Պետրոս Դուրյանի մասունքների հետ միասին Կոմիտասի պանթեոնում զմռսել են նաև նրա մոր գանգի բեկորները

PanARMENIAN.Net - «Եղիշե Չարենցի անվան գրականության և արվեստի թանգարանի տնօրեն Հենրիկ Բախչինյանի 18-ամյա պայքարը, որ կամա-ակամա թեժանում էր արևմտահայ բանաստեղծի ծննդյան և մահվան տարեթվերին, վերջապես «քրիստոնեավայել հաղթանակով» պսակվեց»,- գուցե թեթևացած հոգով մտածեցին «Սկյուտարի սոխակ» Պետրոս Դուրյանի մասունքները «մեծ պատվով» Երևանի Կոմիտասի անվան պանթեոնի հուշապատում սափորով ամփոփելու սգո հանդիսավոր արարողակարգի մասնակիցները:

ՀՀ մշակույթի նախարարության, Երևանի քաղաքապետարանի, ՀՀ արտաքին գործերի նախարարության, ՀՀ գրողների միության, ԳԱԱ Մ. Աբեղյանի անվան գրականության ինստիտուտի, Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի համատեղ քննարկումների արդյունքում ՀՀ կառավարության ընդունած որոշումն ի կատար ածողներից որևէ մեկի մտքով անցա՞վ արդյոք, որ միևնույն քարի մեջ են զմռսվում մոր և որդու միախառնված գանգաբեկորները: Այդ մասին «հավերժ անմահ հայրենակից-չարակամների» անհողդողդ միակամությամբ 3 անգամ ակադեմիկոսի տիտղոսին չարժանացված աշխարհահռչակ գիտնական Անդրանիկ Ճաղարյանը ոչ միայն ժամանակին բարձրաձայնել էր, այլև պարզ ու շիտակ արձանագրել նույն թանգարանի կողմից 1971-ին թողարկած «Պետրոս Դուրյան. դեմքի վերականգնումը» գիտական ուսումնասիրության մեջ: Տարաբախտ որդուց հետո միևնույն գերեզմանում թաղված մոր գանգոսկրերի մի մասը 1957-ին միաձույլ շիրմի տեղափոխման պատճառով էին խառնվել վաղամեռիկ «Պետեկի» գանգաբեկորներին: Եվ, համատեղ գերեզմանից առնված մի բուռ հողով փակվելով միևնույն տուփի մեջ, մեկ տասնամյակ պահվել Պոլսո պատրիարքարանում: Ծածուկ հասցվելով Հայաստան` Վազգեն վեհափառի կողմից ի պահ էին տրվել Երևանի Չարենցի անվան գրականության և արվեստի թանգարանին:

Մեծատաղանդ մարդաբան-կերպարվեստագետի մեկամյա մանրակրկիտ հետազոտությամբ վերականգնված Պետրոս Դուրյանի գիպսե դիմաքանդակի հարևանությամբ տեղադրված գանգաբեկորների տուփի շուրջ երբեմն-երբեմն բորբոքվող խոսակցությունների վերջին թեժացման շարժառիթն ըստ երևույթին թանգարանի հիմնանորոգումն է եղել: 43-ամյա անթաղ մասունքների հանդեպ մեղքի զգացողությունից ազատագրվելով` խղճի խայթ ունեցա՞ն արդյոք երդվյալ քրիստոնյա աշխատակիցները, երբ չիմացությամբ կամ մոռացությամբ լռեցին մոր և որդու գանգոսկրերի միաձույլ փոշիանալու վաղեմի փաստի մասին: Ինչու՞ նրանց մտքով երբևէ չանցավ նույն հետևողականությամբ կյանքի օրոք գեթ մի լուսանկար չունեցած Պետրոս Դուրյանի գիպսե բնօրինակ-քանդակից վերջապես բրոնզաձույլը պատվիրելու պահանջ ներկայացնել ՀՀ կառավարությանը: Չէ՞ որ գիպսե քանդակներն արվում են որպես մետաղից ձուլելու կաղապարներ և սովորաբար չեն էլ պահպանվում:

Եթե իր հերթական թաղման ծեսին կարողանար արձագանքել 140 տարի երկնքում թևածող հանճարեղ քնարերգուի հայրենանվեր հոգին, տաղանդավոր գրչով մի նոր թատերախաղ կգրեր` «Թշվառների թատրոնը»: Բայց գուցե սա էլ «Թատրոն և թշվառների» բախտին արժանանար` ոմանց «քիմքին հարմար չգալով», երբևէ բեմ չբարձրացվեր: Մայր և որդի, փաստորեն, միևնույն պատի մեջ զմռսվեցին. Տեր` ողորմյա~, Տեր` ողորմյա~, Տեր` ողորմյա~...