Կալիֆորնիայի համալսարանը Թուրքիային կզրկի $72 մլն ներդրումներից

Կալիֆորնիայի համալսարանը Թուրքիային կզրկի $72 մլն ներդրումներից

PanARMENIAN.Net - Լոս Անջելեսի Կալիֆորնիայի համալսարանը միաձայն քվեարկությամբ որոշել է զրկել Թուրքիային հաստատության 72,6 միլիոն դոլար ներդրումներից՝ այդ երկրի գործած հանցանքների և Հայոց ցեղասպանության շարունակական մերժման համար:

Նախաձեռնությունը կոչվում է «Հայող ցեղասպանության հավերժացումն ավարտելու համար Թուրքիայի հանրապետության հետ գործակցությունից ազատվելու բանաձև», որը ղեկավարում է Միացյալ Նահանգների արևմուտքի Հայ երիտասարդների ֆեդերացիան:

Դրա անդամ Գև Իսկաջյանը նշել է, որ #DivestTurkey հաշթագի միջոցով նախաձեռնել են հավաքագրել և տրամադրել Ամերիկայի համալսարանների ուսանողներին ու ակտիվիստներին, որպեսզի վերջիններս բոլոր ներդրումները հանեն Թուրքիայի կառավարությունից այնքան ժամանակ, մինչև քայլեր կձեռնարկվեն Ցեղասպանության փոխհատուցման ուղղությաամբ, և այն այլևս եկամտաբեր ձեռնարկություն չի լինի, տեղեկացնում է Аsbarez-ը:

Կալիֆորնիայի համալսարանն ԱՄՆ խոշորագույն բուհերից է, բացվել է 1868-ին՝ նույնանուն քոլեջի հիման վրա։ Համալսարանում գործում է հայագիտության ամբիոն, որտեղ դասավանդվում են գրաբար, աշխարհաբար, հայ գրականության պատմություն, հայ ժողովրդի պատմություն, հայ պատմագրություն։ Տեղի գրադարանն ունի հայագիտական բաժին, որտեղ հայերեն ձեռագրեր և հնատիպ գրքեր են պահվում։ Ամբիոնը տնօրինում է դեռ 1921-ին ստեղծված «Գարեգին Տեր-Ավետիսյանի հիշատակին» հիմնադրամը։

«Այս երեկոն ցույց է տալիս, որ հայ համայնքը մենակ չէ Ցեղասպանության փոխհատուցման և արդարության համար իր պայքարում»,- ասել է հայ երիտասարդական ֆեդերացիայի անդամ, Կալիֆորնիայի համալսարանի ուսանող Ռազմիկ Սարգսյանը:

«#DivestTurkey նախաձեռնությունը վերահաստատում է ուսանողական գործակալությունը, որովհետև ուսանողներին խորհրդատվություն չի տրվել Թուրքիայի կառավարությունում ներդրումներ անելու համար: Սա հայ ուսանողների գլխավորած ասոցիացիայի կանխարգելիչ էթիկական քայլ է, որով ուսանողական ղեկավարությանը կոչ է արվում բողոքարկել ցեղասպանություն գործած ռեժիմների ֆինանսավորումը»,- ասել է համալսարանի Հայ ուսանողների ասոցիացիայի նախագահ Միքայել Մաթոսյանը:

Նա նշել է նաև, որ ծրագրում են ընդլայնել #DivestTurkey նախաձեռնությունը, աշխատել մի քանի համալսարանի և հաստատության հետ, որպեսզի մոտակա շաբաթներին կամ ամիսներին նմանատիպ բանաձևեր ներկայացնեն:

Հայոց ցեղասպանություն

Հայոց ցեղասպանությունը, որն իրագործվել է Օսմանյան կայսրությունում 1915-1923թթ., XX դարի առաջին ցեղասպանությունն էր, որի նախաձեռնողները երիտթուրքերն էին: Ցեղասպանության ժամանակ ոչնչացվեց վեց հայկական վիլայեթների բնակչությունը` մոտ 1,5 մլն հայ: Եվս կես միլիոնը սփռվեց աշխարհով մեկ` սկիզբ դնելով հայկական Սփյուռքին:

Դեռևս Ցեղասպանության իրագործման տարիներին` 1915-23թթ. տերությունները ընդունեցին հայերի կոտորածը դատապարտող բանաձևեր: ԱՄՆ-ն երեք անգամ (1916, 1919, 1920) նմանատիպ բանաձևեր է ընդունել, սակայն դա չկասեցրեց Օսմանյան կայսրության գործողությունները: 1915թ. Ֆրանսիան, Մեծ Բրիտանիան և Ռուսաստանը հանդես եկան համատեղ հռչակագրով` դատապարտելով հայերի բնաջնջումը:

Աշխարհի շատ երկրներ և ազդեցիկ միջազգային կազմակերպություններ ճանաչել և դատապարտել են Հայոց ցեղասպանությունը: Պաշտոնապես առաջինը Հայոց ցեղասպանությունն ընդունել և դատապարտել է Ուրուգվայը 1965թ-ին: Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչել են նաև Եվրոպայի Խորհուրդը, Եվրախորհրդարանը, ՄԱԿ-ի խտրականության կասեցման և փոքրամասնությունների պաշտպանության կանխարգելման ենթահանձնաժողովը, ՄԱԿ-ի ռազմական հանցագործությունների գծով հանձնաժողովը, Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդը: Հայերի ոչնչացումը պաշտոնապես ցեղասպանություն են ճանաչել Ֆրանսիան, Ավստրիան, Իտալիան, Գերմանիան, Բելգիան, Լյուքսեմբուրգը, Շվեդիան, Նիդերլանդները, Շվեյցարիան, Ռուսաստանը, Լեհաստանը, Լիտվան, Հունաստանը, Սլովակիան, Կիպրոսի Հանրապետությունը, Լիբանանը, Ուրուգվայը, Արգենտինան, Վենեսուելան, Չիլին, Բոլիվիան, Կանադան, Վատիկանը, Բրազիլիան, Լյուքսեմբուրգը, Գերմանիան, Պարագվայը, Սիրիան և ԱՄՆ-ի 45 նահանգ:

Բելգիայում և Շվեդիայում Հայոց ցեղասպանության ժխտման համար քրեական պատասխանատվություն է սահմանված (45 հազար եվրո տուգանքից մինչև 1 տարվա ազատազրկում): 2006թ. հոկտեմբերի 12-ին Ֆրանսիայի խորհրդարանն օրինագիծ ընդունեց, որի համաձայն Հայոց ցեղասպանության ժխտումը կքրեականացվի, ինչպես Հոլոքոսթը:

Ժամանակակից Թուրքիան ժխտում է Հայոց ցեղասպանության պատմական փաստը և վարում է այդ փաստի ժխտման ներքին և արտաքին քաղաքականություն: Թուրքական պետության գործողությունները ներկայացվում են որպես «բռնագաղթ»` հայերի անվտանգությունն ապահովելու նպատակով: Հայոց ցեղասպանության ճանաչման անհրաժեշտության մասին խոսում են միայն առանձին թուրք մտավորականներ, որոնց թվում են պատմաբան Թաներ Աքչամն ու Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Օրհան Փամուկը:

 Ուշագրավ
Որպես օրինակ մատնանշում են 2023–ի սեպտեմբերի 19-ին Երևանում կազմակերպված բողոքի ակցիայի իրադարձությունները
Հանդիպումը տեղի կունենա, եթե Հայաստանը ևս տա իր համաձայնությունը
Այս գերեզմանատանն են ամփոփված այնպիսի նշանավոր հայերի մարմինները, ինչպիսինք են Վիլյամ Սարոյանն ու Սողոմոն Թեհլերյանը
«Կշարունակենք այն վնասի հատուցման ուղիների քննարկումը, որը հասցնում է այդ աննախադեպ ճնշումը»,–ասել է նա
---