Սարոյանի ու Հեմինգուեյի հակամարտությունից մինչև հայկական վերածնունդ, Թեղենյաց վանքից մինչև Քարաշամբի դամբարանադաշտ ու անգամ՝ Իրանի հայկական հուշարձաններ: Ներկայացնում ենք 2016 թվականի ընթացքում PAN-ի հրապարակած ամենակարևոր մշակույթային հոդվածները:

Անցնող տարվա ընթացքում, ինչպես և սպասվում էր, համաշխարհային կինովարձույթը գրավեցին ու միջոցների զգալի մասը վաստակեցին կոմիքսների էկրանավորումները։ Marvel-ը շարունակեց իր «տիեզերքի» կառուցումը նոր փուլի շրջանակներում, DC Comics-ը փորձեց մրցակցին անցնել՝ շտապ էկրաններ բարձրացնելով ահռելի բյուջեով ֆիլմեր, որոնք օրինաչափ կերպով տապալվեցին։

Երևանում «Ոսկե ծիրանի» բացումից մինչև Գյումրիում ռոք-ֆեստի փակում, Դի Դի Բրիջուոթերի ջազից մինչև «Օկեան Էլզիի» ռոք համերգ, Սարյանի տուն-թանգարանի վերաբացումից մինչև Սարոյանական ընթերցումներ: PanARMENIAN.Net-ն ամփոփել է մշակութային 2016-ը:

Համաշխարհային գրականության մեջ հայ տղամարդկանց կերպարներին անդրադառնալու փորձից պարզ դարձավ, որ այդ հերոսները հիմնականում սփյուռքահայեր են:

Երբ չորս տարի առաջ հոլիվուդյան հսկա Disney ընկերությունը ձեռք բերեց լեգենդար Ջորջ Լուկասի Lucasfilm ստուդիան, որի կենտրոնական լոտը «Աստեղային պատերազմներ» մեդիաֆրանշիզն էր, երկրպագուներն անհանգստացած էին ու նյարդայնացած։ Իմանալով ֆրանշիզների հետ վարվելու՝ Disney-ի սովորությունը, կարելի էր սպասել միայն ահռելի գումարներ աշխատող հոսքագծի գործարկում, որի համար կենտրոնականը շահույթն է, իսկ երկրպագուների զգացմունքները երկրորդական են։ 2015թ-ի դեկտեմբերին մեծ էկրաններ բարձրացավ վերագործարկված ֆրանշիզի առաջին ֆիլմը՝ «Ուժն արթնանում է»։ Այստեղ հեղինակներն ամեն ինչ արել էին «Աստեղային պատերազմների» երկրպագուների սիրտը շահելու համար՝ ամեն մի կադրով հղում անելով սիրելի աշխարհի հերոսներին։ Սակայն Disney-ի պլաններն ավելի հավակնոտ էին․ շարունակել ոչ միայն կենտրոնական պատմությունը, այլ ճյուղավորումների տեսքով ներկայացնել այն, ինչ ընդհանուր ֆրանշիզի համար ընդամենը հավելված է։ Այս ուղղությամբ աշխատանքների առաջին փորձը ստացավ Rogue One անվանումը։

Դեկտեմբերն ու հունվարը համեմատաբար պասիվ ամիսներ են երաժիշտների և երաժշտասերների կյանքում: Նախատոնական և հետտոնական տրամադրությունը, կարծես, շեղում է երաժշտական աշխարհի գլխավոր իրադարձություններից: Համաշխարհային ճանաչում ունեցող երգիչ-երգչուհիներն ու խմբերը չեն շտապում թողարկել նոր ձայնասկավառակներ: PanARMENIAN.Net-ն առանձնացրել է ձմռան առաջին երկու ամսվա առավել նշանակալիներ ալբոմների ռելիզները՝ ներկայացնելով դրանց ստեղծման մասին հետաքրքիր մանրամասներ:

Դարեր շարունակ հայ ժողովրդի առանձին հատվածներ, հայրենիքից պոկվելով, ձուլվել են այլ ժողովուրդների հետ ու որպես հայ անհետացել։ Հետաքրքիր է, որ փոքր չափերով տեղի է ունեցել նաև հակառակ երևույթը, որի վառ օրինակը հայացած գնչուները՝ բոշաները կամ հայ-բոշաներն են։

Յուրաքանչյուր հայի ծանոթ են հայտնի կինոգործիչներ Ատոմ էգոյանի, Էնդի Սերքիսի, Հյուզ և Էրիկ Բոգոսյան եղբայրների ազգանունները: Սակայն կինոյի աշխարհում մեր հայրենակիցների թիվը չի սահմանափակվում այս հայտնի անուններով: ԶԼՄ-ները օր ու գիշեր նրանց մասին չեն խոսում, սակայն նրանք կատարում են իրենց աշխատանքը ոչ պակաս ջանադրությամբ, քան իրենց հայտնի գործընկերները: Հաճախ մենք իմանում ենք նրանց գոյության մասին միայն ֆիլմերի լուսագրերից:

Խոշորագույն կաբելային ալիքներից մեկի` HBO-ի նոր ղեկավարությունը հսկայական քանակի նոր նախգծեր է վերանայել` անճանաչելիորեն փոխելով նոր սերիալների հեռուստացանկը: Չեղարկվել են մեծ ու թանկարժեք նախագծերը, առաջատարներից մնացել է միայն «Վայրի արևմուտքի աշխարհը»: Մրցակիցներն, իրենց հերթին, փորձում են վերանայել հեռարձակման սեփական քաղաքականությունը, ուստի 2016-2017թթ. ձմեռն այնքան էլ հարուստ չի լինի նոր հեռուստաշոուների տեսակետից:

Կանադացի ինքնուս Դենի Վիլնյովի յուրաքանչյուր նոր նախագիծ արդեն անոնսի ժամանակ հսկայական արձագանք է ստանում կինոսերների շրջանում: Լինելով այնպիսի մեծ անունների «հոգևոր հետնորդը», ինչպիսիք են Սթենլի Կուբրիկն ու Անդրեյ Տարկովսկին` Վիլնյովը հղկում է իր տեսլականը և յուրաքանչյուր նոր կինոնկարի հետ ավելի է կատարելագործվում` ստեղծելով եզակի կտավներ, որոնք շատ երկար են մնում կինոդիտողի հիշողության մեջ: Ժամանակակից դասականի նոր ֆիլմը դասվում է գիտական ֆանտաստիկայի շարքին` ժանր, որն առաջին հայացքից, ոչ մի առնչություն չունի Վիլնյովի հետաքրքրությունների շրջանակի հետ: Երկրորդ հայացքից արդեն պարզ է դառնում, որ հենց այդ ժանրն է բացահայտում ոչ միայն տարօրինակ պատմություններ պատմելու հեղինակի կարողությունը, այլ նաև անհավանական բարձրության է հասցնում «մերօրյա Կուբրիկի» տաղանդը: