Վիրահայեր. Ադրբեջանի դեսպանատունը Վրաստանում հայ-ադրբեջանական բախումներ է հրահրում

Վիրահայեր. Ադրբեջանի դեսպանատունը Վրաստանում հայ-ադրբեջանական բախումներ է հրահրում

PanARMENIAN.Net - Արդեն մի քանի տարի է, ինչ Վրաստանում՝ Ադրբեջանի դեսպանատան նախաձեռնությամբ և ֆինանսավորմամբ իրագործվում են մի շարք միջոցառումներ «Խոջալուի արդարությունը» անվամբ։

Վրաստանի հայ համայնքը հայտնում է, որ արտասահմանյան պետության ներկայացուցչությունը տեղի բնակիչներին՝ վրացի ադրբեջանցիներին հրահրում է անցկացնել տարբեր բողոքի ցույցեր և քարոզչություն անցկացնել քաղաքի փողոցներում, այլ երկրների դեսպանատների առջև։

Համայնքը տեղեկացնում է, որ մի քանի օր առաջ ադրբեջանական մամուլը սկսել է հրապարակել մի շարք նորություններ, որոնք կարդալով հայտնի է դառնում, որ Մառնեուլիում բնակվող ադրբեջանցիները (ամենայն հավանականությամբ Վրաստանի քաղաքացիներ) կազմակերպել են այսպես կոչված «աշխատանքային խումբ» և սկսել են նախապատրաստվել «Խոջալուի արդարությունը» անվամբ միջոցառմանը։

«Աշխատանքային խմբի աշխատանքներին մասնակցել է Վրաստանում Ադրբեջանի դեսպանատան առաջին քարտուղարը՝ Էլչին Մամեդովը, որը ներկայացրել է հավաքվածներին «Խոջալուի 25 ամյակի առթիվ անցկացվելիք միջոցառումների և ծրագրի մասին» նախագահ Իլհամ Ալիևի հրամանը։ Դեսպանատան առաջին քարտուղարը նաև լսել է ադրբեջանցի երիտասարդության առաջարկությունները և կարծիքները», -գրում է ադրբեջանական ԱՊԱ-տեղեկատվական կենտրոնը։

Վրացի ադրբեջանցիների կողմից Ալիևի հրանանով իրականացվելիք ծրագրի շրջանակներում մտնում են հետևյալ միջոցառումները՝ Վրաստանում Հայաստանի Հանրապետության դեսպանատան առջև բողոքի ցույցը, քարոզչական թռուցիկների և թերթերի բաժանումը Թբիլիսիի մետրոյի կայարանների մոտակայքում (Ռուսթավելի, Ազատության հրապարակ, Մարջանիշվիլի), երկրի հանրային դպրոցներում նկարների մրցույթի անցկացումը, Թբիլիսիում Ախունդովի անվան պետական տուն-թանգարանում գիտական վեհաժողովի անցկացումը։ Ինչպես նաև մի շարք միջոցառումների անցկացումը Վրաստանի ադրբեջանաբնակ Քվեմո-Քարթլի շրջանում։

«Դժվար չէ կռահել, թե ինչպիսի նպատակներ է հետապնդում ադրբեջանական դեսպանատունը՝ հրահրելով ազգությամբ ադրբեջանցի Վրաստանի քաղաքացիներին անցկացնել նման միջոցառումներ մի քաղաքում, որտեղ ավելի քան 50.000 բնակիչ հայկական ծագում ունի։ Թբիլիսիում հայ-ադրբեջանական կոնֆլիկտ հրահրելու փորձեր եղել են նաև անցյալ տարիներին։ Տվյալ փորձերը հատկապես ագրեսիվ ձև ընդունեցին անցյալ տարի գարնանը։ Այդ օրերին միայն վիրահայերի ողջամտությունն էր, որը պաշտպանեց երկրին ծայրահեղ վտանգավոր և անցանկալի հետևանքներից։

Եթե ամբողջ ծրագրվածը լիներ ազգությամբ ադրբեջանցի Վրաստանի քաղաքացիները նախաձեռնությունը, ապա դեռ կարելի էր փորձել հասկանալ մեր համաքաղաքացիների անկեղծ զգացմունքները։ Կարելի էր ամեն ինչ վերագրել քաղաքացիների՝ իրենց կարծիքն ու դիրքորոշումն արտահայտելու իրենց օրինական իրավունքին։ Բայց բանը հենց նրանում է, որ այս ողջ գործունեությունը անցկացվում է «արտասահմանյան պետության նախագահի հրամանի» շրջանակներում», - ասված է Վրաստանի հայ համայնքի հաղորդագրությունում։

Նշվում է, որ կարծես թե եկել է ժամանակը, որպեսզի Վրաստանի իշխանությունները պարզություն մտցնեն այս հարցում. «մենք արդեն ապրում ենք Ադրբեջանի տարածքում, թե՞ այն երկիրը, որի քաղաքացիներն ենք մենք հանդիսանում, այնուամենայնիվ, ունի բավարար հարգանք ինքն իր նկատմամբ, որպեսզի թույլ չտա արտասահմանյան պետությանը խառնվելու իր հասարակության ձևավորման գործընթացին և անթաքույց կերպով կոնֆլիկտներ հրահրի»։

Ռազմական գործողություն Խոջալուի մոտակայքում

1992թ. փետրվարի 25-ից 26-ը ռազմական գործողություն է կազմակերպվել Խոջալու բնակավայրի մոտակայքում գտնվող հանրապետության միակ օդանավակայանը ապաշրջափակելու եւ Խոջալուում գտնվող կրակակետերը վնասազերծելու նպատակով, որտեղից 1991թ. գարնանից սկսած Լեռնային Ղարաբաղի բնակավայրերը ենթարկվել են ադրբեջանական ՕՄՕՆ-ականների հարձակումներին եւ հրետակոծություններին, այդ թվում նաեւ «Գրադ» համազարկային կրակի ռեակտիվ կայանքներից` մասսայական ոչնչացման զենքերից, որոնք արգելված են բազմաթիվ միջազգային կոնվենցիաներով:

Ղարաբաղի բնակչության համար տենսականորեն կարեւոր խնդիր կատարելով` Խոջալուն գրոհած ԼՂՀ ինքնապաշտպանական ուժերը խաղաղ բնակիչներին միջանցք են տրամադրել ռազմական գործողությունների գոտուց անվտանգ հեռանալու համար, ինչի մասին ադրբեջանական կողմը նախօրօք զգուշացվել էր: Այս փաստը բազմաթիվ անգամ հաստատվել է նաեւ Ադրբեջանի պաշտոնատար անձանց կողմից, մասնավորապես, այն ժամանակվա նախագահ Այազ Մութալիբովի կողմից: Սակայն ադրբեջանական իշխանությունները ոչինչ չեն ձեռնարկել խաղաղ բնակչությանը ռազմական գործողությունների գոտուց տարհանելու համար: Դեռ ավելին, խաղաղ բնակիչների շարասյունը գնդակահարվել է Աղդամի շրջանի սահմանի մատույցներում, որն ավելի ուշ հաստատել է Մութալիբովը` այս հանցագործությունը կապելով իրեն իշխանությունից հեռացնելու ընդդիմության փորձերի հետ` ամբողջ պատասխանատվությունը նրա վրա դնելով:

Այն տարածքները, որտեղ հետագայում նկարահանվել են սպանվածների մարմիններ պատկերող կադրերը, գտնվում են Աղդամից երեք կիլոմետր եւ Խոջալուից 11 կիլոմետր հեռավորության վրա: Ընդհուպ մինչեւ 1993թ. ամառը տվյալ տարածքը գտնվում էր ադրբեջանական զինված կազմավորումների մշտական վերահսկողության տակ, որը բացառում էր ղարաբաղյան ինքնապաշտպանական ուժերի ստորաբաժանումների մուտքն այնտեղ: Ադրբեջանական պաշտոնական քարոզչությունը փորձում է հայերին մեղադրել Խոջալուի խաղաղ բնակիչների սպանության մեջ, սակայն նույնիսկ ԱՀ նախագահ Մութալիբովն ինքը 1992թ. մարտին խոստովանել է, որ միջանցքը, որտեղով մարդիկ կարող էին հեռանալ, հայերը, այնուամենայնիվ, տրամադրել էին:

Հենց իրենց բարձրաստիճան հայրենակիցների կողմից Խոջալուի բնակիչների հանդեպ դավաճանությունը ադրբեջանական քարոզչամեքենան փորձում է ներկայացնել իբրեւ Սումգայիթի արյունալի վաքխանալիայի համար հայերի վրեժխնդրություն:

Ելնելով վերոնշյալ փաստերից, համոզված կարելի է ասել, որ Խոջալու գյուղի խաղաղ բնակիչների, ինչպես նաեւեւ այնտեղ պահվող հայ պատանդների մահվան մեջ մեղավոր է ադրբեջանական կողմը, որն իր սեփական ժողովրդի հանդեպ հրեշավոր ոճիր է գործել քաղաքական խարդավանքների պատճառով եւ իշխանության հասնելու համար: Ոչ ոքի համար այլեւս գաղտնիք չէ, որ Խոջալուում ադրբեջանցիների «ցեղասպանությունը» միֆ է, որը ստեղծվել է դեռեւս Հեյդար Ալիեւի կողմից եւ որը պաշտպանել է գահաժառանգ Ալիեւ-կրտսերը` միջազգային հանրության ուշադրությունը Սումգայիթում, Բաքվում, Կիրովաբադում եւ շատ այլ հայաբնակ վայրերում հայերի կոտորածներից շեղելու, ինչպես նաեւ հայ խաղաղ բնակչության եւ սեփական ժողովրդի հանդեպ Ադրբեջանի ղեկավարության քաղաքական, մարդասիրական, ռազմական, տնտեսական եւ այլ քրեականորեն հետապնդվող գործողությունները քողարկելու նպատակով:

 Ուշագրավ
Որպես օրինակ մատնանշում են 2023–ի սեպտեմբերի 19-ին Երևանում կազմակերպված բողոքի ակցիայի իրադարձությունները
Հանդիպումը տեղի կունենա, եթե Հայաստանը ևս տա իր համաձայնությունը
Այս գերեզմանատանն են ամփոփված այնպիսի նշանավոր հայերի մարմինները, ինչպիսինք են Վիլյամ Սարոյանն ու Սողոմոն Թեհլերյանը
---