Սան Ֆրանցիսկոյում մահացել է Հայոց ցեղասպանության վերջին ականատեսներից մեկը (վիդեո)

Սան Ֆրանցիսկոյում մահացել է Հայոց ցեղասպանության վերջին ականատեսներից մեկը

PanARMENIAN.Net - Սան Ֆրանցիսկոյում Հայոց ցեղասպանության վերջին ականատեսներից մեկը՝ Թագուհի Քեշիշյանը, 99 տարեկանում մահացել է։ Նա XX դարի առաջին ցեղասպանությունը վերապրածներից էր, երբ 1915-1923 թթ․ Օսմանյան կայսրությունը ոչնչացրեց տեղի բնակչության կեսից ավելիին ու յուրացրեց նրանց ունեցվածքը։

Թագուհի Քեշիշյանն ԱՄՆ Կոնգրեսին կոչ էր անում ընդունել Հայոց ցեղասպանությունը։ Նա հայկական համայնքին տեսագրություն է թողել, որտեղ նշել է․ «Երբեք չպիտի մոռանանք Թուրքիայի արարքները։ Պիտի միշտ հիշենք այդ ամենը»։

Քեշիշյանը 6 երեխա ուներ, 16 թոռ ու 24 ծոռ։ Կալիֆորնիայի փոխնահանգապետ Գևին Նյուսոմը Քեշիշյանների ընտանիքին ցավակցական հեռագիր է հղել, որտեղ, մասնավորապես, ասվում է․ «Նա ընտանիքի գլուխն էր, նրան սիրում էին թե ընկերների շրջանում, թե համայնքում, ու իր կյանքով ապացուցում էր, որ չկան խոչընդոտներ, որոնք անհնարին է հաղթահարել»։.

Ընտանիքին ցավակցել է նաև կոնգրեսմեն Ջեքի Սփիերը՝ նշելով, որ Թագուհի Քեշիշյանի շնորհիվ է իմացել Հայոց ցեղասպանության մասին։

«Չնայած տառապանքներին, որոնց միջով նա անցել է, տատիկը միշտ դրական տրամադրություն ուներ, ու մեզ կյանքում շատ բան է սովորեցրել»,- նշել է Քեշիշյանի թոռնիկ Արա Մակասջյանը, ով համատեղությամբ նաև Հայկական ազգային կոմիտեի ղեկավարության անդամն է, գրում է Asbarez-ը։

Photo: Asbarez
Հղումներ թեմայով.
Հայոց ցեղասպանություն

Հայոց ցեղասպանությունը, որն իրագործվել է Օսմանյան կայսրությունում 1915-1923թթ., XX դարի առաջին ցեղասպանությունն էր, որի նախաձեռնողները երիտթուրքերն էին: Ցեղասպանության ժամանակ ոչնչացվեց վեց հայկական վիլայեթների բնակչությունը` մոտ 1,5 մլն հայ: Եվս կես միլիոնը սփռվեց աշխարհով մեկ` սկիզբ դնելով հայկական Սփյուռքին:

Դեռևս Ցեղասպանության իրագործման տարիներին` 1915-23թթ. տերությունները ընդունեցին հայերի կոտորածը դատապարտող բանաձևեր: ԱՄՆ-ն երեք անգամ (1916, 1919, 1920) նմանատիպ բանաձևեր է ընդունել, սակայն դա չկասեցրեց Օսմանյան կայսրության գործողությունները: 1915թ. Ֆրանսիան, Մեծ Բրիտանիան և Ռուսաստանը հանդես եկան համատեղ հռչակագրով` դատապարտելով հայերի բնաջնջումը:

Աշխարհի շատ երկրներ և ազդեցիկ միջազգային կազմակերպություններ ճանաչել և դատապարտել են Հայոց ցեղասպանությունը: Պաշտոնապես առաջինը Հայոց ցեղասպանությունն ընդունել և դատապարտել է Ուրուգվայը 1965թ-ին: Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչել են նաև Եվրոպայի Խորհուրդը, Եվրախորհրդարանը, ՄԱԿ-ի խտրականության կասեցման և փոքրամասնությունների պաշտպանության կանխարգելման ենթահանձնաժողովը, ՄԱԿ-ի ռազմական հանցագործությունների գծով հանձնաժողովը, Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդը: Հայերի ոչնչացումը պաշտոնապես ցեղասպանություն են ճանաչել Ֆրանսիան, Ավստրիան, Իտալիան, Գերմանիան, Բելգիան, Լյուքսեմբուրգը, Շվեդիան, Նիդերլանդները, Շվեյցարիան, Ռուսաստանը, Լեհաստանը, Լիտվան, Հունաստանը, Սլովակիան, Կիպրոսի Հանրապետությունը, Լիբանանը, Ուրուգվայը, Արգենտինան, Վենեսուելան, Չիլին, Բոլիվիան, Կանադան, Վատիկանը, Բրազիլիան, Լյուքսեմբուրգը, Գերմանիան, Պարագվայը, Սիրիան և ԱՄՆ-ի 45 նահանգ:

Բելգիայում և Շվեդիայում Հայոց ցեղասպանության ժխտման համար քրեական պատասխանատվություն է սահմանված (45 հազար եվրո տուգանքից մինչև 1 տարվա ազատազրկում): 2006թ. հոկտեմբերի 12-ին Ֆրանսիայի խորհրդարանն օրինագիծ ընդունեց, որի համաձայն Հայոց ցեղասպանության ժխտումը կքրեականացվի, ինչպես Հոլոքոսթը:

Ժամանակակից Թուրքիան ժխտում է Հայոց ցեղասպանության պատմական փաստը և վարում է այդ փաստի ժխտման ներքին և արտաքին քաղաքականություն: Թուրքական պետության գործողությունները ներկայացվում են որպես «բռնագաղթ»` հայերի անվտանգությունն ապահովելու նպատակով: Հայոց ցեղասպանության ճանաչման անհրաժեշտության մասին խոսում են միայն առանձին թուրք մտավորականներ, որոնց թվում են պատմաբան Թաներ Աքչամն ու Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Օրհան Փամուկը:

 Ուշագրավ
Որպես օրինակ մատնանշում են 2023–ի սեպտեմբերի 19-ին Երևանում կազմակերպված բողոքի ակցիայի իրադարձությունները
Հանդիպումը տեղի կունենա, եթե Հայաստանը ևս տա իր համաձայնությունը
Այս գերեզմանատանն են ամփոփված այնպիսի նշանավոր հայերի մարմինները, ինչպիսինք են Վիլյամ Սարոյանն ու Սողոմոն Թեհլերյանը
«Կշարունակենք այն վնասի հատուցման ուղիների քննարկումը, որը հասցնում է այդ աննախադեպ ճնշումը»,–ասել է նա
---