Բազմահազարանոց ցույց Օտտավայում` թուրքական ժխտողականության դեմ

Բազմահազարանոց ցույց Օտտավայում` թուրքական ժխտողականության դեմ

PanARMENIAN.Net - Կանադայի ավելի քան 3.000 ակտիվիստներ ապրիլի 24-ին հավաքվել էին Օտտավայում` հարգելու Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակը, ինչպես նաև իրենց բողոքը հայտնելու Թուրքիայի ժխտողական քաղաքականության դեմ, հայտնում է Armenian Weekly-ին:

Ցուցարարները հավաքվել էին Հիլլ խորհրդարանի մոտ` շնորհակալություն հայտնելու Կանադայի կառավարությանը Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչելու համար: Նրանք նաև կոչ են արել ճնշում գործադրել ՆԱՏՕ-ի գծով իրենց դաշնակից Թուրքիայի վրա, որպեսզի վերջինս հաշտվի իր անցյալի հետ և վերջ տա ժխտողական քաղաքականությանը: Այնուհետև ցուցարարներն ուղղվել են դեպի Թուրքիայի դեսպանատուն իրենց բողոքը հայտնելով Թուրքիայի ժխտողական քաղաքականության և մարդու իրավունքների խախտման դեմ` պահանջելով արդարություն և հատուցում: Կանադայի հայ երիտասարդների դաշնությունն իր ամենամյա խոսքում կարևորել է Հայոց ցեղասպանության ճանաչումն ու հատուցումը: «Մենք այստեղ ենք հայտարարելու համար դեսպանությանը, որ մենք երբեք չենք ընդունի Թուրքիայի կառավարության ներողությունը, որը չի ցանկանում ճանաչել, պատասխանատվություն կրել գործած Ցեղասպանության համար, ափսոսանք չի հայտնում և հատուցում չի առաջարկում իր կատարած ոճրագործությունների համար»,-ասվում է ուղերձում:

«Էրդողանի խայտառակ ռեժիմը ոչ միայն շարունակում է անամոթաբար ժխտել Հայոց ցեղասպանությունը, այլ նաև ակտիվորեն ճնշում է խոսքի ազատությունը և շարունակում է խտրական քաղաքականությունն ազգային փոքրամասնությունների դեմ»,-ասվում է ուղերձում:

Հայոց ցեղասպանություն

Հայոց ցեղասպանությունը, որն իրագործվել է Օսմանյան կայսրությունում 1915-1923թթ., XX դարի առաջին ցեղասպանությունն էր, որի նախաձեռնողները երիտթուրքերն էին: Ցեղասպանության ժամանակ ոչնչացվեց վեց հայկական վիլայեթների բնակչությունը` մոտ 1,5 մլն հայ: Եվս կես միլիոնը սփռվեց աշխարհով մեկ` սկիզբ դնելով հայկական Սփյուռքին:

Դեռևս Ցեղասպանության իրագործման տարիներին` 1915-23թթ. տերությունները ընդունեցին հայերի կոտորածը դատապարտող բանաձևեր: ԱՄՆ-ն երեք անգամ (1916, 1919, 1920) նմանատիպ բանաձևեր է ընդունել, սակայն դա չկասեցրեց Օսմանյան կայսրության գործողությունները: 1915թ. Ֆրանսիան, Մեծ Բրիտանիան և Ռուսաստանը հանդես եկան համատեղ հռչակագրով` դատապարտելով հայերի բնաջնջումը:

Աշխարհի շատ երկրներ և ազդեցիկ միջազգային կազմակերպություններ ճանաչել և դատապարտել են Հայոց ցեղասպանությունը: Պաշտոնապես առաջինը Հայոց ցեղասպանությունն ընդունել և դատապարտել է Ուրուգվայը 1965թ-ին: Հայոց ցեղասպանությունը ճանաչել են նաև Եվրոպայի Խորհուրդը, Եվրախորհրդարանը, ՄԱԿ-ի խտրականության կասեցման և փոքրամասնությունների պաշտպանության կանխարգելման ենթահանձնաժողովը, ՄԱԿ-ի ռազմական հանցագործությունների գծով հանձնաժողովը, Եկեղեցիների համաշխարհային խորհուրդը: Հայերի ոչնչացումը պաշտոնապես ցեղասպանություն են ճանաչել Ֆրանսիան, Ավստրիան, Իտալիան, Գերմանիան, Բելգիան, Լյուքսեմբուրգը, Շվեդիան, Նիդերլանդները, Շվեյցարիան, Ռուսաստանը, Լեհաստանը, Լիտվան, Հունաստանը, Սլովակիան, Կիպրոսի Հանրապետությունը, Լիբանանը, Ուրուգվայը, Արգենտինան, Վենեսուելան, Չիլին, Բոլիվիան, Կանադան, Վատիկանը, Բրազիլիան, Լյուքսեմբուրգը, Գերմանիան, Պարագվայը, Սիրիան և ԱՄՆ-ի 45 նահանգ:

Բելգիայում և Շվեդիայում Հայոց ցեղասպանության ժխտման համար քրեական պատասխանատվություն է սահմանված (45 հազար եվրո տուգանքից մինչև 1 տարվա ազատազրկում): 2006թ. հոկտեմբերի 12-ին Ֆրանսիայի խորհրդարանն օրինագիծ ընդունեց, որի համաձայն Հայոց ցեղասպանության ժխտումը կքրեականացվի, ինչպես Հոլոքոսթը:

Ժամանակակից Թուրքիան ժխտում է Հայոց ցեղասպանության պատմական փաստը և վարում է այդ փաստի ժխտման ներքին և արտաքին քաղաքականություն: Թուրքական պետության գործողությունները ներկայացվում են որպես «բռնագաղթ»` հայերի անվտանգությունն ապահովելու նպատակով: Հայոց ցեղասպանության ճանաչման անհրաժեշտության մասին խոսում են միայն առանձին թուրք մտավորականներ, որոնց թվում են պատմաբան Թաներ Աքչամն ու Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր Օրհան Փամուկը:

 Ուշագրավ
Որպես օրինակ մատնանշում են 2023–ի սեպտեմբերի 19-ին Երևանում կազմակերպված բողոքի ակցիայի իրադարձությունները
Հանդիպումը տեղի կունենա, եթե Հայաստանը ևս տա իր համաձայնությունը
Այս գերեզմանատանն են ամփոփված այնպիսի նշանավոր հայերի մարմինները, ինչպիսինք են Վիլյամ Սարոյանն ու Սողոմոն Թեհլերյանը
---