգտի՞ն: Եվ կստացվի, որ Ֆրանսիայի ներկայիս նախագահը հեշտությամբ գնեց հայերի ընտրաձայները, ինչպես և ի սկզբանե ծրագրվա՞ծ էր:

Հունվարին մենք առաջարկում էինք սպասել 3 ամիս` մինչև ապրիլի 22-ը, և տեսնել` արդյոք Նիկոլյա Սարկոզին կհաստատի «Տղամարդն ասաց, տղամարդն արեց» ասացվածքը: Երեք ամիս սպասելու կարիք չեղավ...

Մարինա Անանիկյան / PanARMENIAN News
17  06.10.11 - Ֆրանսիայի նախագահ Նիկոլյա Սարկոզին Ծիծեռնակաբերդում
 Ուշագրավ
Որպես օրինակ մատնանշում են 2023–ի սեպտեմբերի 19-ին Երևանում կազմակերպված բողոքի ակցիայի իրադարձությունները
Հանդիպումը տեղի կունենա, եթե Հայաստանը ևս տա իր համաձայնությունը
Այս գերեզմանատանն են ամփոփված այնպիսի նշանավոր հայերի մարմինները, ինչպիսինք են Վիլյամ Սարոյանն ու Սողոմոն Թեհլերյանը
«Կշարունակենք այն վնասի հատուցման ուղիների քննարկումը, որը հասցնում է այդ աննախադեպ ճնշումը»,–ասել է նա
---